Bài giảng Địa lí Lớp 7 Sách Cánh diều - Bài 9: Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên Châu Phi

TRONG CHƯ Ơ NG TRÌNH NÀY, EM SẼ TÌM HIỂU VỀ: 
Vị trí địa lí, đặc điểm tự nhiên châu Phi 
Đặc điểm dân cư, xã hội châu Phi 
 KHỞI ĐỘNG 
Luật chơi: 
- Có 6 câu hỏi , mỗi câu hỏi có thời gian trả lời là 10 giây 
Các nhóm ghi câu trả lời vào bảng nhóm của mình. 
 Trả lời đúng 1 câu sẽ được 10 điểm 
NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
Câu 1 
Sông Nin 
Dòng sông nào dài nhất châu Phi? 
Đáp án 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
Câu 2 
Hồ Vich-to-ri-a 
Hồ lớn nhất châu Phi? 
Đáp án 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
Câu 3 
Thứ 3 
Châu Phi có diện tích lớn thứ mấy trên thế giới? 
Đáp án 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
Câu 4 
Ít bị cắt xẻ 
Đặc điểm đường bờ biển châu Phi ? 
Đáp án 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
Câu 5 
Dạng hình khối 
Hình dạng châu Phi? 
Đáp án 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
Câu 6 
Đới nóng 
Châu Phi nằm trong môi trường nào? 
Đáp án 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
BÀI 9 
VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN CHÂU PHI (TT) 
Đặc điểm tự nhiên 
2 
Vấn đề môi tr ư ờng trong sử dụng tự nhiên 
3 
b. Khí hậu 
Đọc thông tin trong mục b và hình 2, hãy: 
- Nêu tên các đới khí hậu Châu Phi 
- Cho biết các đặc điểm nổi bật của khí hậu châu Phi. 
Hình 2. Bản các đới khí hậu ở Châu Phi 
Khí hậu xích đạo 
Khí hậu cận xích đạo 
Khí hậu nhiệt đới 
Khí hậu cận nhiệt 
- Khí hậu khô nóng bậc nhất thế giới, nhiệt độ trung bình năm trên 20 0 C , lượng mưa thấp. 
- Các đới khí hậu phân bố gần như đối xứng nhau qua Xích đạo. 
Hình 2. Bản các đới khí hậu ở Châu Phi 
Vì sao Châu Phi là châu lục nóng và khô? 
Nguyên nhân hình thành các hoang mạc, kể tên các hoang mạc ở châu Phi? 
Trình bày đặc điểm của các đới khí hậu ở châu Phi ? 
TỚ LÀ CHUYÊN GIA KHÍ HẬU 
Làm việc theo cặp 
Thời gian: 3 phút 
 Phần lớn lãnh thổ nằm giữa hai chí tuyến nên châu Phi là châu lục nóng. Nhiệt độ trung bình trên 20 0 C. 
 Lãnh thổ rộng lớn, dạng khối , 
 đường bờ biển ít bị cắt xẻ nên 
ả nh hưởng của biển không 
vào sâu đất liền => châu Phi 
là lục địa khô 
=> Hình thành nhiều hoang mạc 
Ảnh hưởng của dòng biển lạnh 
Ảnh vệ tinh hoang mạc Xa ha ra 
Hoang mạc Xa ha ra 
Hình 2. Bản các đới khí hậu ở Châu Phi 
b. Khí hậu 
- Khí hậu khô nóng bậc nhất thế giới, nhiệt độ trung bình năm trên 20 0 C , lượng mưa thấp. 
- Các đới khí hậu phân bố gần như đối xứng nhau qua Xích đạo. 
c. Sông,hồ 
Dựa vào thông tin trong mục c và hình 1, hãy: 
- Nêu đặc điểm sông, hồ ở châu Phi. 
- Xác định vị trí các sông và hồ lớn ở châu Phi. 
Sông ngòi châu Phi mang lại cho con người những giá trị nào? 
AI NHANH H Ơ N 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
+ Mạng lưới sông ngòi của phân bố không đều, tùy thuộc vào lượng mưa. 
+ Các sông có nhiều thác ghềnh không thuận lợi cho giao thông nhưng có trữ năng thủy điện lớn. 
+ Có nhiều hồ lớn. 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
c. Sông,hồ 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
+ Sông Nin: nằm ở phía đông bắc châu Phi, đổ ra biển Địa Trung Hải. 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
+ Sông Ni-giê và Xê-nê-gan: nằm ở phía tây bắc châu Phi, đổ ra vịnh Ghi-nê. 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
+ Sông Công-gô: nẳm ở Trung Phi, đổ ra Đại Tây Dương. 
Congo là con sông ở miền Tây Trung Phi, dài thứ 2 ở châu Phi (sau sông Nile) và là một trong những con sông dài nhất thế giới , có lưu vực và lượng nước lớn nhất thế giớ 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
+ Sông Dăm-be-đi: nằm ở Nam Phi, đổ ra Ấn Độ Dương. 
