Bài giảng Lịch sử Lớp 7 Sách Chân trời sáng tạo - Bài 14: Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời Ngô – Đinh - Tiền Lê (939-1009)

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 
Học sinh đọc tư liệu phần 4.1 và quan sát bảng hỏi trên màn hình 
Nêu những điều em đã biết về nhà Ngô – Đinh – Tiền Lê. 
Nêu những điều em muốn biết về nhà Ngô – Đinh – Tiền Lê. 
Những điều em rút ra được sau khi học về nhà Ngô – Đinh – Tiền Lê. 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC 
THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
- Năm 939, Ngô Quyền lên ngôi vua, chọn Cổ Loa làm kinh đô. 
- Thiết lập bộ máy chính quyền mới 
+ Vua đứng đầu 
+ Dưới có quan văn, quan võ. 
+ Cử tướng trấn giữ các châu 
- Ý nghĩa: Đất nước được bình yên, nền độc lập được củng cố. 
Quan sát hình 14.2. Cổng làng Đường Lâm (Hà Nội – “Làng hai vua” 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 
HS 
Em hãy nêu những việc làm thể hiện ý thức độc lập tự chủ của Ngô Quyền trong xây dựng đất nước. Nêu ý nghĩa của việc làm đó. 
Hình 14.2. Cổng làng Đường Lâm (Hà Nội – “Làng hai vua” 
HS đọc: Em có biết?(SGK trang 51) 
Lăng Ngô Quyền ở Đường Lâm 
START 
03:00 
02:59 
02:58 
02:57 
02:56 
02:55 
02:54 
02:53 
02:52 
02:51 
02:50 
02:49 
02:48 
02:47 
02:46 
02:45 
02:44 
02:43 
02:42 
02:41 
02:40 
02:39 
02:38 
02:37 
02:36 
02:35 
02:34 
02:33 
02:32 
02:31 
02:30 
02:29 
02:28 
02:27 
02:26 
02:25 
02:24 
02:23 
02:22 
02:21 
02:20 
02:19 
02:18 
02:17 
02:16 
02:15 
02:14 
02:13 
02:12 
02:11 
02:10 
02:09 
02:08 
02:07 
02:06 
02:05 
02:04 
02:03 
02:02 
02:01 
02:00 
01:59 
01:58 
01:57 
01:56 
01:55 
01:54 
01:53 
01:52 
01:51 
01:50 
01:49 
01:48 
01:47 
01:46 
01:45 
01:44 
01:43 
01:42 
01:41 
01:40 
01:39 
01:38 
01:37 
01:36 
01:35 
01:34 
01:33 
01:32 
01:31 
01:30 
01:29 
01:28 
01:27 
01:26 
01:25 
01:24 
01:23 
01:22 
01:21 
01:20 
01:19 
01:18 
01:17 
01:16 
01:15 
01:14 
01:13 
01:12 
01:11 
01:10 
01:09 
01:08 
01:07 
01:06 
01:05 
01:04 
01:03 
01:02 
01:01 
01:00 
00:59 
00:58 
00:57 
00:56 
00:55 
00:54 
00:53 
00:52 
00:51 
00:50 
00:49 
00:48 
00:47 
00:46 
00:45 
00:44 
00:43 
00:42 
00:41 
00:40 
00:39 
00:38 
00:37 
00:36 
00:35 
00:34 
00:33 
00:32 
00:31 
00:30 
00:29 
00:28 
00:27 
00:26 
00:25 
00:24 
00:23 
00:22 
00:21 
00:20 
00:19 
00:18 
00:17 
00:16 
00:15 
00:14 
00:13 
00:12 
00:11 
00:10 
00:09 
00:08 
00:07 
00:06 
00:05 
00:04 
00:03 
00:02 
00:01 
00:00 
Dựa vào SGK, em hãy vẽ sơ đồ tổ chức nhà nước thời Ngô 
Trung 
ương 
Địa phương 
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Ngô 
Vua 
Quan văn 
Quan võ 
Thứ sử các Châu (Châu Hoan, Châu Phong, ) 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập 
2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập của nhà Đinh 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 
Nhóm 1 + 2: Nêu nguyên nhân và hậu quả của loạn 12 sứ quân? 
