Giáo án Mĩ thuật Lớp 7 - Bài 18+19

HỌC KÌ II
BÀI 18: VẼ THEO MẪU KÍ HỌA
I. MỤC TIÊU 
1. Kiến thức: 
 HS biết thế nào là kí hoạ và cách kí hoạ.
2. Năng lực
HS có năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực tự quản lý, hợp tác nhóm, năng lực quan sát, khám khá,năng lực biểu đạt, năng lực thực hành.
3. Phẩm chất
HS có phẩm chất tự tin cảm nhận thẩm mĩ tạo được thị hiếu thẩm mĩ lành mạnh và có trách nhiệm với bản thân
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên:
- Chuẩn bị một số kí hoạ chân dung, kí hoạ cảnh, cây cối, hoa..
- Hình minh hoạ cách kí hoạ.
2. Học sinh:
- Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ học tập, chọn một số mẫu hoa, lá để kí hoạ..
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động khởi động
a, Mục tiêu: Tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
b, Nội dung: GV giới thiệu bài mới
c, Sản phẩm: HS lắng nghe GV giới thiệu
d, Tổ chức thực hiện:
 Giới thiệu bài: 
 Khi xây dựng các tác phẩm nghệ thuật, các hoạ sĩ chủ yếu dựa vào các bức kí hoạ nhanh của mình. Vậy kí hoạ là gì, cách kí hoạ như thế nào thì hôm nay chúng ta sẽ học cách kí hoạ qua bài 18.
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới
Hoạt động của GV- HS
Sản phẩm dự kiến
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm, đặc điểm của kí hoạ:
a, Mục tiêu: giúp học sinh tìm hiểu khái niệm, đặc điểm của kí họa
b, Nội dung: quan sát, trực quan, vấn đáp gợi mở, luyện tập.
c, Sản phẩm: HS nêu khái khái niệm và đặc điểm kí họa
d, Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV giới thiệu một số kí hoạ đã chuẩn bị sẵn và quan sát tranh kí hoạ ở các trang 119, 120, 121 trong SGK.
? Thế nào là kí hoạ? 
? Mục đích của kí hoạ là gì?
? Kí hoạ và vẽ theo mẫu có gì giống và khác nhau ? 
? Có thể dùng những chất liệu gì để kí hoạ?
? Vì sao người ta thường sử dụng các chất liệu đó để kí hoạ?
- GV đưa ra các bài kí hoạ bằng các chất liệu khác nhau cho HS quan sát.
*Gv kết luận : Kí hoạ là một dạng mới với nhiều chất liệu khác nhau làm tư liệu cho các tác phẩm.
GV giới thiệu : đối với kí hoạ có thể dùng bất cứ chất liệu nào để kí hoạ: chì, mực, than, phấn, màu nước, bột màu...
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS thực hiện các yêu cầu của GV
Bước 3: Báo cáo thảo luận
HS trình bày kết quả, HS khác nhận xét
Bước 4: Kết luận nhận định
Giáo viên nhận xét và chốt kiến thức
I. Khái niệm kí hoạ, đặc điểm của kí hoạ:
- Quan sát tranh và hình minh hoạ.
- Kí hoạ là hình thức ghi chép nhanh sự vật hiện tượng ngoài thiên nhiên hoặc những hoạt động của con người trong thời gian ngắn.
- Kí hoạ nhằm lưu giữ những hình ảnh sự vật đôi khi không lặp lại ( dáng con vật đang gãi , ngáp, dáng nằm lạ mắt, dáng người ở tư thế lạ mắt...)
- Kí hoạ nhằm mục đích lưu giữ hình ảnh phục vụ cho việc vẽ tranh đề tài, sắp xếp bố cục.
+ Giống nhau: Đều phải quan sát mẫu 
- Phải luôn luôn so sánh ước lượng tỉ lệ vẽ từ bao quát đến chi tiết.
+ Khác nhau: 
 Vẽ theo mẫu cần thời gian lâu hơn để nghiên cứu kĩ hơn. Vẽ theo mẫu phải nhìn kĩ mẫu để vẽ, vẽ xong phải so sánh với mẫu, chỉnh hình nhiều lần cho giống với mẫu.