Dăm-be-đi dài thứ 4 ở châu Phi 
+ Hồ Vích-to-ri-a: nằm ở sơn nguyên Đông Phi. 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
Victoria là hồ nước ngọt lớn nhất châu Phi 
và thứ nhì thế giới 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
+ Hồ Sát: nằm ở bồn địa Sát. 
+ Hồ Tan-ga-ni-ca 
+ Hồ Ni-at-xa 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
c. Sông,hồ 
- Mạng lưới sông ngòi phân bố không đều, chế độ n ư ớc sông tùy thuộc vào lượng mưa. 
- Các sông có nhiều thác ghềnh không thuận lợi cho giao thông nhưng có trữ năng thủy điện lớn. 
- Có nhiều hồ lớn : hồ Vic-to-ria, tan-ga-ni-ca..   
d. Các môi tr ư ờng tự nhiên 
Hình 4. Bản đồ các môi tr ư ờng tự nhiên ở Châu Phi 
Quan sát hình 4,em hãy cho biết Châu phi có các kiểu môi trường nào? 
Nhận xét sự phân bố của các môi trường, giải thích vì sao lại có sự phân bố đó? 
+ Môi trường Xích đạo. 
+ Môi trường nhiệt đới. 
+ Môi trường cận nhiệt. 
+ Môi trường hoang mạc. 
Môi trường 
Phân bố 
(xác định trên hình 4 ) 
Khí hậu 
(xác định trên hình 4 ) 
Sinh vật 
(thực vật và động vật) 
 Xích đạo 
 Nhiệt đới 
Hoang mạc 
 Cận nhiệt Địa Trung Hải 
Nhóm 4, 8: Cận nhiệt Địa Trung Hải 
Nhóm 1,5 : Xích đạo 
Nhóm 2, 6: Nhiệt đới 
Nhóm 3, 7: Hoang mạc 
TÔI TÀI GIỎI-BẠN CŨNG THẾ 
Quan sát bản đồ, SGK, hoàn thành phiếu học tập 
Làm việc theo cặp 
Cặp nhanh nhất được điểm cộng 
Hình 4. Bản đồ các môi tr ư ờng tự nhiên ở Châu Phi 
MT xích đạo ẩm 
 Phân bố: Bồn Địa Công Gô, Vịnh Ghinê 
Khí hậu nóng và ẩm điều hoà 
Cảnh quan: Rừng rậm xanh quanh năm 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
Hình 4. Bản đồ các môi tr ư ờng tự nhiên ở Châu Phi 
MT nhiệt đới 
Phân bố: Hai bên xích đạo 
KH: Có sự phân hoá ra mùa mưa và mùa khô 
 rõ rệt 
Cảnh quan: Rừng thưa, xa van cây bụi, 
 động vật ăn cỏ, ăn thịt 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
Hình 4. Bản đồ các môi tr ư ờng tự nhiên ở Châu Phi 
MT hoang mạc 
 Phân bố: H oang mạc Xa ha ra, Ca-la-ha-ri và Na- míp . 
 Khí hậu khắc nghiệt, mưa ít, biên độ nhiệt 
 chênh lệch giữa ngày và đêm lớn. 
 Cảnh quan: Động thực vật nghèo nàn 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
HOANG MẠC XA-HA-RA 
Đây là nơi nóng nhất trên trái đất, có nơi nóng đến 57,7 0 C. Với diện tích 9 triệu k m 2 , hoang mạc X a - ha - ra chạy dài 5.000 km từ đông sang tây Phi . Chỉ có 2% diện tích là ốc đảo 
Những đợt gió mạnh thường gây ra bão cát và những đợt “bụi quỷ”, đảo lộn hoàn toàn cuộc sống của con người. Một nửa diện tích sa mạc X a - ha - ra có lượng mưa dưới 20 mm/năm trong khi phần còn lại dưới 100 mm/năm biến nơi đây thành vùng đất khắc nghiệt nhất hành tinh . 
Hoang mạc Na -mip: b ầu trời xanh ngắt trải rộng , nổi bật, trên đó là những đụn cát lớn màu nâu sẫm , sừng sững dưới cái nắng của hoang mạc rực lửa . 
Hạn hán ở Châu Phi 
MT cận nhiệt 
Hình 4. Bản đồ các môi tr ư ờng tự nhiên ở Châu Phi 
Phân bố: Cực bắc ( Dãy At-lat ) và cực nam ( Dãy Đrê Kenbec ) Châu Phi 
Khí hậu: Mùa đông ấm, ẩm và mưa nhiều; mùa hạ nóng, khô. 
