Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 - Bài 30: Dấu gạch ngang - Ma Thị Phương

BẮT ĐẦU
100$
100$
50$
5
20$
2
10$
1
150$
Nêu tác dụng của dấu chấm phẩy
Nêu tác dụng của dấu chấm lửng
Tác dụng của dấu chấm lửng trong câu: 
“Lan thích ăn cà chua, dưa hấu, dâu tây, 
lựu ” là gì? 
Tác dụng của dấu chấm phẩy trong câu: “Cô ấy đã 
thấy ba người: Hoàng, đến từ Việt Nam; Nam, con 
trai người bán sữa; Sữa, một cô gái tốt bụng.” là gì? 
Tác dụng của dấu chấm lửng trong câu: 
“Cuộc họp ngày hôm này được diễn ra
ở sau nhà vệ sinh” là gì? 
GV: Ma Thị Phương
I.
Công dụng của dấu
gạch ngang
Trong mỗi câu sau, dấu gạch ngang được 
dùng để làm gì?
Đẹp quá đi, mùa xuân
ơi - mùa xuân của Hà
Nội thân yêu [...].
Có người khẽ nói:
- Bẩm, dễ có khi đê vỡ!
Ngài cau mặt, gắt rằng:
- Mặc kệ!
Danh sách học sinh giỏi gồm có: 
– Nguyễn Song Ngân
– Mai Kim Lan
– Vũ Đức Tiến
Chuyến xe Hà Nội – Hải Phòng
sắp khởi hành
Đẹp quá đi, mùa
xuân ơi - mùa xuân
của Hà Nội thân yêu
[...].
Có người khẽ nói:
- Bẩm, dễ có khi đê vỡ!
Ngài cau mặt, gắt rằng:
- Mặc kệ!
Danh sách học sinh giỏi gồm có: 
– Nguyễn Song Ngân
– Mai Kim Lan
– Vũ Đức Tiến
Chuyến xe Hà Nội – Hải Phòng
sắp khởi hành
 Đánh dấu bộ phận giải thích.
 Đánh dấu lời nói trực
tiếp của nhân vật.
 Dùng liệt kê tên những học sinh giỏi
 Nối các bộ phận trong liên danh
Tác dụngVí dụ
a/ Hoa phượng đỏ - loài hoa đặc trưng của thành phố Hải Phòng – đã
vào mùa khoe sắc rực đỏ.
b/ Thi đua yêu nước để:
- Diệt giặc dốt
- Diệt giặc đói
- Diệt giặc ngoại xâm
c/ Gia Lai là một trong 10 tỉnh nằm trong vùng Tam giác phát triển
của 3 nước Việt Nam – Lào – Campuchia.
d/ Tôi gật gù:
- Ừ nhỉ! Thế mà mình không biết.
e/ Tốt nghiệp Đại học Văn hóa – Nghệ thuật – Du lịch, chị Hai luôn
trên thành phố làm Phó Giám đốc cho một công ti Đầu tư và phát
triển tại Sài Gòn.
Bài tập nhanh: Nêu tác
dụng của dấu gạch ngang
trong các ví dụ dưới đây:
II.
Phân biệt dấu gạch
ngang và dấu gạch nối
Dấu gạch nối giữa 
các tiếng trong từ 
Va-ren được dùng 
làm gì?
 Dấu gạch nối giữa tiếng Va- ren 
được dùng để tách âm đọc, trong 
tên riêng nước ngoài của nhân vật
Về bản
chất
Về hình
thức và
cách trình
bày
Phân biệt dấu
gạch ngang và
dấu gạch nối
Về
bản chất
Dấu gạch ngang là một dấu trong câu
Dấu gạch nối là một dấu trong từ
Về hình thức
và cách trình bày
Ví dụCách sauCách trướcHình thứcDấu
Hà Nội – Thủ đô 
yêu dấu 
Khoảng trắng
(1 cách)
Khoảng trắng 
(1 cách)Dài (–)
Gạch 
ngang
Mát-xcơ-va là thủ 
đô của nước NgaKhôngKhôngNgắn (-)
Gạch 
nối
Gạch nốiGạch ngangVí dụ
a/ - Con chào mẹ! Con đi học về rồi ạ!
- Ừ! Hôm nay con tan học sớm à?
b/ Căng-gu-ru nuôi con trong túi trước bụng, còn Koa-la
nuôi con ở trên lưng mẹ.
c/ Tàu Hà Nội – Vinh khởi hành lúc 21 giờ.
d/ Tôi sẽ không quên mái trường tiểu học – nơi lưu giữ kỉ
niệm đẹp của quãng đời đầu tiên cắp sách đến trường.
Bài tập nhanh: Đánh dấu x vào đúng cột để phân biệt dấu
gạch ngang và dấu gạch nối trong các ví dụ sau:
III.
Luyện tập
Trò chơi
Ai nhanh tay?
(2)
(1) Ngay sau khi GV đọc xong câu hỏi, 
HS có 5 giây suy nghĩ đáp án
HS nào có tín hiệu trả lời trước sẽ
giành quyền trả lời
Hãy nêu công dụng của dấu gạch ngang 
trong câu sau:
Mùa xuân của tôi – mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của
Hà Nội – là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có
tiếng nhận kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại
những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp
như thơ mộng 
(Vũ Bằng)
 Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.
Hãy nêu công dụng của dấu gạch ngang 
trong câu sau:
– Quan có cái mũ hai sừng trên chóp sọ! – Một chú bé
con thầm thì.
- Ồ! Cái áo dài đẹp chửa! – Một chị con gái thốt ra.
(Nguyễn Ái Quốc)
 Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật và bộ phận chú
thích, giải thích.
Hãy nêu công dụng của dấu gạch ngang 
trong câu sau:
Chỉ có anh lính dõng An Nam bồng súng chào ở cửa
ngục là cứ bảo rằng, nhìn qua chấn song, có thấy một sự
thay đổi nhẹ trên nét mặt người tù lừng tiếng. Anh quả quyết
– cái anh chàng ranh mãnh đó - rằng có thấy đôi ngọn râu
mép người tù nhếch lên một chút rồi lại hạ xuống ngay, và
cái đó chỉ diễn ra có một lần thôi.
 Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.
Hãy nêu công dụng của dấu gạch nối
trong câu sau:
Thừa Thiên – Huế là một tỉnh giàu tiềm năng kinh
doanh du lịch.
 Nối các bộ phận trong một liên danh
Hãy nêu công dụng của dấu gạch ngang 
trong câu sau:
- Các con ơi, đây là lần cuối cùng thầy dạy các con. Lệnh
từ Béc-lin là từ nay chỉ dạy tiếng Đức ở các trường vùng
An-dát và Lo-ren 
(An-phông-xơ Đô-đê)
 Nối các bộ phận trong tên riêng nước ngoài.
Đặt câu có dùng dấu gạch ngang để: Nói về
cuộc gặp mặt của đại diện học sinh cả nước.
 Hằng năm, những gương mặt xuất
sắc của học sinh trong cả nước lại tụ
hội về quảng trường Ba Đình để báo
công lên Bác Hồ kính yêu - người
Cha già vĩ đại của dân tộc.
Đặt câu có dùng dấu gạch ngang để: Nói về
một nhân vật trong vở chèo Quan Âm Thị Kính.
 Sùng bà - mẹ chồng của Thị
Kính - là một người tàn nhẫn cay
độc, tiêu biểu cho vai “mụ ác” trong
vở chèo.
Thank
You!!!