Bài giảng Sinh học Lớp 7 - Bài 22: Tôm sông

KHỞI ĐỘNGLuật chơi: Giáo viên sẽ là quản trò, đưa ra các mệnh đề về kiến thức ngành thân mềm(đúng hoặc sai)-thành viên trong nhóm cùng tham gia. Thời gian suy nghĩ là 15s sau khi nghe hết tiếng nhạc phải đưa ra đáp án-Nếu mệnh đề đúng, đưa biển Đ-Nếu mệnh đề sai, đưa biển S-Người trả lời sai sẽ không được chơi tiếp-Người cuối cùng là người chiến thắng và được 10đ.Điểm của nhóm sẽ là tổng số bạn chiến thắng sau phần thiTrai sông làm sạch môi trường nướcĐúngVỏ trai sông cấu tạo gồm 2 lớp: lớp sừng và lớp xà cừSaiMực có 8 tuaSaiMột số loài ốc là vật chủ trung gian truyền bệnh giun sánĐúngCHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLớp Giáp xác(Tôm sông)Lớp Hình nhện(Nhện)Lớp Sâu bọ(Châu chấu)CHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGCHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGI. Cấu tạo ngoài và di chuyểnABPhần đầu-ngựcPhần bụngCơ thể tôm gồm 2 phần: phần đầu-ngực và phần bụng.Có vỏ giáp cứng bao bọc.1. Vỏ cơ thểVỏ cơ thể tôm cấu tạo như thế nào?Vỏ cơ thể tôm cấu tạo bằng kitin ngấm thêm canxi nên vỏ tôm cứng cáp.Vỏ cơ thể tôm có nhiệm vụ gì?Che chở và làm chỗ bám cho hệ cơ phát triển.CHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGI. Cấu tạo ngoài và di chuyển1. Vỏ cơ thểCấu tạo bằng kitin ngấm canxi nên cứng cáp, làm nhiệm vụ che chở và chỗ bám cho hệ cơ phát triển.Em có nhận xét gì về màu sắc của tôm sống trong những môi trường nước khác nhau? Vì sao?Vì vỏ cơ thể tôm có chứa các sắc tố làm tôm có màu sắc của môi trường.Khi tôm sống, sắc tố đó là cyanocristalin.Khi tôm chết (dưới tác động của nhiệt độ như phơi hoặc rang) sắc tố đó biến đổi thành zooêrytrin có màu hồng.CHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGI. Cấu tạo ngoài và di chuyển2. Các phần phụ tôm và chức năng1. Vỏ cơ thểHình 22.Sơ đồ cấu tạo ngoài của tôm sôngMắt képHai đôi râuChân hàmChân ngựcChân bụngTấm láiPhần đầu-ngựcPhần bụngSỐ TTChức năngTên các phần phụVị trí các phần bụngPhần đầu ngựcPhần bụng1Định hướng phát hiện mồi2Giữ và xử lý mồi3Bắt mồi và bò4Bơi, giữ thăng bằng và ôm trứng5Lái và giúp tôm nhảyQuan sát hình 22, thảo luận điền chữ và đánh dấu ( ) vào bảng sau cho phù hợpMắt kép, hai đôi râuChân hàmChân kìm, chân bòChân bơi (chân bụng)Tấm láiCHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGI. Cấu tạo ngoài và di chuyển2. Các phần phụ tôm và chức năng (GiẢM TẢI)1. Vỏ cơ thể- Phần đầu – ngực có: giác quan, miệng với các chân hàm xung quanh và chân ngực (càng và chân bò)- Phần bụng phân đốt rõ, gồm chân bụng (chân bơi) và tấm lái.3. Di chuyểnNghiên cứu thông tin SGK cho biết tôm có những hình thức di chuyển nào?Tôm có các hình thức di chuyển: Chân ngực- Bò- BơiTiếnGiật lùiChân bụngChân bụng và tấm lái- NhảyTấm láiCHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGI. Cấu tạo ngoài và di chuyển2. Các phần phụ tôm và chức năng1. Vỏ cơ thể3. Di chuyển (GiẢM TẢI)Tôm có các hình thức di chuyển: bò, bơi, nhảy.II. Dinh dưỡngThảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:1.Tôm hoạt động vào thời gian nào trong ngày?3.Người ta dùng thính để câu hay cất vó tôm là dựa vào đặc điểm nào