Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 102 đến 110 - Năm học 2020-2021
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
- Củng cố lại kiến thức của phân môn Tập làm văn đã học từ kì II đến nay
2.Kĩ năng:
- Học sinh tự đánh giá và rút kinh nghiệm cách viết bài, làm bài của mình từ đó rút ra bài học cho bản thân
3. Thái độ:
-Yêu thích tiết trả bài.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của GV: Chấm bài, chữa lỗi cho học sinh, có nhận xét ưu, nhược.
2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Tù xem xét, đánh giá bài viết của mình.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Kết hợp bài mới.
2. Bài mới
* Đặt vấn đề: Để giúp các em củng cố lại kiến thức của 3 phân môn học từ kỳ II đến nay, và tự đánh giá và rút kinh nghiệm cách viết bài, làm bài của mình, từ đó rút bài học cho bản thân. Hôm nay, chúng ta tiến hành tiết trả bài.
Ngày soạn: 24/03/2021 TiÕt 102 Tr¶ bµi kiÓm tra tiÕng viÖt I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: - Củng cố lại kiến thức của phân môn Tiếng Việt học từ kì II đến nay 2.Kĩ năng: - Học sinh tự đánh giá và rút kinh nghiệm cách viết bài, làm bài của mình từ đó rút ra bài học cho bản thân 3. Thái độ: -Yêu thích tiết trả bài. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm. - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: ChÊm bµi, ch÷a lçi cho häc sinh, cã nhËn xÐt u, nhîc. 2. Chuẩn bị của HS: Tù xem xÐt, ®¸nh gi¸ bµi viÕt cña m×nh. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ KÕt hîp bµi míi. 2. Bài mới * §Æt vÊn ®Ò: §Ó gióp c¸c em cñng cè l¹i kiÕn thøc cña 3 ph©n m«n häc tõ kú II ®Õn nay, vµ tù ®¸nh gi¸ vµ rót kinh nghiÖm c¸ch viÕt bµi, lµm bµi cña m×nh, tõ ®ã rót bµi häc cho b¶n th©n. H«m nay, chóng ta tiÕn hµnh tiÕt tr¶ bµi. Ho¹t ®éng 1: Nªu nhËn xÐt tõng bµi cña tõng ph©n m«n HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG BÀI DẠY I. Nhận xét bài làm Gåm: + Nªu yªu cÇu cña ®Ò bµi. (Cã ë phÇn bµi so¹n). + Nªu ®¸p ¸n cña tõng ®Ò bµi. (Cã ë phÇn bµi so¹n). + NhËn xÐt u, nhîc. * u ®iÓm: - C¸c em biÕt kh¸i niÖm bµi viÕt nghÞ luËn chøng minh. - Mét sè em lËp luËn chÆt chÏ, râ rµng. * Nhîc ®iÓm: - Mét sè em cha cã dÉn chøng cô thÓ, cßn tr×nh bµy theo kiÓu tr¶ lêi m«n gi¸o dôc c«ng d©n b¶o vÖ m«i trêng. - Mét sè em viÕt cßn s¬ lîc cha chÞu khã suy nghÜ, ph¸t triÓn ý cña bµi viÕt. - Mét sè em vÉn m¾c lçi chÝnh t¶, tr×nh bµy cÈu th¶, ch÷ viÕt cha ®Ñp, cha râ rµng. Ho¹t ®éng 2: Tr¶ bµi HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG BÀI DẠY I. trả bài - Nªu ®¸p ¸n cña tõng ®Ò bµi. - Tr¶ bµi cho häc sinh ®èi chiÕu vµ ch÷a bµi. 3. Cñng cè: - HÖ thèng l¹i mét sè kiÕn thøc cho häc sinh. 4. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ: - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ó cã hÖ thèng trong viÖc lµm bµi kiÓm tra häc kú II. V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ..................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................Ngày soạn: 24/03/2021 TiÕt 103 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5 I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: - Củng cố lại kiến thức của phân môn Tập làm văn đã học từ kì II đến nay 2.Kĩ năng: - Học sinh tự đánh giá và rút kinh nghiệm cách viết bài, làm bài của mình từ đó rút ra bài học cho bản thân 3. Thái độ: -Yêu thích tiết trả bài. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm. - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: ChÊm bµi, ch÷a lçi cho häc sinh, cã nhËn xÐt u, nhîc. 2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Tù xem xÐt, ®¸nh gi¸ bµi viÕt cña m×nh. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ KÕt hîp bµi míi. 2. Bài mới * §Æt vÊn ®Ò: §Ó gióp c¸c em cñng cè l¹i kiÕn thøc cña 3 ph©n m«n häc tõ kú II ®Õn nay, vµ tù ®¸nh gi¸ vµ rót kinh nghiÖm c¸ch viÕt bµi, lµm bµi cña m×nh, tõ ®ã rót bµi häc cho b¶n th©n. H«m nay, chóng ta tiÕn hµnh tiÕt tr¶ bµi. Ho¹t ®éng 1: Nªu nhËn xÐt tõng bµi cña tõng ph©n m«n HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG BÀI DẠY I. Nhận xét bài làm Gåm: + Nªu yªu cÇu cña ®Ò bµi. (Cã ë phÇn bµi so¹n). + Nªu ®¸p ¸n cña tõng ®Ò bµi. (Cã ë phÇn bµi so¹n). + NhËn xÐt u, nhîc. * u ®iÓm: - C¸c em biÕt kh¸i niÖm bµi viÕt nghÞ luËn chøng minh. - Mét sè em lËp luËn chÆt chÏ, râ rµng. * Nhîc ®iÓm: - Mét sè em cha cã dÉn chøng cô thÓ, cßn tr×nh bµy theo kiÓu tr¶ lêi m«n gi¸o dôc c«ng d©n b¶o vÖ m«i trêng. - Mét sè em viÕt cßn s¬ lîc cha chÞu khã suy nghÜ, ph¸t triÓn ý cña bµi viÕt. - Mét sè em vÉn m¾c lçi chÝnh t¶, tr×nh bµy cÈu th¶, ch÷ viÕt cha ®Ñp, cha râ rµng. Ho¹t ®éng 2: Tr¶ bµi HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG BÀI DẠY I. trả bài - Nªu ®¸p ¸n cña tõng ®Ò bµi. - Tr¶ bµi cho häc sinh ®èi chiÕu vµ ch÷a bµi. 3. Cñng cè: - HÖ thèng l¹i mét sè kiÕn thøc cho häc sinh. 4. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ: - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ó cã hÖ thèng trong viÖc lµm bµi kiÓm tra häc kú II. V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ..................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 28/3/2021 TiÕt 104 Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: - Củng cố lại kiến thức của phân môn Tập làm văn đã học từ kì II đến nay 2.Kĩ năng: - Học sinh tự đánh giá và rút kinh nghiệm cách viết bài, làm bài của mình từ đó rút ra bài học cho bản thân 3. Thái độ: -Yêu thích tiết trả bài. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm. - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: ChÊm bµi, ch÷a lçi cho häc sinh, cã nhËn xÐt u, nhîc. 2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Tù xem xÐt, ®¸nh gi¸ bµi viÕt cña m×nh. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ KÕt hîp bµi míi. 2. Bài mới * §Æt vÊn ®Ò: §Ó gióp c¸c em cñng cè l¹i kiÕn thøc cña 3 ph©n m«n häc tõ kú II ®Õn nay, vµ tù ®¸nh gi¸ vµ rót kinh nghiÖm c¸ch viÕt bµi, lµm bµi cña m×nh, tõ ®ã rót bµi häc cho b¶n th©n. H«m nay, chóng ta tiÕn hµnh tiÕt tr¶ bµi. Ho¹t ®éng 1: Nªu nhËn xÐt tõng bµi cña tõng ph©n m«n HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG BÀI DẠY I. Nhận xét bài làm Gåm: + Nªu yªu cÇu cña ®Ò bµi. (Cã ë phÇn bµi so¹n). + Nªu ®¸p ¸n cña tõng ®Ò bµi. (Cã ë phÇn bµi so¹n). + NhËn xÐt u, nhîc. * u ®iÓm: - C¸c em biÕt kh¸i niÖm bµi viÕt nghÞ luËn chøng minh. - Mét sè em lËp luËn chÆt chÏ, râ rµng. * Nhîc ®iÓm: - Mét sè em cha cã dÉn chøng cô thÓ, cßn tr×nh bµy theo kiÓu tr¶ lêi m«n gi¸o dôc c«ng d©n b¶o vÖ m«i trêng. - Mét sè em viÕt cßn s¬ lîc cha chÞu khã suy nghÜ, ph¸t triÓn ý cña bµi viÕt. - Mét sè em vÉn m¾c lçi chÝnh t¶, tr×nh bµy cÈu th¶, ch÷ viÕt cha ®Ñp, cha râ rµng. Ho¹t ®éng 2: Tr¶ bµi HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG BÀI DẠY I. trả bài - Nªu ®¸p ¸n cña tõng ®Ò bµi. - Tr¶ bµi cho häc sinh ®èi chiÕu vµ ch÷a bµi. 3. Cñng cè: - HÖ thèng l¹i mét sè kiÕn thøc cho häc sinh. 4. