Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 - Bài 29: Quan âm thị kính - Nguyễn Thị Hạnh

Xem clip sau và cho biết đây là thể loại văn học nào? 
Quan Âm Thị Kính 
GV: Nguyễn Thị Hạnh 
I. Tìm hiểu chung 
Vui thuyết trình 
Mời nhóm 1 lên thuyết trình phần tìm hiểu về thể loại chèo và trích đoạn 
6 
03 
01 
02 
04 
1. Thể loại chèo 
Định nghĩa: L à loại kịch hát múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu, được phổ biến rộng rãi ở Bắc Bộ 
Tích truyện: lấy từ truyện cổ tích và truyện Nôm; xoay quanh trục bĩ cực – thái lai 
Nội dung: K huyến giáo đạo đức, châm biếm những điều bất công trong xã hội 
Nhân vật: Có những đặc trưng tính cách riêng Tính ước lệ và cách điệu thể hiện qua nghệ thuật hóa trang, hát, múa của các nhân vật 
Tuần Ti - Đào Huế 
Quan Âm Thị Kính 
Trương Viên 
Kim Nham 
Các vở chèo tiêu biểu 
8 
2. Đoạn trích 
- Xuất xứ: Đoạn trích Nỗi oan hại chồng thuộc phần I của vở chèo Quan Âm Thị Kính . 
Án giết chồng 
Án hoang thai 
Oan tình được giải 
Nhập vai diễn lại đoạn trích 
Thị Kính: nữ chính (đại diện cho nhân dân lao động) 
Sùng bà: nữ ác - đại diện cho tầng lớp địa chủ phong kiến 
Theo em, đoạn trích chia thành mấy phần 
Quyết đi tu 
Nỗi oan hại chồng 
Hạnh phúc vợ chồng 
Bố cục: 3 phần 
II . Đọc hiểu chi tiết 
15 
1. Hạnh phúc vợ chồng 
Thảo luận nh ó m 
 - Đoạn đầu cho thấy quan hệ vợ chồng Thị Kính như thế nào? 
- Quan hệ ấy thể hiện ở những chi tiết nào? 
 Thị Kính là người như thế nào? 
1. Hạnh phúc vợ chồng 
+ Vợ ngồi khâu 
+ Chồng đọc sách 
 Gia đì nh ấm cúng hạnh phúc 
+ Quạt cho chồng ng ủ 
+ Cầm dao khâu toan xén râu mọc ngược 
 Người vợ yêu chồng tha thiết, chân thật, tự nhiên 
2. Nỗi oan hại chồng 
a. Sùng bà: 
- Quy kết cho Thị Kính giết chồng 
- Vu oan cho Thị Kính ngoại tình 
- Lời lẽ độc địa 
- Cử chỉ thô bạo 
- Làm ngơ trước nỗi đau khổ của Thị Kính. 
- Đuổi Thị Kính ra khỏi nhà. 
 Độc ác, nhẫn tâm 
2. Nỗi oan hại chồng 
b. Sùng ông : 
- Vợ nói gì nghe nấy 
- Tàn ác không kém Sùng bà. 
2. Nỗi oan hại chồng 
c. Thiện Sĩ 
 Nhu nhược, không dám bảo vệ vợ 
2. Nỗi oan hại chồng 
d. Thị Kính 
- Chỉ biết kêu oan (5 lần): 
 Bị oan ức nhưng không biết làm thế nào. 
+ Lần 1, 2, 4 (kêu oan với mẹ chồng) 
+ Lần 3 (Kêu oan với chồng) 
+ Lần 5 (Kêu oan với cha ruột) 
 Trước khi đuổi Thị Kính ra khỏi nhà, Sùng bà và Sùng ông còn làm điều gì ác ? 
Trước khi đuổi Thị Kính ra khỏi nhà, Sùng bà và Sùng ông còn dựng lên vở kịch tàn ác là lừa Mãng ông sang ăn cữ cháu nhưng kì thực là bắt Mãng ông sang nhận con gái về. 
