Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 81 đến 90 - Năm học 2020-2021

Ngày soạn: 16/02/2021
TiÕt 81
C©u ®Æc biÖt
I. MỤC TIÊU
	1. Kiến thức:
	- Khái niệm câu đặc biệt.
	- Tác dụng của việc sử dụng câu đặc biệt trong văn bản.
	2. Kĩ năng:
	- Nhận biết câu đặc biệt.
	- Phân tích tác dụng của câu đặc biệt trong văn bản.
	- Sử dụng câu đặc biệt phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
3. Thái độ:
 -Yêu thích và sưu tầm nhiều câu đặc biệt
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại, giảng giải, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- ThÕ nµo lµ c©u rót gän? Cho 1 vÝ dô?
	- Khi sö dông c©u rót gän cÇn chó ý ®iÓm g×? VÝ dô?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Trong thùc tÕ, khi viÕt, nãi, ng­êi ta th­êng sö dông c©u rót gän nh­ng còng cã lóc ng­êi ta sö dông mét kiÓu c©u: ®ã lµ c©u ®Æc biÖt. C©u ®Æc biÖt nµy kh¸c víi c©u rót gän ë ®iÓm nµo? Lµm sao ph©n biÖt ®­îc 2 d¹ng c©u nµy? Bµi häc h«m nay gióp c¸c em n¾m vÒ vÊn ®Ò nµy?
Hoạt động 1: ThÕ nµo lµ c©u ®Æc biÖt?
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. ThÕ nµo lµ c©u ®Æc biÖt?
1. VÝ dô: (Sgk).
2. NhËn xÐt:
? C©u g¹ch ch©n cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo?
- §ã lµ c©u kh«ng thÓ cã chñ ng÷ vµ vÞ ng÷.
Th¶o luËn: Nã cã ph¶i lµ c©u rót gän kh«ng? V× sao?
- Nã kh«ng ph¶i lµ c©u rót gän v× kh«ng thÓ cã chñ ng÷ vµ vÞ ng÷. Mµ c©u rót gän cã thÓ kh«i phôc ®­îc chñ ng÷ vµ vÞ ng÷. (Thµnh phÇn bÞ l­îc bá).
? ThÕ nµo lµ c©u ®Æc biÖt?
3. Ghi nhí: (Sgk).
Gäi Hs ®äc môc ghi nhí (Sgk).
Bµi tËp nhanh: X¸c ®Þnh c©u ®Æc biÖt trong ®o¹n v¨n sau?
- RÇm! Mäi ng­êi ngo¶nh l¹i nh×n. Hai chiÕc xe m¸y ®· t«ng vµo nhau. ThËt khñng khiÕp.
Hoạt động 2: T¸c dông cña c©u ®Æc biÖt
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. T¸c dông cña c©u ®Æc biÖt
Gäi Hs ®äc vÝ dô ë Sgk.
1. VÝ dô: (Sgk).
2. NhËn xÐt:
? X¸c ®Þnh c©u ®Æc biÖt ë 4 vÝ dô?
(1) §ªm mïa ®«ng
(2) TiÕng reo. TiÕng vç tay.
(3) Trêi ¬i!
(4) S¬n! Em S¬n! Em ¬i! ChÞ An ¬i!
? Nªu t¸c dông cña tõng c©u ®Æc biÖt trong mçi vÝ dô?
* T¸c dông: 
(1) X¸c ®Þnh thêi gian, n¬i chèn.
(2) LiÖt kª, th«ng b¸o vÒ sù tån t¹i cña sù vËt, hiÖn t­îng.
(3) Béc lé c¶m xóc.
(4) Gäi ®¸p
Bµi tËp nhanh: X¸c ®Þnh vµ nªu t¸c dông cña c¸c c©u ®Æc biÖt trong mÉu chuyÖn sau?
Hai «ng sî vîi t©m sù víi nhau. Mét «ng thë dµi:
- H«m qua, sau mét trËn c·i v· t¬i bêi. Tí buéc bµ Êy ph¶i qïi ...
§¸p ¸n: BÞa ! -> Phñ ®Þnh.
- BÞa!
ThËt mµ! -> Kh¼ng ®Þnh vµ béc lé c¶m xóc.
- ThËt mµ?
- ThÕ c¬ µ! Råi sao n÷a?
ThÕ c¬ µ? Råi sao n÷a? -> Hái + Béc lé c¶m xóc.
- Bµ Êy quÝ xuèng ®Êt vµ b¶o: "Th«i! Bß ra khái gÇm gi­êng ®i".