Cảnh quan: Rừng cây bụi lá cứng 
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Phi 
Môi trường 
Phân bố 
(xác định trên hình 4 ) 
Khí hậu 
(xác định trên hình 4 ) 
Sinh vật 
(thực vật và động vật) 
 Xích đạo 
 Nhiệt đới 
Hoang mạc 
 Cận nhiệt 
 Địa Trung Hải 
Hai bên xích đạo 
Bồn Địa Công Gô, 
 Vịnh Ghinê 
H oang mạc Xa ha ra, Ca-la-ha-ri và Na- míp 
Cực bắc ( Dãy At-lat ) và cực nam ( Dãy Đrê Kenbec ) Châu Phi 
Rừng rậm xanh quanh năm 
Rừng thưa xavan cây bụi, 
động vật ăn cỏ và ăn thịt 
Nghèo nàn 
Rừng cây bụi lá cứng 
d. Các môi tr ư ờng tự nhiên 
Nóng và ẩm điều hoà 
Có sự phân hoá ra mùa mưa và mùa khô rõ rệt 
K hắc nghiệt, mưa ít, biên độ nhiệt chênh lệch giữa ngày và đêm lớn. 
Mùa đông ấm, ẩm và mưa 
nhiều; mùa hạ nóng, khô. 
Vấn đề môi tr ư ờng trong sử dụng tự nhiên 
3 
Quan sát một số hình ảnh và đưa ra một số vấn đề trong sử dụng thiên nhiên ở châu Phi . 
Vấn đề môi tr ư ờng trong sử dụng tự nhiên 
3 
Dựa vào thông tin SGK và hình ảnh ở mục 3, em hãy cho biết một số giải pháp để giải quyết các vấn đề môi trường trong sử dụng thiên nhiên ở châu Phi? 
Hoang mạc hóa là hệ quả suy giảm tài nguyên rừng 
Suy giảm tài nguyên rừng ở châu Phi bao gồm khai thác quá mức để lấy gỗ, chất đốt, mở rộng diện tích canh tác, cháy rừng 
Vấn đề môi tr ư ờng trong sử dụng tự nhiên 
3 
Nạn săn bắn và buôn bán động vật hoang dã. 
Vấn đề môi tr ư ờng trong sử dụng tự nhiên 
3 
- Suy giảm tài nguyên rừng. 
- Nạn săn bắn và buôn bán động vật hoang dã. 
- Giải pháp: Cần khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên. 
LUYỆN TẬP 
 VÀ VẬN DỤNG 
Câu 1. Đới khí hậu cận nhiệt nằm ở? 
A 
Rìa phía bắc châu Phi 
B 
Rìa phía nam châu Phi 
C 
Cả A và B đều đúng 
D 
Cả A và B đều sai 
Câu 2. Châu Phi có khí hậu nóng là do? 
A 
Đại bộ phận lãnh thổ nằm giữa 2 đường chí tuyến 
B 
Đại bộ phận lãnh thổ nằm ngoài 2 đường chí tuyến 
C 
Ảnh hưởng của dòng biển nóng chảy ven bờ 
D 
Có nhiều hoang mạc 
Câu 3. Thảm thực vật chủ yếu ở môi trường xích đạo của châu Phi là? 
A 
Rừng lá cứng 
B 
Rừng thưa 
C 
Rừng thường xanh 
D 
Đồng cỏ 
Câu 4. Các dạng địa hình chủ yếu ở Châu Phi ? 
A 
Núi cao và đồng bằng 
B 
Đồng bằng và bồn địa 
C 
Núi cao và bồn địa 
D 
Sơn nguyên và bồn địa 
Câu 5. Môi trường tự nhiên chiếm diện tích lớn nhất ở châu Phi? 
A 
Cận nhiệt 
B 
Hoang mạc 
C 
Xích đạo ẩm 
D 
Nhiệt đới 
TÔI LÀ NHÀ ĐỊA LÍ TÀI BA 
Sưu tầm thông tin, tranh ảnh để viết bài giới thiệu về một loài thực vật/động vật địa phương độc đáo của châu Phi. 
Sếu vương miện xám 
 Dặn dò 
Xem lại bài đã học 
1 
Hoàn thành bài tập SBT 
2 
Chuẩn bị bài 30: Kinh tế Châu Phi. 
3 
Thân chào Quý Thầy Cô! 
Người soạn rất mong nhận được phản hồi và góp ý từ Quý Thầy Cô để bộ giáo án ppt được hoàn thiện hơn. 
Mọi thông tin phản hồi mong được QTC gửi về: 
+ Zalo: 0982276629 
+ Facebook cá nhân: 
+ Nhóm chia sẻ tài liệu: 
* Thầy cô có thể liên hệ khi cần được hỗ trợ soạn giáo án điện tử. 
Người soạn	: Lê Thị Chinh 
Năm sinh : 1990 
Đơn vị công tác	: Trường THCS LÝ TỰ TRỌNG 
SĐT	: 0982276629 
Mail	: lethichinh09sdl@gmail.com 
TÀI LIỆU TỰ MÌNH BIÊN SOẠN CÓ ĐỦ BỘ POWERPOINT 6,7,8,9 
CÓ PHÍ NHỎ, THẦY CÔ CẦN IB NHẬN BÀI THAM KHẢO NHÉ! CẢM Ơ N