 Xung đột kịch trong đoạn này thể hiện cao nhất ở chỗ nào? 
 Xung đột kịch thể hiện cao nhất ở chỗ Sùng ông dúi ngã Mãng ông rồi bỏ vào nhà, Thị Kính chạy lại đỡ cha, hai cha con ôm nhau khóc. 
 Thị Kính như bị đẩy vào cực điểm của nỗi đau : bị oan ức, bị gia đình chồng bỏ, cha ruột bị cha chồng khinh khi, hành hạ . 
3. Quyết đi tu 
Thị Kính quyết định “trá hình nam tử quyết đi tu hành” có ý nghĩa gì? Đó có phải là con đường giúp Thị Kính thoát khỏi đau khổ không? 
3. Quyết đi tu 
- Không thể ở lại 
Hoàn cảnh: 
a 
- Không thể về nhà 
- Không thể lấy người khác 
- Không thể bỏ đi chỗ khác 
- Không ai tin 
 Bế tắc, không biết làm thế nào 
3. Quyết đi tu 
- Tích cực: 
Ý nghĩa việc giả trai đi tu: 
b 
Thị Kính muốn sống để tỏ rõ con người đoan chính 
- Tiêu cực: 
Thị Kính không nhận ra nguyên nhân nỗi khổ của mình, không đấu tranh mà nhẫn nhục cam chịu 
 Không thoát khỏi đau khổ 
III . 
Tổng kết 
Đoạn trích góp 
phần tái hiện chân thực mâu thuẫn giai cấp, thân phận người phụ nữ qua mối quan hệ hôn nhân ngày xưa. 
Nhận định nào đúng về chèo? 
A. Chèo là một loại kịch hát, múa dân gian 
B. Chèo nảy sinh và phổ biến rộng rãi ở Bắc Bộ. 
C. Chèo kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu. 
D. Cả A, B, C 
Nhận định nào đúng về nội dung của chèo? 
 A. Chú ý giới thiệu những mẫu mực về đạo đức hoặc tài năng để mọi người noi theo 
B. Cảm thông với số phận bi kịch của người lao động, người phụ nữ, đề cao phẩm chất và tài năng của họ 
C. Châm biếm, đả kích những điều bất công, xấu xa trong xã hội phong kiến 
 D. Cả A, B, C. 
Tình tiết nào không đúng với nội dung của vở chèo “Quan Âm Thị Kính”? 
A. Thị Kính bị đổ oan là gái giết chồng 
B. Bị oan ức, Thị Kính tìm đến cái chết 
C. Bị oan ức, Thị Kính giả trai vào chùa 
D. Oan tình được giải, Thị Kính lên toà sen. 
Vở chèo “Quan Âm Thị Kính” chia làm mấy phần? 
A. Một phần 
B. Hai phần 
C. Ba phần 
D. Bốn phần 
Ý nào sau đây là đặc sắc nghệ thuật của trích đoạn “Nỗi oan hại chồng” 
 Sử dụng các biện pháp tương phản, tăng tiến. 
B. Giọng điệu châm biếm mỉa mai 
C. Xây dựng các xung đột kịch gay gắt 
D. Lập luận giàu sức thuyết phục 
Đoạn trích Nỗi oan hại chồng nằm ở phần thứ mấy của vở chèo và có mấy nhân vật? 
A. Phần thứ nhất – Năm nhân vật 
B. Phần thứ hai – Năm nhân vật 
C. Phần thứ ba – Bốn nhân vật 
D. Phần thứ tư – Bốn nhân vật 
Một số hình ảnh phật bà quan âm 
Hướng dẫn tự học 
4. 
3. 
2. 
1. 
Viết cảm nhận về 1 nhân vật tromg đoạn trích 
Sưu tầm một số băng hình về chèo cổ 
Kể tên những nghệ sĩ diễn thành công vai TK 
Soạn bài: Dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy 
Tạm biệt các em!