Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 - Tiết 30: Văn bản Bạn đến chơi nhà

KIỂM TRA BÀI CŨ?Đọc thuộc lòng bài thơ “ Qua Đèo Ngang”?Tâm trạng của tác giả thể hiện qua bài thơ là tâm trạng như thế nào?Yêu say đắm trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước.Đau xót ngậm ngùi trước sự thay đổi của quê hương.Cô đơn trước thực tại, da diết nhớ về quá khứ.BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ - NGUYỄN KHUYẾN -VĂN BẢNI. TÌM HIỂU CHUNGTác giảNguyễn Khuyến (1835-1909); quê ở Yên Đổ - Bình Lục – Hà Nam BẠN ĐẾN CHƠI NHÀÔng có biệt danh là Tam Nguyên Yên Đổ- Ông là nhà thơ của làng quê Việt Nam 2. Tác phẩmI. TÌM HIỂU CHUNGTác giảa.Hoàn cảnh sáng tác :Tình bạn.Khi ông cáo quan về ở ẩn ở quê nhà.- Chủ đề- Thể thơ- Bố cục: 3 phần (1/6/1): Thơ thất ngôn bát cú Đường luậtBẠN ĐẾN CHƠI NHÀb. Đọc- tìm hiểu văn bản Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.Ao sâu nước cả, khôn chài cá,Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.Đầu trò tiếp khách, trầu không có,Bác đến chơi đây, ta với ta! Đọc diễn cảm, rõ ràng, giọng hóm hỉnh, chú ý ngắt nhịp 4/3, riêng câu thứ 7 ngắt nhịp 4/1/2. Đã bấy lâu nay, bác tới nhà, - Lời chào hỏi tự nhiên, giản dị, gần gũi với đời sống.-> Đón bạn với thái độ cởi mở, thân mật, thể hiện sự vui mừng khi bạn đến thăm Chỉ thời gian đã qua lâu rồiChỉ sự việc bạn đến thăm1.Lời chào đón bạnBẠN ĐẾN CHƠI NHÀI. TÌM HIỂU CHUNGII. PHÂN TÍCHThòi gian:Xưng hô: Thái độ:Trẻ thời đi vắng, chợ thời xaAo sâu nước cả, khôn chài cá,Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.Đầu trò tiếp khách, trầu không có,2.Tình huống và khả năng tiếp bạnBẠN ĐẾN CHƠI NHÀII. PHÂN TÍCH- Trẻ đi vắng:Không có người sai bảo.-Chợ xa: Không dễ mua bán thức ăn thết bạn- Sản vật gia đình phong phú: cá,gà, cải, cà, bầu, mướp nhưng có mà lại như không.->Nghệ thuật: đối , liệt kê, chơi chữ; ngôn ngữ dân gian phong phú.=> Tác giả sống lạc quan yêu bạn bằng tình cảm dân dã , chất phác.-Lễ nghi tiếp khách tối thiểu cũng không có. -> Chỉ sự đồng lòng, đồng cảm, cảm thông, chia sẻ“ Ta với ta”:Đại từ ngôi1 và 2=> Khẳng định điều quý giá nhất của tình bạn là đến với nhau bằng tấm lòng. Một tình bạn trong sáng, thanh cao, không vụ lợi.Bác đến chơi đây, ta với ta! 3. Kết luận về tình bạnBẠN ĐẾN CHƠI NHÀThảo luận nhóm:So sánh cách dùng cụm từ “ta với ta” của Nguyễn Khuyến và cụm từ “ta với ta” trong bài Qua đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan?I. TÌM HIỂU CHUNGII. PHÂN TÍCHBẠN ĐẾN CHƠI NHÀI. TÌM HIỂU CHUNGII. PHÂN TÍCHIII. TỔNG KẾTT¹o t×nh huèng bÊt ngê, thó vÞ.Lêi th¬ thuÇn N«m, gi¶n dÞ, tù nhiªn.Giäng th¬ hãm hØnh.Ca ngîi t×nh b¹n ®Ëm ®µ, ch©n thµnh th¾m thiÕt, d©n d· mµ c¶m ®éng. * Ghi nhớ: SGK - 1051.Nghệ thuật2. Nội dungBÀI TẬP CỦNG CỐ? Từ câu thứ 2 đến câu thứ 6, tác giả nói đến sự thiếu thốn tất cả những điều kiện vật chất để đãi bạn với mục đích gì? Miêu tả hoàn cảnh nghèo của mìnhGiãi bày hoàn cảnh thực tế của mìnhKhông muốn tiếp đãi bạnD.Diễn đạt một cách dí dỏm tình cảm chân thành, sâu sắc.BẠN ĐẾN CHƠI NHÀHƯỚNG DẪN VỀ NHÀHọc thuộc bài thơNắm nội dung và nghệ thuật của bài thơLàm baì tập còn lại trong SGKChuẩn bị bài tiếp theo: Xa ngắm thác núi LưBẠN ĐẾN CHƠI NHÀ xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« vµ c¸c em häc sinh!-> Bài thơ có bố cục độc đáoĐề: Lời chào đón bạnThực: Tình huống và khả năng tiếp đãi bạnKết luận về tình bạnĐã bây lâu nay, bác tới nhà,Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.Ao sâu nước cả, khôn chài cá,Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.Đầu trò tiếp khách, trầu không có,Bác đến chơi đây, ta với ta! BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ““Ta với ta” trong bài Qua Đèo Ngang là tác giả với cái bóng của mình, là nỗi cô đơn khi chỉ có một mình đối diện với chính mình ở nơi hoang vắng. -> Bộc lộ nỗi cô đơn gần như tuyệt đối của tác giả“Ta với ta” trong bài Bạn đến chơi nhà là tác giả và bạn, tuy hai mà một, đó là tình bạn chân thành, cảm động vượt lên trên mọi thứ vật chất. lộ niềm vui mừng, phấn khởi của đôi bạn già.->Bộc lộ niềm vui mừng, phấn khởi của đôi bạn già.- Hiệp vần cuối câu 1,2,4,6,8Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.Ao sâu nước cả, khôn chài cá,Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.Đầu trò tiếp khách, trầu không có,Bác đến chơi đây, ta với ta! Câu 3 đối câu 4Luật trắcCâu 5 đối câu 6