Nhóm 3 + 4: - Gv: Cho HS quan sát lược đồ và trả lời câu hỏi: 
? Đinh Bộ Lĩnh đã dẹp loạn 12 sứ quân như thế nào? Sau khi dẹp loạn 12 sứ quân, ông đã làm gì? Em hãy nhận xét công lao của Đinh Bộ Lĩnh đối với nước ta trong buổi đầu đọc lập? 
- Năm 944 Ngô Quyền mất, chính quyền suy yếu -> đất nước loạn 12 sứ quân. 
- Đinh Bộ Lĩnh lập căn cứ ở Hoa Lư, liên kết một số sứ quân, cùng nhân dân dẹp loạn. 
- Năm 967, Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước. 
- Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế, đặt tên nước là Đại Cồ Việt, đóng dô ở Hoa Lư, Ninh Bình, đúc tiền đồng. 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
Toàn cảnh Hoa Lư 
 “Bé thì chăn nghé, chăn trâu 
Trận bày đã lấy bông lau làm cờ 
 Lớn lên xây dựng cơ đồ, 
Mười hai sứ tướng bấy giờ đều thua” 
Đền thờ vua Đinh ( Ninh Bình) 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập của nhà Đinh 
3 . Cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê (năm 981) 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 
- Dựa vào lược đồ 14.8, em hãy mô tả nét chính về cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê (năm 981). 
a) Hoàn cảnh: Nhà Đinh rối loạn, nhà Tống lăm le xâm lược, Lê Hoàn được suy tôn làm vua. 
b) Diễn biến. 
- Năm 981 quân Tống xâm lược nước ta bằng 2 đường thuỷ và bộ. Lê Hoàn trực tiếp chỉ huy cuộc kháng chiến. 
c) Kết quả: Cuộc kháng chiến thắng lợi . 
d) Ý nghĩa: - Khẳng định quyền làm chủ đất nước. 
 - Đánh bại âm mưu xâm lược của nhà Tống. 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập của nhà Đinh 
3 . Cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê (năm 981) 
 4. Tổ chức chính quyền thời Đinh, Tiền Lê 
TRUNG 
 ƯƠNG 
VUA 
LỘ 
QUAN ĐẠI THẦN 
BAN VĂN 
BAN VÕ 
ĐỊA 
PHƯƠNG 
Chính quyền thời Đinh 
TRUNG 
ƯƠNG 
HOÀNG ĐẾ 
BAN 
 VÕ 
BAN 
VĂN 
ĐỊA 
PHƯƠNG 
Chính quyền thời Tiền Lê 
CAO 
 TĂNG 
ĐẠO 
PHỦ 
TĂNG QUAN 
ĐẠO QUAN 
CHÂU 
CHÂU 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập của nhà Đinh 
3 . Cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê (năm 981) 
 4. Tổ chức chính quyền thời Đinh, Tiền Lê 
Quân đội 
Cấm quân 
Quân địa phương 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập của nhà Đinh 
3 . Cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê (năm 981) 
 4. Tổ chức chính quyền thời Đinh - Tiền Lê 
 5 . Đời sống xã hội và văn hóa thời Đinh - Tiền Lê 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
5 . Đời sống xã hội và văn hóa thời Đinh - Tiền Lê 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5 
1. Đời sống xã hội thời Ngô – Đinh – Tiền Lê có điểm gì nổi bật? 
2. Đời sống văn hóa thời Ngô – Đinh – Tiền Lê có điểm gì nổi bật? 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
5 . Đời sống xã hội và văn hóa thời Đinh -Tiền Lê 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5 
1. Đời sống xã hội thời Ngô – Đinh – Tiền Lê có điểm gì nổi bật? 
2. Đời sống văn hóa thời Ngô – Đinh – Tiền Lê có điểm gì nổi bật? 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập 
BÀI 14 : CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ (939 – 1009) 
2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập của nhà Đinh 
3 . Cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê (năm 981) 
 4. Tổ chức chính quyền thời Đinh -Tiền Lê 
 5 . Đời sống xã hội và văn hóa thời Đinh -Tiền Lê 
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 
(CHỌN 01 TRONG 2 TRÒ CHƠI) 
Củng cố bài 
8 
7 
7 
9 
10 
9 
7 
8 
PLAY 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
BÀI 1. VÒNG QUAY 
MAY MẮN 
STOP 
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 
Câu 1. Bộ máy nhà nước thời Ngô, ở các địa phương do ai đứng đầu? 
