Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 Tập 2 - Bài 21: Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh

Kịch 
Mời nhóm diễn xuất lên diễn lại tình huống ngắn. Cả lớp cùng theo dõi và giải quyết tình huống đó nhé! 
Em đi học về muộn do bạn em bị ốm nên em phải đưa bạn về nhà. Nhưng khi em trình bày lí do thì mẹ em lại không tin. 
Nhờ mẹ xác nhận qua gia đình người bạn hoặc cô giáo chủ nhiệm. 
Tìm hiểu chung 
về phép lập luận 
chứng minh 
I. Mục đích và phương pháp chứng minh 
II. Luyện tập 
 Mục đích và 
phương pháp chứng minh 
Tình huống 
Để chứng minh tư cách công dân. Chúng ta phải làm gì ? 
Trong khi đi tàu, lên xe buýt , khi nhân viên trên tàu, xe kiểm tra vé của hành khách, em phải làm gì để chứng tỏ mình đã chấp hành đúng? 
Em khoe với các bạn là mình mới học được cách gấp một chiếc hộp giấy rất đẹp. Các bạn không tin. Em phải làm gì để các bạn tin lời mình? 
Để chứng minh tư cách công dân 
 Đưa giấy chứng minh thư nhân dân . 
Trong khi đi tàu, lên xe buýt, khi nhân viên trên tàu, xe kiểm tra vé của hành khách, em phải làm gì để chứng tỏ mình đã chấp hành đúng? 
 Đưa vé cho nhân viên trên tàu (xe) kiểm tra. 
Em khoe với các bạn là mình mới học được cách gấp một chiếc hộp giấy rất đẹp. Các bạn không tin. Em phải làm gì để các bạn tin lời mình? 
 Em sẽ tự gấp chiếc hộp cho các bạn xem. 
C hứng minh 
Vậy theo em, chứng minh là gì? 
Chứng minh là đưa ra bằng chứng để chứng tỏ một điều gì đó là chân thực, đáng tin . Bằng chứng ấy có thể là người (nhân chứng), vật (vật chứng), sự việc, số liệu... 
Phiếu bài tập 
Luận điểm: . 
Luận cứ 1: . 
Luận cứ 2: . 
Lí lẽ: . 
Dẫn chứng: .. 
Đọc văn bản “Đừng sợ vấp ngã” (SGK, tr41) và hoàn thiện sơ đồ dưới đây: 
THỜI GIAN 
3 : 00 
2 : 59 
2 : 58 
2 : 57 
2 : 56 
2 : 55 
2 : 54 
2 : 53 
2 : 52 
2 : 51 
2 : 50 
2 : 49 
2 : 48 
2 : 47 
2 : 46 
2 : 45 
2 : 44 
2 : 43 
2 : 42 
2 : 41 
2 : 40 
2 : 39 
2 : 38 
2 : 37 
2 : 36 
2 : 35 
2 : 34 
2 : 43 
2 : 32 
2 : 31 
2 : 30 
2 : 29 
2 : 28 
2 : 27 
2 : 26 
2 : 25 
2 : 24 
2 : 23 
2 : 22 
2 : 21 
2 : 20 
2 : 19 
2 : 18 
2 : 17 
2 : 16 
2 : 15 
2 : 14 
2 : 13 
2 : 12 
2 : 11 
2 : 10 
2 : 09 
2 : 08 
2 : 07 
2 : 06 
2 : 05 
2 : 04 
2 : 03 
2 : 02 
2 : 01 
2 : 00 
1 : 59 
1 : 58 
1 : 57 
1 : 56 
1 : 55 
1 : 54 
1 : 53 
1 : 52 
1 : 51 
1 : 50 
1 : 49 
1 : 48 
1 : 47 
1 : 46 
1 : 45 
1 : 44 
1 : 43 
1 : 42 
1 : 41 
1 : 40 
1 : 39 
1 : 38 
1 : 37 
1 : 36 
1 : 35 
1 : 34 
1 : 33 
1 : 32 
1 : 31 
1 : 30 
1 : 29 
1 : 28 
1 : 27 
1 : 26 
1 : 25 
1 : 24 
1 : 23 
1 : 22 
1 : 21 
1 : 20 
1 : 19 
1 : 18 
1 : 17 
1 : 16 
1 : 15 
1 : 14 
1 : 13 
1 : 12 
1 : 11 
1 : 10 
1 : 09 
1 : 08 
1 : 07 
1 : 06 
1 : 05 
1 : 04 
1 : 03 
1 : 02 
1 : 01 
1 : 00 
0 : 59 
0 : 58 
0 : 57 
0 : 56 
0 : 55 
0 : 54 
0 : 53 
0 : 52 
0 : 51 
0 : 50 
0 : 49 
0 : 48 
0 : 47 
0 : 46 
0 : 45 
0 : 44 
0 : 43 
0 : 42 
0 : 41 
0 : 40 
0 : 39 
0 : 38 
0 : 37 
0 : 36 
0 : 35 
0 : 34 
0 : 43 
0 : 32 
0 : 31 
0 : 30 
0 : 29 
0 : 28 
0 : 27 
0 : 26 
0 : 25 
0 : 24 
0 : 23 
0 : 22 
0 : 21 
0 : 20 
0 : 19 
0 : 18 
0 : 17 
0 : 16 
0 : 15 
0 : 14 
0 : 13 
0 : 12 
0 : 11 
0 : 10 
0 : 09 
0 : 08 
0 : 07 
0 : 06 
0 : 05 
0 : 04 
0 : 03 
0 : 02 
0 : 01 
0 : 00 
HẾT GIỜ 
Luận cứ 3: . 
