Bài giảng Vật Lý Khối 7 - Bài 10: Nguồn âm (Chuẩn kiến thức)

VÂTLÝ7 * TRƯỜNG THCS LÝ THƯỜNG KIỆT *ĐẶT VẤN ĐỀHằng ngày, chúng ta vẫn thường nghe tiếng cười nói vui vẻ, tiếng đàn, tiếng chim hót, tiếng ồn ào ngoài đường phố Chúng ta sống trong thế giới âm thanh. Vậy em có biết âm thanh (gọi là âm) đượctạo ra như thế nào không?I. Nhận biết nguồn âmBÀI 10: NGUỒN ÂMI. Nhận biết nguồn âm Nguồn âm là những vật phát ra âm thanh.C2: Em hãy kể tên một số nguồn âm.Tiếng trống trường, tiếng vỗ tay BÀI 10: NGUỒN ÂMI. Nhận biết nguồn âmII. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì?* Thí nghiệm 1: Một bạn dùng hai tay căng một sợi dây cao su nhỏ. Dây đứng yên ở vị trí cân bằng. Một bạn khác dùng ngón tay bật sợi dây cao su đó (hình 10.1).C3: Hãy quan sát dây cao su và lắng nghe, rồi mô tả điều mà em nhìn và nghe được.Hình 10.1BÀI 10: NGUỒN ÂMThí nghiệm hình 10.1C3: Dây cao su rung động (dao động) và phát ra âm thanh.BÀI 10: NGUỒN ÂMI. Nhận biết nguồn âmII. Các nguồn âm có đặc điểm gì?* Thí nghiệm 2: Sau khi gõ vào thành cốc thuỷ tinh mỏng ta nghe được âm (Hình 10.2).C4: Vật nào phát ra âm? Vật đó có rung động không? Nhận biết điều đó bằng cách nào?Hình 10.2BÀI 10: NGUỒN ÂM- Thành cốc thuỷ tinh phát ra âm thanh. Thành cốc rung động.- Nhận biết bằng cách đổ một ít nước vào cốc rồi gõ vào thành cốc ta thấy nước rung động. Hoặc gõ vào thành cốc sau đó treo con lắc sát thành cốc ta thấy con lắc rung động.I. Nhận biết nguồn âmII. Các nguồn âm có đặc điểm gì? Dao động là sự rung động (chuyển động) qua lại quanh vị trí cân bằng.Dao động là gì?BÀI 10: NGUỒN ÂMI. Nhận biết nguồn âmII. Các nguồn âm có đặc điểm gì?C5: Âm thoa có dao động không? Hãy tìm cách kiểm tra xem khi phát ra âm thì âm thoa có dao động không?Hình 10.3 Âm thoa dao động, kiểm tra bằng cách tren con lắc ta thấy con lắc dao động.BÀI 10: NGUỒN ÂM* Thí nghiệm 3: Dùng búa cao su gõ nhẹ vào một nhánh âm thoa và lắng nghe âm do âm thoa phát ra (Hình 10.3) Kết luận: Khi phát ra âm, các vật đều dao động Đặt ngón tay vào sát ngoài cổ họng và kêu “aaa ”.Em cảm thấy như thế nào ở đầu ngón tay ? - Để bảo vệ giọng nói, ta cần luyện tập thường xuyên, tránh nói quá to, quá nhiều tránh hút thuốc lá, uống nước lạnh...- Vì khi chúng ta nói, không khí từ phổi đi lên khí quản, qua thanh quản đủ mạnh và nhanh làm cho các dây âm thanh dao động (hình 10.6). Dao động này tạo ra âm.I. Nhận biết nguồn âmII. Các nguồn âm có đặc điểm gì?III. Vận dụngC6: Em có thể làm cho một số vật như tờ giấy, lá chuối . . . phát ra âm được không?C7: Hãy tìm hiểu xem bộ phận nào dao động phát ra âm trong hai nhạc cụ mà em biết?BÀI 10: NGUỒN ÂMDây đànMặt trốngMặt chiêngĐàn ViôlôngĐàn tranhTrốngChiêngBộ phận nào của các nhạc cụ trên, dao động phát ra âm? CỦNG CỐ Âm thanh không được phát ra từ vật nào sau đây?A. Dây đàn dao động. B. Thổi hơi vào một cây sáo.D. Búa đập vào một cái đe sắt.C. Chiếc kèn đang ở trên bàn. C Trong trường hợp nào sau đây, vật phát ra âm?A. Khi kéo vật. B. Khi uốn vật.D. Khi làm vật dao động. C. Khi nén vật. D CỦNG CỐ Khi bay, một số loài côn trùng như ruồi, muỗi, ong...tạo ra những tiếng vo ve. Câu giải thích nào sau đây hợp lí nhất?A. Do chúng vừa bay vừa kêu.B. Do đôi cánh của chúng khi bay vẫy rất nhanh tạo ra dao động và âm phát ra. D. Do chúng mệt thở ra và phát ra âm thanh. C. Do chúng có bộ phận phát ra âm thanh.B CỦNG CỐHướng dẫn về nhà- Học thuộc phần ghi nhớ SGK.- Hoàn chỉnh câu C1 đến C8.- Làm bài tập 10.1 đến 10.5 – SBT.- Đọc phần “Có thể em chưa biết”.- Đọc trước bài 11: Độ cao của âm.Các em hãy cố gắng học tốtHaõy yeâu thích vieäc mình laømbaïn seõ caûm thaáy thuù vò hônvaø vieäc mình laøm seõ coù hieäu quaû hôn.Chúc các em học giỏi!NHỚ HỌC VÀ LÀM BÀI ĐẦY DỦBài học của chúng ta đến đây là kết thúcHiền dữ đâu phải do tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên HỒ CHÍ MINH