 Kí hoạ vẽ hình ảnh trong khoảng thời gian ngắn nên hình chỉ là khái quát, người vẽ phải lưu giữ hình ảnh sau đó vẽ lại theo trí nhớ nếu mẫu không còn ở vị trí , tư thế đó nữa. Kí hoạ nhằm bổ sung , bổ trợ cho bài vẽ theo mẫu. Vẽ nhanh, lược bỏ những chi tiết đơn giản.
- Bút chì, bút dạ, bút sắt, than, phấn...
- Mực nho, màu nước, màu bột...
*Các chất liệu dùng để kí hoạ rất thông dụng, dễ sử dụng, vận chuyển và dễ bảo quản.
Hoạt động 2: Hướng dẫn cách kí hoạ:
a, Mục tiêu: giúp học sinh nắm được cách kí họa
b, Nội dung: quan sát, vấn đáp gợi mở và luyện tập.
c, Sản phẩm: HS nêu trình bày sản phẩm theo từng bước
d, Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV cho HS quan sát thực hành minh hoạ¸các bước vẽ kí họa.
? Vẽ kí hoạ như thế nào?
- B1: Chọn hình dáng đẹp, tiêu biểu
- B2: So sánh tỉ lệ các bộ phận
- B3: Vẽ nét bao quát, nét chính
- B4: Vẽ nét chi tiết, quan sát mẫu và điều chỉnh hình cho giống
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS thực hiện các yêu cầu của GV
Bước 3: Báo cáo thảo luận
HS trình bày sản phẩm, HS khác nhận xét
Bước 4: Kết luận nhận định
Giáo viên nhận xét và chốt kiến thức
II. Cách kí hoạ:
+ Chọn hình dáng đẹp, tiêu biểu để kí hoạ. Đó là những hình dáng thể hiện rõ sự vât, sự việc hay 1 hành động nào đó. Phải chọn tư thế đẹp nhất để dễ kí hoạ.
+ So sánh tỉ lệ các bộ phận của mẫu, quy mẫu về những hình cơ bản nhất để khi vẽ có thể vẽ dễ dàng hơn.
+ Vẽ nét bao quát, nét chính của đối tượng đó. Những nét này phải thể hiện được một cách khái quát về hình dáng, hành động của đối tượng.
+ Vẽ chi tiết hình dáng và tư thế của mẫu. Có thể vẽ thêm các chi tiết phụ khác cho sinh động.
 Có thể điểm màu nếu muốn.
Hoạt động 3: Hướng dẫn thực hành (24’):
a, Mục tiêu: giúp học sinh thực hành vẽ kí họa
b, Nội dung: thực hành vẽ kí họa theo hướng dẫn GV.
c, Sản phẩm: HS nêu trình bày sản phẩm
d, Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
-GV cho HS quan sát một số kí hoạ người, cảnh vật, để HS hình thành ý tưởng kí hoạ.
- Có thể cho HS kí hoạ đồ vật, cảnh trong lớp, ngoài cửa sổ hoặc xem tranh ảnh chụp rồi kí hoạ lại.
- Bước đầu tập kí nên vẽ từ đơn giản cho quen tay, sau kí cảnh và dáng động phức tạp. Không nên quá tham hình ảnh để mất nhiều thời gian , cần phải vẽ từ bao quát rồi mới chi tiết .
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS thực hành vẽ kí họa theo hướng dẫn
Bước 3: Báo cáo thảo luận
HS trình bày sản phẩm, HS khác nhận xét
Bước 4: Kết luận nhận định
Giáo viên nhận xét và chốt kiến thức
III. Thực hành:
- Kí hoạ một số đồ vật, hình ảnh đã chuẩn bị: Cành hoa, lá, cây trên sân trường, các bạn trong lớp, ngoài sân...
3. Hoạt động luyện tập
a) Mục tiêu: Giúp HS củng cố lại kiến thức để trả lời các câu hỏi
b) Nội dung: Hs trả lời các câu hỏi và thực hành luyện tập
c) Sản phẩm: Tranh vẽ kí họa của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Đánh giá kết quả học tập của HS.