Đừng sợ vấp ngã 
Vấp ngã là sự thường 
Những người nổi tiếng cũng vấp ngã 
Lí lẽ 
Dẫn chứng 
 Lần đầu tiên chập chững biết đi bị ngã 
 Lần đầu tiên tập bơi uống nước + suýt chết đuối 
- Lần đầu tiên chơi bóng bàn đánh không trúng bóng 
Oan Đi-xnây từng bị toà báo sa thải vì thiếu ý tưởng 
Lúc còn học phổ thông, Lu- i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình . 
Lép Tôn- xtôi bị đình chỉ học đại học vì "vừa không có năng lực, vừa thiếu ý chí học tập ". 
Hen- ri Pho thất bại và cháy túi tới năm lần trước khi thành công . 
En- ri- cô Ca- ru- xô bị thầy giáo cho là thiếu chất giọng và không thể nào hát đựơc. 
Oan Đi-xnây; Lu- i Pa-xtơ; Lép Tôn- xtôi; Hen- ri Pho; En- ri- cô Ca- ru- xô 
Đưa ra lời khuyên “Chớ lo thất bại” 
Nhận xét về các lí lẽ, dẫn chứng trong bài văn “Đừng sợ vấp ngã”? 
Lí lẽ 
 Chính xác, sát với vấn đề cần chứng minh, định hướng cho dẫn chứng xuất hiện. 
Dẫn chứng 
Chân thực, tiêu biểu, đáng tin cậy, được thừa nhận, có sự lựa chọn, thẩm tra, phân tích 
 Làm sáng tỏ luận điểm. 
1 . Vấp ngã là thường, ai cũng đã từng vấp ngã . 
2 . Những người nổi tiếng cũng đã từng vấp ngã, nhưng vấp ngã không gây trở ngại cho họ trở thành người nổi tiếng . 
3 . Cái đáng sợ hơn vấp ngã là sự thiếu cố gắng. 
 Lập luận theo lối quy nạp. 
 Cách lập luận từ gần đến xa, xem xét từ bản thân mình đến người khác. 
Trình tự các luận cứ, dẫn chứng hợp lí 
 Lập luận chặt chẽ, rõ ràng, lôgic, dẫn chứng nổi bật. 
Lập luận 
Phép lập luận chứng minh trong văn nghị luận là gì? 
Trong văn nghị luận, chứng minh là một phép lập luận dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thực, đã được thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới (cần được chứng minh) là đáng tin cậy. 
BT NHANH 
Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống 
1. Trong đời sống, người ta dùng .............................................để chứng tỏ một điều gì đó là đáng tin. 
2. Trong văn nghị luận,chứng minh là một phép lập luận dùng những ................., ....................... , đã được thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới (cần được chứng minh) là đáng tin cậy. 
3. Các lí lẽ, bằng chứng dùng trong phép lập luận chứng minh phải được ..................,...............,............ thì mới có sức thuyết phục 
sự thật (chứng cứ xác thực) 
lí lẽ, bằng chứng chân thực 
lựa chọn, thẩm tra, phân tích 
GHI NHỚ 
Trong đời sống, người ta dùng sự thật (chứng cứ xác thực) để chứng tỏ một điều gì đó là đáng tin. 
Trong văn nghị luận,chứng minh là một phép lập luận dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thực, đã được thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới (cần được chứng minh) là đáng tin cậy. 
Các lí lẽ, bằng chứng dùng trong phép lập luận chứng minh phải được lựa chọn, thẩm tra, phân tích thì mới có sức thuyết phục 
II. Luyện tập 
Đọc bài “Không sợ sai lầm” sgk, tr43 
Vẽ sơ đồ tư duy làm rõ văn bản trong 10’ (Luận điểm; Luận cứ; Lí lẽ, dẫn chứng; Cách lập luận) Lấy thêm dẫn chứng bên ngoài 
Lên trình bày trong 5’ 
Không sợ sai lầm 
Nếu sống mà không phạm chút sai lầm nào là ảo tưởng, hoặc hèn nhát trước cuộc đời. 
Người sợ thất bại suốt đời không bao giờ có thể tự lập được. 
Sợ sặc nước thì không biết bơi, sợ nói sai thì không bao giờ không nói được ngoại ngữ. 
Sai lầm cũng có hai mặt. Nó đem lại tổn thất, nhưng nó cũng đem đến bài học cho đời. 
Lúc phạm sai lầm bạn chớ dừng tay mà hãy tiếp tục làm, dù cho có dặp trắc trở 
Có người phạm sai lầm thì chán nản, có kẻ sai lầm rồi thì tiếp tục sai lầm thêm. 
Nhưng có người biết suy nghĩ, rút kinh nghiệm, tìm con người khác để tiến lên 
Luận cứ rất có sức thuyết phục vì nó xác thực, đúng với thực tế cuộc sống 
BTVN 
So sánh cách lập luận của bài “Đừng sợ vấp ngã” và bài “Không sợ sai lầm” 
Hướng dẫn tự học 
Vẽ sơ đồ tư duy hệ thống nội dung bài học 
Hoàn thiện BTVN vào vở 
Soạn bài: “Thêm trạng ngữ cho câu” (Tiếp) 
Cảm 
ơn 
các 
em!