Bài giảng Ngữ Văn Khối 7 - Bài 13: Tiếng gà trưa

1.Tác giả- Xuân Quỳnh sinh năm 1942 mất 1988- Quê Hà Đông- Hà Tây ( Hà Nội )- Nhà thơ nữ xất sắc trong nền thơ văn hiện đại.- Thơ gần gũi, biểu hiện những rung động, khát vọng chân thành, tha thiết, và giàu nữ tính1942-1988+ T¸c phÈm chÝnh: Chåi biÕc (1963), Hoa däc chiÕn hµo (1968), S©n ga chiÒu em ®i (1984), TuyÓn tËp truyÖn thiÕu nhi( 1995) + Bµi th¬ “TiÕng gµ tr­a” ®­îc viÕt vµo thêi k× ®Çu chèng MÜ, in lÇn ®Çu trong tËp “Hoa däc chiÕn hµo” (1968), in l¹i trong tËp “S©n ga chiÒu em ®i” (1984).2.Tác phẩm- ThÓ th¬: 5 tiÕng- Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t: BiÓu c¶m, tù sù, miªu t¶.* Bè côc:3 phÇn. -Tiếng gà trên đường hành quân:-Tiếng gà gọi về tuổi thơ:-Tiếng gà khơi dậy những suy tư: Đoạn 1 (Khổ 1) Đoạn 2 (Khổ 2,3,4,5,6)	 Đoạn 3 (Khổ 7,8)Mạch cảm xúc: hiện tại -> quá khứ -> hiện tại.1. ¢m thanh tiÕng gµ tr­aTrªn ®­êng hµnh qu©n xaDõng ch©n bªn xãm nháTiÕng gµ ai nh¶y æ:“Côc...côc t¸c côc ta”Nghe xao ®éng n¾ng tr­aNghe bµn ch©n ®ì máiNghe gäi vÒ tuæi th¬(ThÞ gi¸c)(Xóc gi¸c)(C¶m xóc )- H×nh ¶nh gîi t¶, ®iÖp tõ, Èn dô.- Tiếng gà trưa làm lay động lòng người, bồi hồi xốn xang, xao xuyến, gợi kỉ niệm tuổi thơ nơi làng quê trong lòng người chiến sĩ. - Trong vô vàn âm thanh của làng quê, vì sao chỉ tiếng gà ám ảnh người chiến sĩ và làm người chiến sĩ nghe được nắng trưa xao động, bàn chân đỡ mỏi và tuổi thơ hiện về?THẢO LUẬNA. Buổi trưa ở làng quê là thời điểm rất yên tĩnh, do đó tiếng gà có thể khua động cả không gian.B. Tiếng gà dự báo điều tốt lành, đem lại niềm vui cho con người.C. Tiếng gà gắn với kỷ niệm của tuổi ấu thơ.D. Cả 3 đáp án trênD. Cả 3 đáp án trên1. ¢m thanh tiÕng gµ tr­aTrªn ®­êng hµnh qu©n xaDõng ch©n bªn xãm nháTiÕng gµ ai nh¶y æ:“Côc...côc t¸c côc ta”Nghe xao ®éng n¾ng tr­aNghe bµn ch©n ®ì máiNghe gäi vÒ tuæi th¬- H×nh ¶nh gîi t¶, ®iÖp tõ, Èn dô.- Tiếng gà trưa làm lay động lòng người, bồi hồi xốn xang, xao xuyến, gợi kỉ niệm tuổi thơ nơi làng quê trong lòng người chiến sĩ. -Tình làng quê thắm thiết sâu nặng. TiÕng gµ tr­a æ r¬m hång nh÷ng trøng Nµy con gµ m¸i m¬ Kh¾p m×nh hoa ®èm tr¾ng Nµy con gµ m¸i vµng L«ng ãng nh­ mµu n¾ng TiÕng gµ tr­a Cã tiÕng bµ vÉn m¾ng- Gµ ®Î mµ mµy nh×n Råi sau nµy lang mÆt!Ch¸u vÒ lÊy g­¬ng soiLßng d¹i th¬ lo l¾ng TiÕng gµ tr­aTay bµ khum soi trøngDµnh tõng qu¶ ch¾t chiuCho con gµ m¸i ÊpCø hµng n¨m hµng n¨mkhi giã mïa ®«ng tíiBµ lo ®µn gµ toimong trêi ®õng s­¬ng muèi§Ó cuèi n¨m b¸n gµ ch¸u ®­îc quÇn ¸o míi ¤i c¸i quÇn chÐo goèng réng dµi quÐt ®ÊtC¸i ¸o c¸nh tróc b©u§i qua nghe sét so¹t. TiÕng gµ tr­a mang bao nhiªu h¹nh phóc§ªm ch¸u vÒ n»m m¬GiÊc ngñ hång s¾c trøngCh¸u chiÕn ®Êu h«m nayV× lßng yªu tæ quècV× xãm lµng th©n thuéc Bµ ¬i,còng v× bµV× tiÕng gµ côc t¸cæ trøng hång tuæi th¬.T¸c gi¶: Xu©n Quúnh TiÕng gµ tr­a Tiếng gà trưa Ổ rơm hồng những trứng Này con gà mái mơ Khắp mình hoa đốm trắng Này con gà mái vàng Lông óng như màu nắnga Kỉ niệm về ổ trứng, đàn gà Tiếng gà trưa Ổ rơm hồng những trứng Này con gà mái mơ Khắp mình hoa đốm trắng Này con gà mái vàng Lông óng như màu nắngTính từ gợi tảPhép liệt kê,so sánh, điệp từĐàn gà đông đúc, sống động, đẹp như một bức tranh nhiều sắc màu.Khổ 1 Nỗi lo của