- GV chọn một số bài kí hoạ tiêu biểu, gợi ý nhận xét và rút kinh nghiệm
- HS phát biểu ý kiến của mình về hình vẽ, bố cục...
- GV bổ sung và yêu cầu HS tự xếp loại bài vẽ của mình.
4. Hoạt động vận dụng
a) Mục tiêu: Giúp những học sinh vận dụng và mở rộng thêm kiến thức của mình.
b) Nội dung: Hoạt động cá nhân hoàn thành yêu cầu của GV
c) Sản phẩm: Tranh vẽ của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Tập kí hoạ bất kì dáng người, dáng vật trong mọi tư thế .
- Sưu tầm các bài vẽ kí họa của họa sĩ, học sinh.
* Hướng dẫn về nhà
- Tập kí hoạ bất kì dáng người, dáng vật trong mọi tư thế .
- Tiếp tục chuẩn bị tranh , ảnh (phong cảnh) để tiết sau học bài 19: Vẽ theo mẫu: "Kí hoạ ngoài trời".
Tuần Ngày soạn:
Tiết Ngày dạy:
BÀI 19: VẼ THEO MẪU KÍ HOẠ NGOÀI TRỜI
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: HS biết cách quan sát với mọi vật ở xung quanh để tìm hiểu vẻ đẹp qua hình thể và màu sắc của chúng.
2. Năng lực
HS có năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực tự quản lý, hợp tác nhóm, năng lực quan sát, khám khá,năng lực biểu đạt, năng lực thực hành
3. Phẩm chất
HS có phẩm chất tự tin cảm nhận thẩm mĩ tạo được thị hiếu thẩm mĩ lành mạnh và có trách nhiệm với bản thân.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên:
- Chuẩn bị một vài kí hoạ đẹp về người, phong cảnh, con vật...
- Một số kí hoạ của học sinh các lớp trước đã kí.
2. Học sinh:
- Tự sưu tầm kí hoạ, chuẩn bị đầy đủ dụngcụ học tập.
- Chuẩn bị đầ đủ dụng cụ học tập: Bút chì, bút dạ, bút kim, tẩy, màu tự chọn, vở mĩ thuật..
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động khởi động
a, Mục tiêu: Tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
b, Nội dung: GV giới thiệu bài mới
c, Sản phẩm: HS lắng nghe GV giới thiệu
d, Tổ chức thực hiện:
- Giới thiệu bài: 
 Tiết trước chúng ta đã học về đặc điểm vẽ kí hoạ, chất liệu và cách vẽ kí hoạ , hôm nay chúng ta sẽ tiến hành vẽ kí hoạ ngoài trời . 
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới
Hoạt động của GV-HS
Sản phẩm dự kiến
Hoạt động 1: Hướng dẫn quan sát, nhận xét:
a, Mục tiêu: giúp học sinh quan sát và nhận xét các hình mẫu kí họa của GV đưa ra
b, Nội dung: quan sát, trực quan, vấn đáp gợi mở, luyện tập.
c, Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi GV
d, Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
? Nhắc lại thế nào là vẽ kí hoạ?
- GV cho HS quan sát một số bức tranh kí hoạ đã chuẩn bị. 
? Trong tranh kí hoạ về cái gì?
? Khi chọn cảnh kí hoạ thì có thể kí hoạ những phong cảnh nào? 
? Cách chọn và cắt cảnh ra sao?
? Nhận xét về những hoạt động của con người trong tranh?
? Hình dáng của những con người đó như thế nào?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS thực hiện các yêu cầu của GV
Bước 3: Báo cáo thảo luận
HS trả lời câu hỏi, HS khác nhận xét
Bước 4: Kết luận nhận định
Giáo viên nhận xét và chốt kiến thức
I. Quan sát, nhận xét:
- Kí hoạ là hình thức ghi chép nhanh sự vật hiện tượng ngoài thiên nhiên hoặc những hoạt động của con người trong thời gian ngắn
- Kí hoạ phong cảnh sinh hoạ, vui chơi của HS...