của tôm?2.Tôm ăn gì (thực vật, động vật hay mồi chết) ?5.Tôm hô hấp nhờ bộ phận nào?4.Sự bắt mồi và tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào?6.Bộ phận nào đảm nhiệm bài tiết và diễn ra ở vị trí nào của cơ thể.Thảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:1.Tôm hoạt động vào thời gian nào trong ngày?3.Người ta dùng thính để câu hay cất vó tôm là dựa vào đặc điểm nào của tôm?2.Tôm ăn gì (thực vật, động vật hay mồi chết) ?Tôm hoạt động vào lúc chạng vạng tức lúc chập tối, khi đó tôm bắt đầu đi kiếm ăn.Thức ăn của tôm là thực vật, động vật, mồi sống lẫn mồi chết (ăn tạp). Dựa vào khả năng khứu giác phát triển của tôm, thính có mùi thơm lan tỏa đi rất xa vì thế thu hút tôm đến chỗ câu hay chỗ cất vó tôm.Thảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:4.Sự bắt mồi và tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào?Tôm dùng đôi càng bắt mồi, các chân hàm nghiền thức ăn. Thức ăn được tiêu hóa ở dạ dày và được hấp thụ ở ruột.Cấu tạo hệ tiêu hóa của tôm.Thảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:5.Tôm hô hấp nhờ bộ phận nào?6.Bộ phận nào đảm nhiệm bài tiết và diễn ra ở vị trí nào của cơ thể.Tôm hô hấp bằng mang.Bài tiết qua tuyến bài tiết nằm ở gốc đôi râu thứ 2.CHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGI. Cấu tạo ngoài và di chuyển2. Các phần phụ tôm và chức năng1. Vỏ cơ thể3. Di chuyểnII. Dinh dưỡng- Tiêu hóa: + Tôm ăn tạp, hoạt động về đêm. + Thức ăn được tiêu hóa ở dạ dày và hấp thụ ở ruột.- Hô hấp: bằng mang.- Bài tiết: qua tuyến bài tiết.III. Sinh sảnTôm đựcTôm cáiTôm đực, tôm cái khác nhau như thế nào?Tôm đực có kích thước lớn và đôi kìm to và dài.Tập tính ôm trứng của tôm mẹ có ý nghĩa gì?Tập tính ôm trứng có ý nghĩa bảo vệ cho trứng khỏi bị kẻ thù ăn mất.Tại sao trong quá trình lớn lên, ấu trùng tôm phải lột xác nhiều lần?Ấu trùng phải lột xác nhiều lần vì lớp vỏ cứng rắn bao bọc không lớn theo cơ thể được.CHƯƠNG 5. NGÀNH CHÂN KHỚPLỚP GIÁP XÁCBÀI 22. TÔM SÔNGI. Cấu tạo ngoài và di chuyển2. Các phần phụ tôm và chức năng1. Vỏ cơ thể3. Di chuyểnII. Dinh dưỡngIII. Sinh sản- Cơ thể tôm phân tính.- Trứng nở thành ấu trùng, lớn lên qua nhiều lần lột xác.Bè nuôi tôm hùm ở vịnh Vân PhongLồng nuôi tôm hùm ở Khánh HòaVùng nuôi tôm sú ở Tiền GiangMô hình nuôi tôm sú ở Cà MauMô hình nuôi tôm sú ở Sóc TrăngThu hoạch tôm sú ở Trà VinhAo nuôi tôm càng xanh ở Càng LongMô hình nuôi tôm thẻ chân trắng ở Bình ĐịnhCỦNG CỐChọn câu trả lời đúng trong các câu sauCâu 1: Vỏ tôm cứng mà tôm vẫn tăng trưởng được là nhờ đâu?A. Vỏ tôm ngày càng dày và lớn lên làm cho cơ thể tôm lớn lên theo.B. Sau mỗi giai đoạn tăng trưởng tôm phải lột xác.C. Đến giai đoạn tăng trưởng vỏ kitin mềm ra.D. Cả A, B, C đều đúng.Câu 2: Tôm hô hấp bằngPhổi B. Ống khí D. Mang và ống khí. C. MangDẶN DÒ Học bài và nắm vững các kiến thức về: + Cấu tạo và di chuyển của tôm sông. + Hình thức dinh dưỡng và sinh sản của tôm sông. Làm bài tập ở vở bài tập.- Vẽ hình 22. Cấu tạo ngoài tôm sông.Xem trước bài thực hành “Mổ và quan sát tôm sông”. Mỗi nhóm chuẩn bị một con tôm cho bài thực hành.Xin chân thành cảm ơn sự tham dự của quí Thầy Cô giáo và các em Học Sinh !