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ: - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ó cã hÖ thèng trong viÖc lµm bµi kiÓm tra häc kú II. V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ..................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 28/3/2021 TiÕt 105 Sèng chÕt mÆc bay I. MỤC TIÊU 1/Kiến thức: Giúp học sinh hiểu - Bức tranh hiện thực về cách ăn chơi hưởng lạc của kẻ cầm quyền tương phản với cảnh cơ cực, thê thảm của người dân - NT kể chuyện hiện đại, biện pháp tương phản kết hợp miêu tả, biểu cảm đèi thoại 2. Kĩ năng: Đọc - Hiểu văn bản Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật nêu luận điểm và luận chứng trong bài văn 3. Thái độ - Có ý thức suy nghĩ, cảm xúc trước cảnh cơ cực, thê thảm của người dân II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Đàm thoại, giảng giải, thảo luận nhóm. - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS. 2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ - Em h·y nh¾c l¹i truyÖn trung ®¹i ®îc tÝnh tõ thêi gian nµo ®Õn thêi gian nµo? Néi dung, ®Æc ®iÓm cña nã nh thÕ nµo? ( §îc tÝnh tõ thÕ kû X - XIX. Néi dung: phong phó, thêng mang tÝnh gi¸o huÊn. §Æc ®iÓm: võa cã lo¹i truyÖn h cÊu võa cã lo¹i truyÖn gÇn víi ký, víi sö. Cèt truyÖn ®¬n gi¶n, nh©n vËt thêng miªu t¶ trùc tiÕp qua ng«n ng÷ víi ngêi kÓ qua hµnh ®éng ®èi tho¹i cña nh©n vËt). 2. Bài mới * §Æt vÊn ®Ò: ThÓ lo¹i v¨n xu«i, truyÖn ng¾n xuÊt hiÖn ë níc ta tõ l©u, ®ã lµ nh÷ng truyÖn ng¾n trung ®¹i nh: Con hæ cã nghÜa, MÑ hiÒn d¹y con, ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng.. . mµ c¸c em ®· ®îc häc ë líp 6. TruyÖn Sèng chÕt mÆc bay cña Ph¹m Duy Tèn ®îc viÕt vµo nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XX ®îc coi lµ b«ng hoa ®Çu mïa cña truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i ViÖt Nam. C©u chuyÖn nµy ®îc viÕt víi néi dung g×? C¸ch viÕt truyÖn nh thÕ nµo? Chóng ta cïng nhau t×m hiÓu trong tiÕt häc h«m nay? Hoạt động 1: T×m hiÓu chung HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC I. T×m hiÓu chung §äc: chó ý ph©n biÖt c¸c giäng ®äc (ngêi kÓ, quan phô mÉu, thÇy ®Ò, d©n phu). 1. §äc: 2. Chó thÝch: * T¸c gi¶: - Ph¹m Duy Tèn (1883-1924). Quª lµng Phîng Vò, Thêng TÝn, Hµ T©y. Sinh t¹i Hµ Néi. Chó thÝch: 40 chó thÝch c¸c em ®äc kû ë Sgk. Mét em ®äc tõ 1->7. - Lµ mét trong sè Ýt ngêi cã thµnh tùu ®Çu tiªn vÒ thÓ lo¹i truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i. * T¸c phÈm: - Sèng chÕt mÆc bay viÕt vµo 7-1918 vµ ®îc ®¨ng ë b¸o Nam Phong sè 18- 1918, ®îc viÕt b»ng tiÕng ViÖt hiÖn ®¹i. - TruyÖn ng¾n hiÖn ®¹i: Gv: Chèt mét vµi nÐt c¬ b¶n. + Néi dung: Híng tíi viÖc kh¾c ho¹ mét hiÖn tîng, ph¸t hiÖn mét nÐt b¶n chÊt trong quan hÖ nh©n sinh hay ®êi sèng t©m hån cña con ngêi. + §Æc ®iÓm: Ýt cã nh©n vËt, Ýt sù kiÖn phøc t¹p. Cèt truyÖn thêng dÉn ra trong kh«ng gian, thêi gian h¹n chÕ. ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n? ý chÝnh cña mçi ®o¹n? * Bè côc: 3 ®o¹n: - Tõ ®Çu -> khóc ®ª nµy háng mÊt: nguy c¬ vì ®ª vµ sù chèng ®ì cña ngêi d©n. - TiÕp -> §iÕu mµy: C¶nh quan phñ cïng nha l¹i ®¸nh tæ t«m trong khi ®i hé ®ª. - Cßn l¹i: C¶nh ®ª vì, nh©n d©n l©m vµo t×nh tr¹ng th¶m sÇu. ? Theo em trong v¨n b¶n nµy, träng t©m chÝnh n»m ë ®o¹n nµo? V× sao? - §o¹n 2, v×: Dung lîng dµi, lµm næi bËt nh©n vËt chÝnh, quan phô mÉu. Gv híng dÉn Hs xem tranh. ? Theo em, 2 bøc tranh vÏ c¶nh g×? Nh»m thÓ hiÖn nh÷ng néi dung nµo trong v¨n b¶n? - Minh ho¹ 2 c¶nh: + §ª s¾p vì, nh©n d©n ®ang chèng chäi víi níc. + C¸c quan l¹i ®ang ch¬i bµi. => T¹o 2 c¶ch tr¸i ngîc lµm næi bËt träng t©m truyÖn. Hoạt động 2: T×m hiÓu v¨n b¶n HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. §ª s¾p vì. ? §o¹n 1, nguy c¬ ®ª s¾p vì ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? (Kh«ng gian, thêi gian, ®Þa ®iÓm, t×nh thÕ ®ª). - Thêi gian: gÇn 1 giê ®ªm. - Kh«ng gian: Trêi ma tÇm t¶, níc s«ng NhÞ Hµ lªn to. Trêi vÉn ma t©m t¶, níc cuån cuén. - §Þa ®iÓm: Khóc ®ª lµng X thuéc phñ X. - T×nh thÕ: Nóng thÕ, hai ba ®o¹n thÈm lËu. ? GÇn 1 giê ®ªm gîi lªn thêi gian nh thÕ nµo? - 1 giê ®ªm -> §ªm khuya t¨ng thªm sù khã kh¨n khi mäi ngêi cè søc, mÖt mâi cao ®é. ? Ma tÇm t¶ lµ ma nh thÕ nµo? Ma trót xuèng gîi h×nh ¶nh g×? - Ma tÇm t¶: Ma liªn tôc kh«ng døt, ngµy cµng to -> Trót -> thÓ hiÖn ma to, nhanh, m¹nh (nh cÇm tr×nh mµ ®æ). ? Qua c¸c chi tiÕt miªu t¶ trªn gîi mét c¶nh tîng nh thÕ nµo? => §ªm tèi, ma to, níc d©ng, cã nguy c¬ vì ®ª. ? Trong c¶nh tîng ®ã, h×nh ¶nh nh©n d©n chèng ®ì ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ b»ng nh÷ng tõ ng÷ nµo? (H×nh ¶nh, ©m thanh). - H×nh ¶nh: KÎ th× thuæng, ngêi th× cuèc, kÎ ®éi ®Êt, v¸c tre, ®¾p, cõ. B× bâm díi bïn, ít lít thít nh chuét. MÖt l÷. - ¢m thanh: Tï vµ, tiÕng gäi xao x¸c. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch t¶ cña t¸c gi¶? Qua ®ã, gîi lªn ®iÒu g×? -> LiÖt kª c¸c ho¹t ®éng, tõ l¸y, so s¸nh. => Mét c¶nh tîng hèi h¶, c¨ng th¼ng, s«i ®éng, bÊt lùc. Mét kh«ng khÝ khÈn cÊp, nguy hiÓm tríc thiªn tai. Trong ®o¹n 1, t¸c gi¶ cßn dïng tõ: tuy, nhng, Êy vËy lµm chuyÓn tiÕp nh»m liªn kÕt 2 sù viÖc, 2 c¶nh tîng víi nhau, nh»m g©y cho ngêi ®äc thÊy ®îc møc ®é ngµy cµng t¨ng cña thÕ níc víi sù bÊt lùc cña con ngêi, sù yÕu kÐm cña thÕ ®ª vµ thÕ níc. Th¶o luËn nhãm: ? ë ®o¹n nµy ®Ó lµm bËt râ nguy c¬ ®ª vì, t¸c gi¶ ®· sö dông 2 biÖn ph¸p nghÖ thuËt, ®ã lµ: t¨ng cÊp vµ ®èi lËp. Dùa vµo ®Þnh nghÜa, h·y chØ râ: sù t¬ng ph¶n trong ®o¹n v¨n? Sù t¨ng cÊp trong ®o¹n v¨n? Víi 2 nghÖ thuËt ®ã, t¸c gi¶ nªu bËt néi dung g×? - ThÕ níc t¨ng - Søc ngêi gi¶m. - ThÕ níc m¹nh - ThÕ ®ª yÕu. => T« ®Ëm sù bÊt lùc cña søc ngêi tríc søc trêi, sù yÕu kÐm cña thÕ ®ª tríc thÕ níc. Nhãm 1: T¬ng ph¶n. Nhãm 2: T¨ng cÊp Gv: Híng dÉn trªn b¶ng. ? Trong truyÖn, tªn s«ng ®îc noi cô thÓ nhng tªn lµng, tªn phñ ®îc ghi b»ng ký hiÖu, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn dông ý g× cña t¸c gi¶? - Muèn thÓ hiÖn: C©u chuyÖn nµy kh«ng chØ x¶y ra ë mét n¬i mµ cã thÓ phæ biÕn ë nhiÒu n¬i trªn níc ta. (C¶nh lò lôt hµng n¨m diÔn ra ë ®ång b»ng s«ng Hång còng nh mét sè n¬i trªn níc ta). ? §Æt ®o¹n t¶ c¶nh trªn ®ª tríc khi ®ª vì trong néi dung truyÖn Sèng chÕt mÆc bay cã ý nghÜa g×? - ChuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn c¶nh tîng tr¸i ngîc kh¸c sÏ diÔn ra. 3. Cñng cè: - ë ®o¹n nµy ®Ó lµm bËt râ nguy c¬ ®ª vì, t¸c gi¶ ®· sö dông 2 biÖn ph¸p nghÖ thuËt, ®ã lµ: t¨ng cÊp vµ ®èi lËp. Dùa vµo ®Þnh nghÜa, h·y chØ râ: sù t¬ng ph¶n trong ®o¹n v¨n? Sù t¨ng cÊp trong ®o¹n v¨n? Víi 2 nghÖ thuËt ®ã, t¸c gi¶ nªu bËt néi dung g×? 4. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ: - Häc bµi. - So¹n tiÕp tiÕt 2 cña bµi. V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ..................