Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 - Tiết 101: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo)

TRƯỜNG TH,THCS&THPTLÊ QUÝ ĐÔNNGỮ VĂN 7GV:TRẦN THỊ LOANKIỂM TRA BÀI CŨ1. Thế nào là câu chủ động? Thế nào là câu bị động?2. Tìm một ví dụ về câu chủ động và một ví dụ về câu bị động? - Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác (chỉ chủ thể của hoạt động).- Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng của hoạt động) Chị cắm hoa rất đẹp. Hoa được chị cắm rất đẹp. Hoa cắm rất đẹp.Tiết 101: – Tiếng việtCHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tiếp theo)CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt) I. CÁCH CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG: 1. Ví dụ:đối tượngHĐC. thể a. Người ta phá ngôi nhà từ tháng trước. b. Ngôi nhà được (bị) người ta phá từ tháng trước. c. Ngôi nhà phá từ tháng trước.đối tượngchủ thểhđđ. tượnghành độngCTHĐHĐĐTHĐđược / bị*Cách 1: có dùng từ được hoặc bị.Câu chủ động:Câu bị động:CTHĐHĐĐTHĐCâu chủ động:*Cách 2: không có dùng từ được hoặc bị.Câu bị động:ĐTHĐHĐ(CTHĐ)ĐTHĐHĐSơ đồ chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt)I.Tìm hiểu bài:1.Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:*Ví dụ:a-Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm "hoá vàng".b-Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm "hoá vàng". -Hai câu a,b có gì giống nhau và khác nhau ? Vì sao ? Hai câu này là câu chủ động hay bị động ? -Em hãy chuyển câu chủ động (câu c) thành câu bị động ? c-Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm "hoá vàng".d-Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được người ta hạ xuống từ hôm "hoá vàng".-Theo em, có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ? Đó là những cách nào ? Nêu qui tắc chuyển đổi của từng cách ?c-Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm "hoá vàng".d-Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được người ta hạ xuống từ hôm "hoá vàng".-Theo em, có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ? Đó là những cách nào ? Nêu qui tắc chuyển đổi của từng cách ?c-Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm "hoá vàng".d-Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được người ta hạ xuống từ hôm "hoá vàng".*Ví dụ: a-Bạn em được giải nhất trong kì thi hs giỏi.b-Tay em bị đau.Những câu em vừa đọc có phải là câu bị động không ? Vì sao ? Về hình thức nó giống câu bị động ở chỗ nào ?*Ghi nhớ 2: sgk (64 ).II.LUYÊN TẬP :3. Những câu sau đây có phải là câu bị động không ?Vì sao?a. Bạn em được giải Nhất trong kì thi học sinh giỏi.b. Tay em bị đau.CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt) Chủ ngữ không phải là đối tượng của hoạt động.- Không phải câu nào có từ bị, được đều là câu bị động. 3. LƯU ÝCó thể chuyển những câu sau thành câu bị động được không?a. Nam đã rời sân ga cách đây một giờ.b. Nam giống bố.CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt)Không thể nói:Sân ga đã bị/ được Nam rời cách đây một giờ.Bố bị/ được Nam giống.- Không phải câu nào có từ bị, được đều là câu bị động. LƯU Ý- Không phải bất kì câu chủ động nào cũng đều có thể chuyển sang câu bị động tương ứng.Bài 1: Chuyển đổi mỗi câu chủ động dưới đây thành hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau.a. Một nhà sư vô danh đã xây ngôi chùa ấy từ thế kỉ XVIII.- Ngôi chùa ấy đã được một nhà sư vô danh xây từ thế kỉ XVIII. - Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XIII .b. Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim.- Tất cả cánh cửa chùa được người ta làm bằng gỗ lim.- Tất cả cánh cửa chùa làm bằng gỗ lim. III. LUYỆN TẬP:CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt)Bài 1: Chuyển đổi mỗi câu chủ động dưới đây thành hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau.c. Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.- Con ngựa bạch được chàng kị sĩ buộc bên gốc đào.- Con ngựa bạch buộc bên gốc đào .d. Người ta dựng một lá cờ đại ở giữa sân.- Một lá cờ đại được người ta dựng ở giữa sân.- Một lá cờ đại dựng ở giữa sân. III. LUYỆN TẬP:CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt) III. LUYỆN TẬP:CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt)Bài 2: Chuyển đổi mỗi câu chủ động cho dưới đây thành hai câu bị động - một câu dùng từ được, một câu dùng từ bị. Cho biết sắc thái ý nghĩa của câu dùng từ được và câu dùng từ bị có gì khác nhau?a. Thầy giáo phê bình em. - Em được thầy giáo phê bình. (tích cực)- Em bị thầy giáo phê bình. (tiêu cực)b. Người ta đã phá ngôi nhà ấy đi.- Ngôi nhà ấy đã được người ta phá đi.(tích cực)- Ngôi nhà ấy đã bị người ta phá đi. (tiêu cực)ĐỘI 3ĐỘI 4ĐỘI 1ĐỘI 2CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt)Người lái đẩy thuyền ra xa. 2. Chúng tôi chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thông.3. Chúng ta tích cực thực hiện cuộc vận động “học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.4. Chúng ta giữ gìn trường lớp xanh, sạch, đẹp.Chuyển những câu sau thành câu bị động. Thuyền được người lái đẩy ra xa.Luật lệ giao thông được chúng tôi chấp hành nghiêm chỉnh. Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” được chúng ta tích cực thực hiện. Trường lớp được chúng ta giữ gìn xanh, sạch, đẹp.Viết một đoạn văn 4 – 6 câu nói về tình cảm của em đối với văn học có sử dụng câu bị động. Em rất yêu văn học. Những tác phẩm văn học được em nâng niu, trân trọng và giữ gìn cẩn thận. Chính những câu truyện, bài thơ hay đã bồi đắp cho em nhiều tình cảm tốt đẹp: đó là tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình Em nghĩ con người sẽ không thể có cuộc sống tinh thần phong phú nếu chưa bao giờ biết đến một tác phẩm văn học.HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ : Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. Lưu ý việc chuyển đổi phải đúng và phù hợp. Viết một đoạn văn 4 – 6 câu nói về tình cảm của em đối với văn học có sử dụng câu bị động. “Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích”+ Học thuộc nội dung:+ Soạn bài mới :