- Núi non, sông nước...làng quê, lũy tre...
- Chọn góc cảnh đẹp, màu sắc tươi sáng.
- Hoạt động của con người phong phú đa dạng : cấy cày, họp chợ, mua bán ...
- Dáng khom, dáng thẳng, dáng ngồi nghỉ.
Hoạt động 2: Hướng dẫn cách kí hoạ:
a, Mục tiêu: giúp học sinh nắm được cách kí hóa
b, Nội dung: Nắm được các bước kí họa và thực hiện theo từng bước.
c, Sản phẩm: HS trình bày sản phẩm.
d, Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV cho HS quan sát hình minh hoạ các bước vẽ kí hoạ.
? Nhắc lại các bước vẽ kí hoạ?
- B1: Chọn hình dáng đẹp, tiêu biểu
- B2: So sánh tỉ lệ các bộ phận
- B3: Vẽ nét bao quát, nét chính
- B4: Vẽ nét chi tiết, quan sát mẫu và điều chỉnh hình cho giống
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS thực hiện các yêu cầu của GV
Bước 3: Báo cáo thảo luận
HS trình bày sản phẩm tương ứng với các bước, học sinh khác nhận xét
Bước 4: Kết luận nhận định
Giáo viên nhận xét và chốt kiến thức
II. Cách kí hoạ:
Hoạt động 3: Hướng dẫn thực hành:
a, Mục tiêu: giúp học sinh thực hành được 1 bức tranh kí hóa 
b, Nội dung: HS thực hành vẽ kí họa.
c, Sản phẩm: HS trình bày sản phẩm.
d, Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- Gv theo dõi động viên , khích lệ và gợi ý để HS làm bài , chú ý đến :
+ Cách chọn đối tượng và góc nhìn để vẽ
+ Chỉ ra cố HS thấy được vẻ đẹp của hình mảng , đường nét, và các dáng tĩnh ,động của đối tượng.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS thực hành vẽ kí họa theo yêu cầu của GV
Bước 3: Báo cáo thảo luận
HS trình bày tranh vẽ, HS khác nhận xét
Bước 4: Kết luận nhận định
Giáo viên nhận xét và chốt kiến thức
III. Thực hành:
- Cho HS lấy ảnh phong cảnh để kí hoạ lại. Hoặc quan sát cảnh trong phòng học, ngoài sân trường đểkí hoạ.
- Có thể kí hoạ bằng các chất liệu khác nhau.
3. Hoạt động luyện tập
a) Mục tiêu: Giúp HS củng cố lại kiến thức để trả lời các câu hỏi
b) Nội dung: Hs trả lời các câu hỏi và trình bày tranh vẽ
c) Sản phẩm: Tranh vẽ của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- GV chọn một số kí hoạ của một số HS trong lớp và cùng HS nhận xét. Yêu cầu HS khác trong lớp nhận xét qua bài , qua mẫu so sánh mức độ nghiên cứu mẫu có sâu hay không? hình vẽ đảm bảo được tỉ lệ , tương quan về bố cục chưa?
- GV nhận xét về kết qủa học tập qua tiết kí hoạ, ý thức học tập của HS, tuyên dương những cá nhân có kết qủa tốt.
4. Hoạt động vận dụng
a) Mục tiêu: Giúp những học sinh vận dụng và mở rộng thêm kiến thức của mình.
b) Nội dung: Hoạt động cá nhân hoàn thành yêu cầu củ GV
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Tập kí hoạ bất kì dáng người, dáng vật trong mọi tư thế .
- Sưu tầm các bài vẽ kí họa của họa sĩ, học sinh.
* Hướng dẫn về nhà
- Tập kí hoạ bất cứ hình ảnh nào dù tĩnh hay động . Kí ít nhất là 5 dáng người, 5 dáng cây, hoặc phong cảnh nếu muốn.
- Chuẩn bị cho bài 14: THƯỜNG THỨC MĨ THUẬT:
MĨ THUẬT VIỆT NAM TỪ CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẾN NĂM 1954