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 07/4/2021 TiÕt 106 Sèng chÕt mÆc baY (TiÕp theo). I. MỤC TIÊU 1/Kiến thức: Giúp học sinh hiểu - Bức tranh hiện thực về cách ăn chơi hưởng lạc của kẻ cầm quyền tương phản với cảnh cơ cực, thê thảm của người dân - NT kể chuyện hiện đại, biện pháp tương phản kết hợp miêu tả, biểu cảm đèi thoại 2. Kĩ năng: Đọc - Hiểu văn bản Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật nêu luận điểm và luận chứng trong bài văn 3. Thái độ - Có ý thức suy nghĩ, cảm xúc trước cảnh cơ cực, thê thảm của người dân II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Đàm thoại, giảng giải, thảo luận nhóm. - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS. 2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ - Em h·y nh¾c l¹i truyÖn trung ®¹i ®îc tÝnh tõ thêi gian nµo ®Õn thêi gian nµo? Néi dung, ®Æc ®iÓm cña nã nh thÕ nµo? ( §îc tÝnh tõ thÕ kû X - XIX. Néi dung: phong phó, thêng mang tÝnh gi¸o huÊn. §Æc ®iÓm: võa cã lo¹i truyÖn h cÊu võa cã lo¹i truyÖn gÇn víi ký, víi sö. Cèt truyÖn ®¬n gi¶n, nh©n vËt thêng miªu t¶ trùc tiÕp qua ng«n ng÷ víi ngêi kÓ qua hµnh ®éng ®èi tho¹i cña nh©n vËt). 2. Bài mới Hoạt động 1: C¶nh trong ®×nh tríc khi ®ª vì HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC I. C¶nh trong ®×nh tríc khi ®ª vì ? C¶nh trong ®×nh ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo? - §×nh cao v÷ng ch·i, ®ª vì còng kh«ng viÖc g×? - Quang c¶nh: tÜnh mÞch, trang nghiªm, nhµn nh·, ®êng bÖ, nguy nga. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh ë ®©y? => C¶nh miªu t¶ tØ mÜ -> Ph¶n ¸nh uy thÕ cña quan phñ víi thuéc h¹. ? Trong c¶nh ®ã h×nh ¶nh quan huyÖn ®îc t¶ nh thÕ nµo? - Uy nghi, chÔm chÖ ngåi, tay tr¸i tùa gèi xÕp, ch©n ph¶i duçi th¼ng ra ®Ó cho tªn ngêi nhµ quú díi ®Êt mµ g·i. ? §i hé ®ª mµ ngµi ®a theo nh÷ng ®å dïng nµo? - B¸t yÕn, tr¸p ®åi måi, ng¨n b¹c ®Çy nh÷ng trÇu vµng cau ®Ëu... èng thuèc b¹c, ®ång hå vµng. ? C¸c chi tiÕt ®ã gîi lªn h×nh ¶nh mét «ng quan nh thÕ nµo? H×nh ¶nh nµy tr¸i ngîc víi h×nh ¶nh ngoµi ®ª nh thÕ nµo? -> Oai vÖ, nhµn nh·, thÝch hëng l¹c. - Ma giã Çm Çm, d©n phu rèi rÝt, tr¨m hä ®ang vÊt v¶ lÊm l¸p, géi giã, t¾m ma nh ®µn s©u lò kiÕn ë trªn ®ª. ? Víi 2 c¶nh nµy ®èi lËp nhau cã t¸c dông g×? => TÝnh c¸ch hëng l¹c > < th¶m c¶nh cña ngêi d©n. ? §Ó thÓ hiÖn tÝnh ¨n ch¬i, hëng l¹c cña quan, t¸c gi¶ miªu t¶ nh÷ng viÖc lµm nµo cña quan? Lêi nãi cña quan nh thÕ nµo? - Ch¬i bµi tæ t«m + x¬i yÕn, vuèt r©u, rung ®ïi, tr«ng ®·i näc. - Khi ®¸nh bµi: vui vÎ, dÞu dµng. - Khi cã ngêi nh¾c ®ª vì: cau mµy, g¾t: mÆc kÖ! ®á mÆt - qu¸t m¾ng: C¸ch cæ, bá tï. ? Nh÷ng h×nh ¶nh t¬ng ph¶n nµo xuÊt hiÖn trong ®o¹n truyÖn nµy? - Hèt ho¶ng cña ngêi d©n > < th¸i ®é ®iÒm nhiªn. ? Trong khi miªu t¶ vµ kÓ, t¸c gi¶ ®· cã nh÷ng lêi b×nh luËn vµ biÓu c¶m nµo? - Lêi nãi cña quan víi mäi ngêi. - Nµy nµy ®ª vì mÆc ai.. . - Than «i! Cø nh.. . ? Trong ®o¹n truyÖn võa miªu t¶, võa kÓ, xen kÎ b×nh luËn, biÓu c¶m nh»m lµm râ ®iÒu g×? => TÝnh c¸ch bÊt nh©n cña quan phñ, thê ¬, v« nh©n ®¹o. - Ph¶n ¸nh t×nh c¶nh thª th¶m cña ngêi d©n. - Phª ph¸n x· héi ®¬ng thêi cña t¸c gi¶. Hoạt động 2: C¶nh ®ª vì HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC 2. C¶nh ®ª vì ? C¶nh ®ª vì diÔn ra trong thêi ®iÓm nµo so víi héi bµi cña quan? - Quan ï to th× ®ª vì. ? C¶nh ®ª vì ®îc miªu t¶ víi nh÷ng chi tiÕt nµo? - Mäi n¬i níc trµn lªnh l¸ng, xo¸y thµnh vùc s©u, nhµ cöa tr«i b¨ng, lóa m¸ ngËp hÕt. KÎ sèng kh«ng cã chç ë, ngêi chÕt kh«ng n¬i ch«n.. . ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ ë ®©y? Næi bËt néi dung g×? => KÕt hîp t¶ + biÓu c¶m => Gîi c¶nh tîng lôt do ®ª vì võa tá lßng ai o¸n c¶m th¬ng cña t¸c gi¶. Hoạt động 3: ý nghÜa v¨n b¶n HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC III. ý nghÜa v¨n b¶n Th¶o luËn nhãm: ? V¨n b¶n Sèng chÕt mÆc bay ph¶n ¸nh ®iÒu g×? Gv: C¸i th¸i ®é Sèng chÕt mÆc bay kia kh«ng ph¶i lµ mét lóc, mét tho¸ng mª mô v× qu©n bµi mµ nã lµ b¶n chÊt, lµ sù l¹nh lïng v« l¬ng t©m tuyÖt ®èi lµ lßng lang d¹ thó. - Ph¶n ¸nh cuéc sèng ¨n ch¬i, hëng l¹c, v« tr¸ch nhiÖm cña kÎ cÇm quyÒn vµ c¶nh sèng c¬ cùc cña nh©n d©n trong x· héi cò. - Lªn ¸n kÎ cÇm quyÒn thê ¬, v« tr¸ch nhiÖm víi tÝnh m¹ng d©n thêng. - C¶m th¬ng cho th©n phËn ngêi d©n. - X©y dùng nh©n vËt b»ng nhiÒu h×nh thøc (ng«n ng÷, miªu t¶, b×nh) dïng biÖn ph¸p t¬ng ph¶n, t¨ng cÊp nh»m lµm bËt t tëng cña t¸c phÈm. ? Trong truyÖn, t¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c nµo? ? Qua truyÖn, em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶? - Lµ ngêi am hiÓu ®êi sèng hiÖn thùc níc ta tríc CMT8. - Lµ ngêi cã t×nh c¶m yªu th¬ng nh©n d©n. Gäi 1 Hs ®äc l¹i ghi nhí Sgk. * Ghi nhí: (Sgk). 3. Cñng cè: - HÖ thèng l¹i toµn v¨n b¶n: C¶nh trong ®×nh tríc khi ®ª vì? C¶nh ®ª vì? 4. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ: - Thùc hµnh luyÖn tËp 2 c©u hái ë Sgk. - Häc vµ so¹n bµi Nh÷ng trß lè hay lµ Va-ren vµ Phan Béi Ch©u. V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ..................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 7/4/2021 TiÕt 108 T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch I. MỤC TIÊU 1/Kiến thức: - Đặc điểm của phép lập luận giải thích trong bài văn nghị luận. - Yêu cầu cơ bản về luận điểm, luận cứ pháp lập luận .giải thích 2/ Kĩ năng: - Nhận biết phương pháp lập luận giải thích trong bài văn nghị luận. - Phân tích phép lập luận giải thích trong bài văn nghị luận. 3/ Thái độ: - Yêu thích văn nghị luận giải thích II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm. - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS. 2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ KÕt hîp bµi míi. 2. Bài mới * §Æt vÊn ®Ò: Gi¶i thÝch lµ mét nhu cÇu phæ biÕn trong cuéc sèng x· héi. Gi¶i thÝch lµ mét kiÓu bµi nghÞ luËn quan träng. VËy nghÞ luËn gi¶i thÝch lµ g×? Nã cã liªn quan g× ®Õn kiÓu bµi chøng minh võa häc? Bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu ®iÒu nµy? Hoạt động 1: Môc ®Ých vµ ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC I. Môc ®Ých vµ ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch ? Trong ®êi sèng, nh÷ng khi nµo ngêi ta cÇn ®îc gi¶i thÝch? H·y nªu mét sè c©u hái vÒ nhu cÇu gi¶i thÝch h»ng ngµy? 1. Trong thùc tÕ ®êi sèng. - Lµ nh÷ng khi cÇn hiÓu râ nh÷ng ®iÒu cha biÕt trong c¸c lÜnh vùc. VÝ dô: - V× sao cã ma, giã?.. . Gv: Muèn tr¶ lêi nh÷ng c©u hái Êy ph¶i cã tri thøc khoa häc. - Häc ®Ó lµm g×?.. . - §äc s¸ch cã ý nghÜa g×? .. . Gäi 1 Hs ®äc. 2. Gi¶i thÝch trong v¨n nghÞ luËn. ? Bµi v¨n gi¶i thÝch vÊn ®Ò g×? Gi¶i thÝch nh thÕ nµo? - §äc bµi: Lßng khiªm tèn. - Gi¶i thÝch: Lßng khiªm tèn. - Gi¶i thÝch b»ng c¸ch so s¸nh víi c¸c sù viÖc, hiÖn tîng trong ®êi sèng hµng ngµy. ? Ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch cã ph¶i lµ ®a ra c¸c ®Þnh nghÜa vÒ lßng khiªm tèn kh«ng? V× sao? - ViÖc ®a ra ®Þnh nghÜa còng lµ mét trong nh÷ng c¸ch gi¶i thÝch vÒ lßng khiªm tèn. V× nã tr¶ lêi cho c©u hái khiªm tèn lµ g×? ? Theo em, viÖc liÖt kª c¸c biÓu hiÖn ®èi lËp víi khiªm tèn cã ph¶i lµ c¸ch gi¶i thÝch kh«ng? V× sao? - C¸ch ®a ra c¸c biÓu hiÖn ®èi lËp lµ mét trong nh÷ng c¸ch gi¶i thÝch. V× ®ã lµ thñ ph¸p ®èi lËp. ? ViÖc chØ ra c¸i lîi cña khiªm tèn, c¸i h¹i.. ., nguyªn nh©n c¸i kh«ng khiªm tèn cã ph¶i lµ néi dung cña gi¶i thÝch kh«ng? -> §©y còng ®îc coi lµ néi dung cña gi¶i thÝch. V× nã lµm cho ngêi ®äc hiÓu khiªm tèn lµ g×? ? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ nghÞ luËn gi¶i thÝch? 3. Ghi nhí: (Sgk). ? Ngêi ta thêng gi¶i thÝch b»ng c¸ch nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp ý vµ lêi v¨n trong nghÞ luËn gi¶i thÝch? ? Muèn lµm ®îc bµi gi¶i thÝch tèt cÇn yÕu tè g×? Hoạt động 2: II. LuyÖn tËp HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC II. LuyÖn tËp Hs ®äc bµi: Lßng nh©n ®¹o. ? VÊn ®Ò ®îc gi¶i thÝch ë ®©y lµ g×? - Gi¶i thÝch lßng nh©n ®¹o. ? Ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch trong bµi lµ g× ? - Ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch trong bµi: Nªu ®Þnh nghÜa; nªu c¸c biÓu hiÖn cña sù ®au khæ dÉn ®Õn lßng th¬ng ngêi. (Nh©n ®¹o). 3. Cñng cè: - Nh¾c l¹i phÇn ghi nhí Sgk. - ? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ nghÞ luËn gi¶i thÝch? - ? Ngêi ta thêng gi¶i thÝch b»ng c¸ch nµo? - ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp ý vµ lêi v¨n trong nghÞ luËn gi¶i thÝch? - ? Muèn lµm ®îc bµi gi¶i thÝch tèt cÇn yÕu tè g×? 4. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ: - Häc c¸c bµi ®äc thªm ®Ó biÕt thªm c¸ch gi¶i thÝch. - §äc tríc bµi C¸ch lµm bµi lËp luËn gi¶i thÝch. V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ..................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 7/4/2021 TiÕt 107 C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6 (ë nhµ) I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: Giúp học sinh - Nắm được cách thức cụ thể trong việc làm 1 bài văn lập luận giải thích - Biết được những điều cần lưu ý và những lỗi cần tránh trong lúc làm bài 2.Kĩ năng: - Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý và viết các phần, các đoạn trong bài văn giải thích 3. Thái độ: - Yêu thích văn nghị luận giải thích II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS. 2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ - ThÕ nµo lµ gi¶i thÝch trong v¨n nghÞ luËn. - Trong v¨n nghÞ luËn, ngêi ta gi¶i thÝch b»ng c¸ch nµo? 2. Bài mới * §Æt vÊn ®Ò: §©y lµ tiÕt häc c¸ch lµm bµi v¨n theo phÐp lËp luËn gi¶i thÝch, hoµn toµn cïng lo¹i víi tiÕt häc C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh mµ c¸c em ®· ®îc häc ë bµi 22. Hoạt động 1: C¸c bíc lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC I. C¸c bíc lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch Gäi Hs ®äc ®Ò ë Sgk. 1. T×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý. ? §Ò yªu cÇu g×? - Yªu cÇu: Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ “§i mét ngµy ®µng, häc mét sµng kh«n”. ? §Ó t×m ý cho c©u tôc ng÷ ta lµm g×? - T×m ý: + T×m nghÜa cña c©u tôc ng÷ (NghÜa ®en, nghÜa bãng). + Liªn hÖ víi c¸c c©u