bàKhổ 2 Lời bà mắngKHỔ 3 Niềm vui của cháuKhỔ 4 Bà chăm chút từng qua trứngNối khổ thơ sao cho phù hợp nội dung của các khổHình ảnh của bà hiện lên trong kí ức của cháuLời bà mắngBà chăm chút từng quả trứngNỗi lo của bàNiềm vui của cháua.Lời bà mắng- Tò mò xem trộm gà đẻ bị bà mắng Tiếng gà trưa Có tiếng bà vẫn mắng - Gà đẻ mà mày nhìn Rồi sau này lang mặt ! Cháu về lấy gương soi Lòng dại thơ lo lắngBà luôn quan tâm, lo lắng , mong muốn cháu có khuôn mặt đẹp.b. Hình ảnh bàTay bà khum soi trứngDành từng quả chắt chiuCho con gà mái ấpBà lo đàn gà toiMong trời đừng sương muốiĐể cuối năm bán gàCháu được quần áo mới Bà tần tảo, chắt chiu trong cảnh nghèo . Tình yêu thương giản dị, thầm lặng của bà. Đôi bàn tay bà khum soi trứng , sự chắt chiu dành dụm từng quả trúng của bà gợi cho em suy nghĩ gì về bà? Nỗi lo lắng và niềm mong mỏi của bà nói lên điều gì?Thảo luận nhóm đôi: 3 phútÔi cái quần chéo goỐng rộng dài quét đấtCái áo cánh trúc bâuĐi qua nghe sột soạt.-> Niềm vui đơn sơ và ấm áp tình bà cháu.=> Bà rất mực thương cháu, chịu thương, chịu khó, giàu đức hi sinh.c. Niềm vui của cháuTiếng gà trưaMang bao nhiêu hạnh phúcĐêm cháu về nằm mơGiấc ngủ hồng sắc trứng. Chọn đáp án đúng nhất.Vì sao nhà thơ lại nghĩ rằng: Tiếng gà trưa mang bao nhiêu hạnh phúc?Tiếng gà và những quả trứng hồng là hình ảnh của cuộc sống chân thật bình yên lo ấm.Nó thức dậy bao tình cảm với bà, gia đình và quê hương.Đó là âm thanh bình dị của làng quê đem lại những niềm yêu thương cho con người.Cả ba đáp án trênD. Cả ba đáp án trên> Hạnh phúc bắt nguồn từ những gì đơn sơ, bình dị nhất. - Điệp ngữ “Vì” - Liệt kê:Tổ quốc, xóm làng, bà , ổ trứngCh¸u chiÕn ®Êu h«m nayV× lßng yªu tæ quècV× xãm lµng th©n thuécBµ ¬i, còng v× bµV× tiÕng gµ côc t¸cæ trøng hång tuæi th¬ -Khẳng định mục đích chiến đấu cao đẹp của người chiến sĩ.- Lòng yêu nước bắt nguồn từ tình yêu những gì bình dị , gần gũi nhất.Tác giả đặc tên cho tác phẩm là “Tiếng gà trưa” vì:	- Tiếng gà trưa là âm thanh khơi gợi cảm xúc.	- Tiếng gà trưa gắn liền với kỷ niệm tuổi thơ và tình bà cháu	- Tiếng gà trưa là mục đích chiến đấuTại sao tác giả lại đặt tên tác phẩm là “tiếng gà trưa”?III. Tổng kết:- Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước.a. Nghệ thuật :- Thể thơ 5 tiếng- Biểu cảm qua tự sự, miêu tả.- Điệp ngữ , đảo ngữ , so sánh, tính từ , động từ...- Hiện tại, quá khứ, hiện tại .b. Nội dung.SƠ ĐỒ TƯ DUYHƯỚNG DẪN TỰ HỌC:1/ Bài vừa học: Nắm lại nội dung và nghệ thuật bài thơ.Đọc thuộc lòng và diễn cảm toàn bài thơLàm bài tập 2 SGK/151.Viết 1 đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em sau khi học xong bài thơ.2/ Bài sắp học:Một thứ quà của lúa non: CốmTìm hiểu tác giả, tác phẩm.Tìm hiểu nội dung vă bản+ Từ hương thơm của lúa non gợi nhớ đến cốm và sự hình thành của cốm.+ Giá trị của cốm.+ Ý nghĩa sâu xa trong việc hưởng thụ.- Hiểu được khái niệm tùy bút, nét hay riêng của Thạch Lam để tạo lập văn bản này.Xin c¶m ¬n c¸c thÇy c« vµc¸c em häc sinhTHẢO LUẬNNhóm 1,2: Cho biết tác dụng của việc lặp lại câu thơ ba chữ “Tiếng gà trưa”?Nhóm 3,4: Tại sao tác giả lại đặt tên tác phẩm là “tiếng gà trưa”?Nhóm 5: Em có nhận xét gì về hình ảnh và tình cảm tác giả diễn đạt trong bài thơ?