A . Các quan thứ sử 
B. Nhà vua 
C . Các quan văn 
D. Các quan võ 
Sile chính 
2. “Loạn 12 sứ quân’’ gây ra nguy cơ lớn nhất cho đất nước là? 
A . Kinh tế suy sụp 
B. Ngoại xâm đe dọa. 
C. Nhân dân đói khổ 
D. Đất nước bất ổn 
Sile chính 
 Câu 3. Đố ai trên Bạch Đằng giang 
Làm cho cọc nhọn dọc ngang sáng ngời 
Phá quân Nam Hán tơi bời 
Gươm thần độc lập giữa trời vang lê n 
D . Ngô Quyền 
B . Lê Hoàn 
C. Trần Quốc Tuấn 
A . Lê Lợi 
Sile chính 
Câu 4. Việc làm nào dưới đây của Ngô Quyền chứng tỏ ông nêu cao ý chí xây dựng chính quyền độc lập? 
A . Xưng là Tiết độ sứ 
B . Làm Tiết độ sứ 
C . Lập triều đình quân chủ. 
D . Đóng đô ở Cổ Loa. . 
Sile chính 
Câu 5. Vua nào thưở bé chăn trâu 
Trường Yên một ngọn cờ lau tập tành 
Sứ quân dẹp loạn phân tranh 
Dựng nền thống nhất sử xanh còn truyền 
. 
A. Trần Thái Tổ 
B. Đinh Bộ Lĩnh 
C. Lê Thánh Tông 
D. Lê Lợi 
Sile 
Câu 6. Đinh Bộ Lĩnh lập căn cứ của mình ở đâu để dẹp loạn 12 sứ quân? 
Cổ Loa 
B. Phong Châu 
C. Bạch Hạc 
D. Hoa Lư ( Linh Bình) 
Sile chính 
B 
Ạ 
C 
H 
Đ 
Ằ 
N 
G 
T 
I 
Ế 
T 
Đ 
Ộ 
S 
Ứ 
Đ 
I 
N 
H 
C 
Ô 
N 
G 
T 
R 
Ứ 
B 
Ô 
N 
G 
L 
A 
U 
N 
H 
 
N 
D 
 
N 
P 
H 
O 
N 
G 
C 
H 
 
U 
1 
2 
4 
3 
5 
6 
1.Ngô Quyền chiến thắng quân Nam Hán trên sông nào? 
1 
2 
4 
5 
6 
3 
2.Sau khi xưng vương Ngô Quyền đã quyết định bỏ chức gì của phong kiến phương Bắc? 
3. Thứ sử Hoan Châu là ai? 
4. Thuở bé Đinh Bộ Lĩnh lấy gì làm cờ? 
5. Đinh Bộ Lĩnh dẹp được 12 sứ quân nhờ sự ủng hộ của ai? 
6. Kiều Công Hãn là Thứ sử châu nào? 
BÀI 2: Ô CHỮ KỲ DIỆU 
Bài 3 . Hãy hoàn thiện các thông tin ở cột sự kiện (A) (thời Ngô – Đinh – Tiền Lê) tương ứng với ý nghĩa (B) theo nội dung dưới đây: 
Sự kiện (A) 
Ý nghĩa (B) 
a 
? 
Mở đầu thời kì dựng nền độc lập. 
b 
? 
Khởi xướng quá trình thống nhất đất nước. 
c 
? 
Nền độc lập của đất nước được giữ vững. 
Sự kiện (A) 
Ý nghĩa (B) 
a 
Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, bỏ chức Tiết độ sứ và đóng đô ở Cổ Loa. 
Mở đầu thời kì dựng nền độc lập. 
b 
Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân 
Khởi xướng quá trình thống nhất đất nước. 
c 
Năm 981, Lê Hoàn đánh thắng quân Tống. 
Nền độc lập của đất nước được giữ vững. 
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 
Hãy chọn và giới thiệu một nhân vật lịch sử đã có công dựng nước hoặc giữ nước thời Ngô – Đinh – Tiền Lê. Điều gì khiến em khâm phục, muốn học tập hoặc noi gương nhân vật đó?