Bài giảng Ngữ Văn Khối 7 - Tiết 60: Ôn tập văn bản biểu cảm

 - Tiết 60 ( Tập làm văn )ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM Tiết 60 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢMI . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 . Khái niệm văn biểu cảm :Thế nào là văn biểu cảm ? Văn biểu cảm là văn được viết ra nhằm biểu đạt tình cảm , cảm xúc , sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh và khêu gợi lòng đồng cảm nơi người đọc ( còn gọi là văn trữ tình ) .I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 . Khái niệm văn biểu cảm : Tiết 60 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM2 . Đặc điểm của văn biểu cảm : Tiết 60 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢMHãy nêu những đặc điểm cơ bản của văn biểu cảm .Thảo luận theo bàn ( 1 phút ) : Tiết 60(TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢMĐẶC ĐIỂM CỦA VĂN BIỂU CẢM : - Nội dung chủ yếu là bộc lộ tình cảm , cảm xúc .- Tình cảm trong văn biểu cảm thường là những tình cảm trong sáng , tốt đẹp , thấm nhuần tư tưởng nhân văn .- Có 2 cách biểu cảm chủ yếu : biểu cảm trực tiếp và biểu cảm gián tiếp .- Bài văn biểu cảm thường có bố cục 3 phần như mọi bài văn khác . Tiết 60 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢMI . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 . Khái niệm văn biểu cảm :3 . Cách lập ý cho bài văn biểu cảm :2 . Đặc điểm của văn biểu cảm :Hãy nêu những cách lập ý thường gặp của bài văn biểu cảm. I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 . Khái niệm văn biểu cảm :2 . Đặc điểm của văn biểu cảm :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 . Khái niệm văn biểu cảm :2 . Đặc điểm của văn biểu cảm :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 . Khái niệm văn biểu cảm :Những cách lập ý thường gặp của bài văn biểu cảm :- Liên hệ hiện tại với tương lai .- Hồi tưởng quá khứ và suy nghĩ về hiện tại .- Tưởng tượng tình huống , hứa hẹn ,mong ước . - Quan sát , suy ngẫm .* Lưu ý : Dù lập ý bằng cách nào thì tình cảm cũng phải chân thật và sự việc nêu ra phải có trong kinh nghiệm , có như thế mới làm cho người đọc tin và đồng cảm . Tiết 60 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM3 . Cách lập ý cho bài văn biểu cảm :2 . Đặc điểm của văn biểu cảm :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 . Khái niệm văn biểu cảm :4 . Các yếu tố tự sự , miêu tả trong bài văn biểu cảm :Hãy nêu vai trò của các yếu tố tự sự , miêu tả trong bài văn biểu cảm . Tự sự và miêu tả dùng để gợi ra đối tượng biểu cảm và gửi gắm cảm xúc. Tự sự và miêu tả ở đây nhằm khêu gợi cảm xúc , do cảm xúc chi phối chứ không nhằm mục đích kể chuyện , miêu tả đầy đủ sự việc , phong cảnh . Tiết 61 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢMI . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :II . LUYỆN TẬP :1 .I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :Bài tập 1 ( trang 168 / SGK ) Đọc lại đoạn văn về hoa hải đường ( Bài 5 ) , về An Giang ( Bài 6 ) , bài Hoa học trò ( Bài 6 ) , bài Cây sấu Hà Nội ( Bài 7 ) , các đoạn văn biểu cảm ( Bài 9 ) , bài Cảm nghĩ về một bài ca dao ( Bài 12 ) và các văn bản trữ tình khác , hãy cho biết văn miêu tả và văn biểu cảm khác nhau như thế nào ?