Bài giảng Ngữ Văn Khối 7 - Tiết 53, Bài 16: Một thứ quà của lúa non: Cốm - Nguyễn Đại Tiến

ng÷ V¨n : líp 7Giáo viên : Nguyễn Đại TiếnGD & §T Bài 16 -Tiết 63 ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM ÔN TẬP VĂN BẢN BIỂU CẢM Văn biểu cảm là văn được viết ra nhằm biểu đạt tình cảm, cảm xúc, sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh và khêu gợi lòng đồng cảm nơi người đọc (còn gọi là văn trữ tình). Đọc lại đoạn văn về hoa hải đường(Bài 5), về An Giang (Bài 6), bài Hoa học trò(Bài 6), bài Cây sấu Hà Nội (Bài 7), các đoạn văn biểu cảm (Bài 9), bài Cảm nghĩ về một bài ca dao (Bài 12) và các văn bản trữ tình khác , hãy cho biết văn miêu tả và văn biểu cảm khác nhau như thế nào ?VĂN MIÊU TẢVĂN BIỂU CẢMTái hiện đối tượng (người, vật, cảnh vật) làm cho người đọc có thể hình dung và cảm nhận được nó. Miêu tả đối tượng nhằm mượn những đặc điểm, phẩm chất của nó để bộc lộ suy nghĩ, tình cảm, cảm xúc.KÑo mÇm Mçi s¸ng mÑ t«i gì tãc b»ng c¸i l­îc th­a gç vµng vµng, thÕ nµo råi còng cã Ýt tãc rèi. MÑ vo vo gi¾t nã lªn dßn tay chç m¸i hiªn nhµ. Råi chÞ t«i còng lµm thÕ, b¾t ch­íc mÑ còng gì tãc, vo vo gi¾t m¸i tãc rèi lªn chç Êy. ThØnh tho¶ng trªn ®­êng lµng cã bµ cô rao to: Ai tãc rèi ®æi kÑo kh«ng?. Mét bªn thóng lµ m¶nh chai vì ®ång n¸t, l«ng vÞt, tãc rèi, cßn bªn kia chØ cã c¸i niªu ®Êt, ®óng h¬n lµ mét c¸i ang, c¸i liÔn ®ùng mét thø kÑo mµ bÊt cø mét ®øa trÎ nµo còng ph¶i mª.Bµ cô lÊy kÑo lªn b»ng chiÕc ®òa c¶, quÊn vµo ®Çu que, thËt khÐo, kÑo cø lång khång, tr«ng rÊt nhiÒu, nh­ng cho vµo miÖng nã xÑp l¹i chØ cßn tÝ tÑo. Bµ cô ®­a kÑo cho chóng t«i, ®æi l¹i n¾m tãc rèi cña bµ, cña mÑ hay cña chÞ. Tãc rèi b¸n bµ cô kh«ng mua, mua kÑo bµ cô kh«ng b¸n, chØ ®æi th«i. ThÕ lµ mçi lÇn bµ cô qua ngâ, t«i l¹i kiÔng ch©n, víi tay lªn chç m¸i hiªn MÑ b¶o ®ã lµ kÑo mÇm lµm b»ng mÇm c©y m¹, mÇm thãc, hoµn toµn kh«ng cã ®­êng mËt gì c¶. Nh­ng sao nã ngät thÕ, h¬n c¶ kÑo bét, kÑo bi. MÑ t«i ®· mÊt, chÞ t«i ®i lÊy chång xa Cø mçi lÇn cã ai ®i qua rao lªn: Ai ®æi kÑo, t«i l¹i t­ëng nh­ thÊy mÑ t«i ngåi ®Çu hÌ gì tãc b»ng c¸i l­îc mµu vµng vµng, ®Çu mÑ nghiªng nghiªng, sãng tãc ®æ dµi mét bªn vai, vµ råi mÑ vuèt cµi l­îc, vo vo n¾m tãc, gi¾t nã lªn m¸i hiªn nhµ Que kÑo mÇm tuæi th¬ MÑ ¬i Cßn cã bao giê con ®­îc thÊy mÑ ngåi gì tãc nh­ thÕ n­a.	( Theo Bang S¬n)VĂN TỰ SỰVĂN BIỂU CẢMKể lại một câu chuyện (sự việc) có đầu, có đuôi, có nguyên nhân, diễn biến, kết quả .Yếu tố tự sự chỉ để làm nền nhằm nói lên cảm xúc qua sự việc.Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò gì ? Chúng thực hiện nhiệm vụ biểu cảm như thế nào ? Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò làm giá đỡ cho tình cảm, cảm xúc được bộc lộ. Thiếu tự sự, miêu tả thì tình cảm mơ hồ, không cụ thể bởi vì tình cảm, cảm xúc của con người chỉ nảy sinh từ sự việc, cảnh vật cụ thể.Tự sự và miêu tả dùng để gợi ra đối tượng biểu cảm và gửi gắm cảm xúc. Tự sự và miêu tả ở đây nhằm khêu gợi cảm xúc , do cảm xúc chi phối chứ không nhằm mục đích kể chuyện , miêu tả đầy đủ sự việc , phong cảnh . ĐiÓm kh¸c nhau GiƯa vAn biÓu c¶m víi vAn tù sù vµ vAn miªu t¶Miªu t¶ lµ yÕu tè chÝnhTù sù lµ yÕu tè chÝnhVai trß cña yÕu tè tù sù miªu t¶Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc, ®¸nh gi¸T¸i hiÖn sù vËt, sù viÖc cô thÓ h×nh dung ra sù vËt, sù viÖc ®ãKÓ mét c©u chuyÖn (sù viÖc) cã ®Çu, cã cuèi ý nghÜaMôc ®Ých biÓu ®¹tV¨n biÓu c¶mV¨n miªu t¶V¨n tù sùPh­¬ng diÖnTù sù, miªu t¶ lµ nh÷ng yÕu tè phô lµm nÒn ®Ó béc lé c¶m xócCho một đề bài biểu cảm , chẳng hạn : Cảm nghĩ về mùa xuân , em sẽ thực hiện bài làm qua những bước nào ? Hãy thực hiện bước tìm hiểu đề và tìm ý .ĐÒ: C¶m nghÜ mïa xu©n-B­íc 1: + ĐÞnh h­íng (tìm hiÓu ®Ò, tìm ý) + X¸c ®Þnh bµi văn cÇn biÓu hiÖn nhưng tình c¶m gì ®èi víi ng­êi hay c¶nh gì?-B­íc 2: LËp dµn ý-B­íc 3: ViÕt bµi-B­íc 4: Đäc l¹i vµ söa chưa*Dµn ýMë bµi: Giíi thiÖu mïa xu©n vµ lÝ do yªu thÝch. Nªu kh¸i qu¸t gi¸ trÞ cña mïa xu©nTh©n bµi:-Mïa xu©n ®em l¹i cho mçi ng­êi 1 tuæi ®êi (víi thiÕu niªn mïa xu©n ®¸nh dÊu sù tr­ëng thµnh)-Mïa xu©n lµ mïa ®©m chåi nÈy léc cña thùc vËt, lµ mïa sinh s«i cña mu«n loµi.-Mïa xu©n lµ mïa khëi ®Çu cho 1 nam, më ®Çu cho mét kÕ ho¹ch, dù ®ÞnhKÕt bµi: Tình yªu cña em ®èi víi mïa xu©nLËp dµn ý H­íng dÉn vÒ nhµ1- Hoµn thµnh c¸c bµi tËp2- chuÈn bÞ bµi: Mïa xu©n cña t«i