tôc ng÷, ca dao t¬ng tù. 2. LËp dµn ý: 3 phÇn ? Mét bµi v¨n nghÞ luËn gi¶i thÝch còng nh c¸c bµi v¨n kh¸c gåm cã mÊy phÇn? §ã lµ nh÷ng phÇn nµo? ? Më bµi ngêi ta thêng lµm g×? Th©n bµi, kÕt bµi nh thÕ nµo? a. Më bµi: Giíi thiÖu ®iÒu cÇn gi¶i thÝch vµ gîi ra ph¬ng híng gi¶i thÝch. b. Th©n bµi: LÇn lît tr×nh bµy c¸c néi dung gi¶i thÝch. CÇn sö dông c¸c c¸ch lËp luËn gi¶i thÝch phï hîp. Gäi 1 Hs ®äc tõng phÇn ®Ó rót ra ý chÝnh. c. KÕt bµi: Nªu ý nghÜa cña ®iÒu ®îc gi¶i thÝch víi mäi ngêi. ? Lêi v¨n gi¶i thÝch ph¶i nh thÕ nµo? -> Lêi lÏ cÇn s¸ng sña, dÔ hiÓu. Gi÷a c¸c phÇn, c¸c ®o¹n cÇn cã liªn kÕt. 3. ViÕt bµi: a. ViÕt më bµi: Gäi Hs ®äc c¸c ®o¹n Më bµi ë môc 3. ? Khi viÕt më bµi cã cÇn lËp luËn kh«ng? ? Ba c¸ch më bµi kh¸c nhau vÒ c¸ch lËp luËn nh thÕ nµo? ? C¸c c¸ch më bµi ©ý cã phï hîp víi yªu cÇu cña bµi kh«ng? ? Lµm thÕ nµo ®Ó ®o¹n ®Çu tiªn cña Th©n bµi liªn kÕt ®îc víi Më bµi? b. ViÕt th©n bµi: ? CÇn lµm g× ®Ó c¸c ®o¹n v¨n cña Th©n bµi liªn kÕt ®îc víi ®o¹n tríc ®ã? ? Ngoµi nh÷ng c¸ch nãi nh “§óng nh vËy.. .” hay “ThËt vËy.. .”, cã c¸ch nµo kh¸c n÷a kh«ng? ? Nªn viÕt ®o¹n ph©n tÝch lÝ lÏ nh thÕ nµo? Nªn ph©n tÝch lÝ lÏ nµo tríc? Nªn nªu lÝ lÏ tríc råi ph©n tÝch sau hay lµ ngîc l¹i? Gäi Hs ®äc c¸c ®o¹n Më bµi ë môc 3. c. ViÕt kÕt bµi: ? KÕt bµi Êy ®· h« øng víi më bµi cha? ? KÕt bµi cho thÊy luËn ®iÓm ®· ®îc chøng minh cha? Gäi Hs ®äc phÇn ghi nhí Sgk. 4. Söa bµi: Hoạt động 2: LuyÖn tËp HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC II. LuyÖn tËp Hs ho¹t ®éng ®éc lËp. ViÕt c¸c c¸ch viÕt bµi cho ®Ò v¨n trªn §Ò viÕt ë nhµ: ¤ng cha ta cã c©u tôc ng÷: “C¸ kh«ng ¨n muèi c¸ ¬n, con c·i cha mÑ tr¨m ®êng con h”. H·y t×m hiÓu ngêi xa muèn nh¾n nhñ ®iÒu g× qua c©u nãi ®ã. 3. Cñng cè: - Gäi mét sè em ®äc phÇn luyÖn tËp (kÕt bµi), gi¸o viªn nhËn xÐt. 4. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ: - VÒ nhµ tËp viÕt ®Ò trªn vµ chuÈn bÞ tèt ®Ò luyÖn tËp. - Tr¶ lêi theo c¸c c©u hái ë Sgk phÇn chuÈn bÞ ë nhµ. V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ..................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................... . Ngày soạn: 7/4/2021 TiÕt 109 Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u - LuyÖn tËp I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: Giúp học sinh - Củng cô kiến thức về việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu - Bước đầu biết cách mở rộng câu bằng cụm C-V - Nắm được các trường hợp dùng C-V để mở rộng câu 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ năng viết đoạn văn có dùng cụm chủ vị để mở rộng câu 3. Thái độ: - Yêu thích văn học và viết đựơc đoạn văn có dùng cụm chủ vị để mở rộng câu II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề. - Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm. - KTDH: Động não. III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS. 2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk. IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ ? Thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu? Ví dụ? ? Nêu các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu? Ví dụ? 2. Bài mới Hoạt động 1: Nh¾c l¹i kiÕn thøc HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG KIẾN THỨC I. Nh¾c l¹i kiÕn thøc Yªu cÇu Hs ®äc nh¾c l¹i c¸c phÇn Ghi nhí cña tiÕt tríc. Hoạ
Tài liệu đính kèm:
- giao_an_ngu_van_lop_7_tiet_102_den_110_nam_hoc_2020_2021.doc