( Thảo luận theo bàn , 1 phút )VĂN MIÊU TẢVĂN BIỂU CẢMTái hiện đối tượng ( người , vật , cảnh vật ) làm cho người đọc có thể hình dung và cảm nhận được nó. Miêu tả đối tượng nhằm mượn những đặc điểm , phẩm chất của nó để bộc lộ suy nghĩ , tình cảm , cảm xúc . Tiết 61 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM1 .II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :2 .I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 .II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 .II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :Bài tập 2 ( trang 168 / SGK )Đọc lại bài Kẹo mầm ( Bài 11 ) , hãy cho biết văn biểu cảm khác văn tự sự ở điểm nào ?VĂN TỰ SỰVĂN BIỂU CẢMKể lại một câu chuyện ( sự việc ) có đầu , có đuôi , có nguyên nhân , diễn biến , kết quả ...Yếu tố tự sự chỉ để làm nền nhằm nói lên cảm xúc qua sự việc . Tiết 61 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM2 .1 .II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :3 .I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :1 .II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :2 .1 .II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC :Bài tập 3 ( trang 168 / SGK )Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò gì ? Chúng thực hiện nhiệm vụ biểu cảm như thế nào ? Nêu ví dụ .Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò làm giá đỡ cho tình cảm , cảm xúc được bộc lộ . Thiếu tự sự , miêu tả thì tình cảm mơ hồ , không cụ thể bởi vì tình cảm , cảm xúc của con người chỉ nảy sinh từ sự việc , cảnh vật cụ thể .**Lấy bài Kẹo mầm ( Bài 11 ) làm ví dụ ( Về nhà ) .Bài tập 4 ( trang 168 / SGK )Cho một đề bài biểu cảm , chẳng hạn : Cảm nghĩ về mùa xuân , em sẽ thực hiện bài làm qua những bước nào ? Hãy thực hiện bước tìm hiểu đề và tìm ý .( Thảo luận theo tổ , 3 phút )Đề : Cảm nghĩ về mùa xuân .Các bước làm bài :- Tìm hiểu đề và tìm ý- Lập dàn bài- Viết bài - Đọc lại và sửa chữaTìm hiểu đề :- Kiểu văn bản :- Đề tài ( Đối tượng biểu cảm ) :- Yêu cầu :Biểu cảm ( Phát biểu cảm nghĩ )Mùa xuân .Bày tỏ thái độ , tình cảm và sự đánh giá đối với mùa xuân .Tìm ý :1 . Mùa xuân của thiên nhiên : - Cảnh sắc , thời tiết , khí hậu , cây cỏ , chim muông ...2 . Mùa xuân của con người : - Tuổi tác , nghề nghiệp , tâm trạng , suy nghĩ ... 3 . Phát biểu cảm nghĩ : - Thích hay không thích mùa xuân ? Vì sao ? - Kể hoặc tả để bộc lộ cảm nghĩ thích hay không thích mùa xuân ... - Kể hoặc tả để giải thích vì sao mong đợi hoặc không mong đợi mùa xuân ...4 .3 .2 .1 .II . LUYỆN TẬP :I . HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC : Tiết 61 ( TLV ) : ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM5 .Bài tập 5 ( trang 168 / SGK )Bài văn biểu cảm thường sử dụng những biện pháp tu từ nào ? Người ta nói ngôn ngữ văn biểu cảm gần với thơ , em có đồng ý không ? Vì sao ?Các phép tu từ thường được sử dụng trong văn biểu cảm : so sánh , ẩn dụ , hoán dụ , nhân hóa , điệp ngữ , liệt kê ...Ngôn ngữ văn biểu cảm gần với ngôn ngữ thơ là vì nó có mục đích biểu cảm giống như thơ ( giàu hình ảnh , hàm súc ) . Đề : Cảm nghĩ về ngày Nhà giáo Việt Nam 20 / 11 . Em hãy tìm ý , lập dàn bài , viết mở bài và kết bài cho đề văn trên .( Làm ở nhà )BÀI TẬP VẬN DỤNG HƯỚNG DẪN TỰ HỌCBÀI VỪA HỌC :- Ôn lại kiến thức về văn biểu cảm .- Biết cách tìm ý và sắp xếp ý để làm một bài văn biểu cảm theo đề bài cho sẵn .- Vận dụng kết hợp tự sự , miêu tả vào bài văn biểu cảm .BÀI SẮP HỌC :Tiết 63 – VB “ Sài Gòn Tôi Yêu”