Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 - Tiết 3+4: Mở rộng trạng ngữ của câu bằng cụm từ

- Hãy xác định trạng ngữ cho các câu trên? 
- Trạng ngữ câu (2) có gì khác so với câu (1) 
 1. Sáng , sương bao phủ kín khắp cánh đồng. 
 2. Sáng mùa đông, sương bao phủ kín khắp cánh đồng. 
 Khởi Động 
 1. Sáng , sương bao phủ kín khắp cánh đồng . 
 2. Sáng mùa đông , sương bao phủ kín khắp cánh đồng. 
 Khởi Động 
 Trạng ngữ câu 2 cấu tạo bằng một cụm từ. Vậy cách dùng cụm từ làm thành phần trạng ngữ trong câu gọi là gì? 
 Phân tích ngữ pháp hai câu sau. 
1. Đêm, trời mưa như trút nước. 
2. Đêm hôm đó, trời/mưa như trút nước. 
1. Bài tập 
( 1 ) Đêm , trời / mưa như trút nước. 
 TN CN - VN 
2. Đêm hôm đó , trời /mưa như trút nước. 
 TN CN VN 
1. Bài tập 
( 1 ) Đêm , trời / mưa như trút nước. 
 TN CN - VN 
2. Đêm hôm đó , trời /mưa như trút nước. 
 TN CN VN 
HS HĐCĐ- 4p trả lời câu hỏi 
 Trạng ngữ trong câu 1 và câu 2 có sự khác nhau như thế nào về cấu tạo và ý nghĩa? 
1. Bài tập 
1. Đêm , trời / mưa như trút nước. 
 TN CN - VN 
 	 Trạng ngữ là một từ 
2. Đêm hôm đó , trời /mưa như trút nước 
 TN CN VN 
 Trạng ngữ là một cụm từ 
 -T rạng ngữ VD 2 được mở rộng cung cấp thông tin cụ thể hơn về thời gian của sự việc trời mưa như trút nước. 
1. Bài tập 
 1. Sáng , sương bao phủ kín khắp cánh đồng . 
 2. Sáng mùa đông , sương bao phủ kín khắp cánh đồng. 
 Trạng ngữ câu 2 cấu tạo bằng một cụm từ. Vậy cách dùng cụm từ làm thành phần trạng ngữ trong câu gọi là gì? 
- Cách dùng cụm từ làm thành phần trạng ngữ như câu 2 gọi là mở rộng trạng ngữ của câu bằng cụm từ. 
- Tác dụng: làm rõ hơn, cụ thể hơn t hời gian của sự việc sương bao phủ kín khắp cánh đồng. 
Bài tập 1/tr.17: 
 a.- Hôm qua , nước bắt đầu dâng lên nhanh hơn. 
 - Suốt từ chiều hôm qua , nước bắt đầu dâng lên nhanh hơn . 
 - Trạng ngữ ở câu thứ 2 được mở rộng hơn câu thứ nhất. 
 -Trạng ngữ Suốt từ chiều hôm qua không chỉ cung cấp thông tin về thời gian như trạng ngữ Hôm qua mà còn nêu cụ thể hơn về thời gian (chiều) và cho thấy quá trình sảy ra sự việc bắt đầu vào chiều hôm qua và kéo dài. 
Tiết 4 
Đêm rằm, trăng tròn như cái đĩa. 
Đêm rằm trung thu, trăng tròn như cái đĩa . 
Buổi sáng, mặt trời nhô lên thật rự rỡ. 
Buổi sáng sớm mùa hè, mặt trời nhô lên thật rự rỡ 
 Tiêu chí 
Đ 
CĐ 
1 
Viết được câu có trạng ngữ, đúng ngữ pháp. 
2 
Trạng ngữ là một tư. 
3 
Trạng ngữ được mở rộng thành cụm từ. 
4 
Nêu được tác dụng của việc dùng cụm từ làm trạng ngữ. 
Bảng kiểm đánh giá bài tập 2 (SGK/T18 ) 
3. Bài tập 3 (Tr/ 18 ) 
a . Trong tiếng mưa hình như có tiếng nước sông dâng cao, xiên xiết chảy. 
- xiên xiết : gợi cảm nhận về dòng nước xiết đang dâng dần lên và ẩn chứa sức mạnh ngầm, sự nguy hiểm rình rập trong đó. 
b. Tấm thân bé bỏng của con chim vụt bứt ra khỏi dòng nước và bay lên cao hơn lần cất cánh đầu tiên ở bãi cát. 
- bé bỏng : Gợi tả hình ảnh những chú chim chìa vôi bé nhỏ, vừa mới sinh ra còn non nớt, yếu ớt (đối lập với dòng nước khổng lồ đang xiên xiết chảy) 
 Hình ảnh này giúp người đọc cảm nhận sự kì diệu và sức sống mãnh liệt của thế giới tự nhiên. 
 C. Những đôi cánh mỏng manh run rẩy và đầy tự tin của bầy chim đã hạ xuống bên một lùm dứa dại bờ sông. 
- mỏng manh : miêu tả những cánh chim rất mỏng, nhỏ bé; 
- run rẩy : diễn tả sự rung động mạnh, liên tiếp và yếu ớt của đôi cánh.