Th«i! -> MÖnh lÖnh + Béc lé c¶m xóc.
? Qua c¸c vÝ dô, theo em, c©u ®Æc biÖt cã t¸c dông g× khi nãi, viÕt?
3. Ghi nhí: (Sgk).
Hoạt động 3: LuyÖn tËp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
III. LuyÖn tËp
Bµi tËp: C©u ®Æc biÖt:
a. Kh«ng cã
b. Ba gi©y, bèn gi©y... l©u qu¸!
c. Mét håi cßi.
d. L¸ ¬i!
C©u rót gän:
a. Cã khi ®­îc tr­ng bµy... trong hßm...
NghÜa lµ ph¶i ra søc gi¶i thÝch... kh¸ng chiÕn.
b. Kh«ng cã.
c. Kh«ng cã.
d. H·y kÓ chuyÖn cuéc ®êi b¹n cho t«i nghe ®i.
- B×nh th­êng l¾m, ch¼ng cã g× ®¸ng kÓ ®©u.
	3. Cñng cè:
	- Gi¸o viªn hÖ thèng toµn bµi.
	- L­u ý ph©n biÖt c©u rót gän vµ c©u ®Æc biÖt.	
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- Häc phÇn ghi nhí.	
- Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 17/02/2021
TiÕt 82
LuyÖn tËp vÒ ph­¬ng ph¸p lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn
I. MỤC TIÊU
	1/ Kiến thức:
	- Bố cục chung của một bài văn nghị luận.
	- Phương pháp lập luận.
	- Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận.
	2/Kĩ năng:
	- Viết bài văn nghị luận có bè cục rõ ràng.
	- Sử dụng các phương pháp lập luận.
3/ Thái độ:
 -Yêu thích và sưu tầm nhiều bài văn nghị luận
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại, giảng giải, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- Bè côc mét bµi v¨n nghÞ luËn gåm nh÷ng phÇn nµo? Nªu néi dung?
	- §Ó x¸c lËp luËn ®iÓm trong tõng phÇn, ng­êi viÕt cÇn sö dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p nµo?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Do ngµy nay ng«n ng÷ häc ®· nªu ra kh¸i niÖm lËp luËn më réng , cho nªn cÇn ph©n biÖt lËp luËn trong ®êi sèng h»ng ngµy vµ lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn.
	Hoạt động 1: LËp luËn trong ®êi sèng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. LËp luËn trong ®êi sèng
Gäi Hs ®äc vÝ dô ë Sgk.
1. VÝ dô: (Sgk)
? Trong c¸c vÝ dô, bé phËn nµo lµ luËn cø? Bé phËn nµo lµ kÕt luËn thÓ hiÖn t­ t­ëng?
2. NhËn xÐt:
- LuËn cø tr­íc dÊu phÈy, kÕt luËn: vÕ cßn l¹i.
? Mèi quan hÖ cña luËn cø ®èi víi kÕt luËn vµ kÕt luËn cã thÓ thay ®æi cho nhau ®­îc kh«ng?
- Quan hÖ nguyªn nh©n - kÕt qu¶.
- Cã thÓ thay ®æi ®­îc vÞ trÝ gi÷a luËn cø vµ kÕt luËn.
? H·y bæ sung luËn cø cho c¸c kÕt luËn sau?
a. ... v× n¬i ®©y tõng g¾n bã víi em.
b. ... v× ch¼ng cßn ai tin m×nh.
c. §au ®Çu qu¸...
d. ë nhµ...
e. Nh÷ng ngµy nghÜ...
? ViÕt tiÕp kÕt luËn cho c¸c luËn cø sau?
a. ... ®Õn th­ viÖn ®äc s¸ch ®i.
b. ... ®Çu ãc cø rèi mï lªn.
c... ai còng khã chÞu.
d. ... ph¶i g­¬ng mÉu chø.
? Qua c¸c vÝ dô, theo em lËp luËn trong ®êi sèng lµ g×?
Hs ®äc phÇn ®Çu Sgk - Trang 32.
e. ... ch¼ng ngã ngµng g× ®Õn viÖc häc hµnh c¶.
3. Ghi nhí: (Sgk).
Hoạt động 2: LËp luËn trong v¨n nghÞ luËn
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. LËp luËn trong v¨n nghÞ luËn
Gäi 1 hs ®äc vÝ dô - Trang 33.
1. VÝ dô: (Sgk)
2. NhËn xÐt:
? H·y so s¸nh c¸c kÕt luËn ë môc vÝ dô I vµ vÝ dô 1 ®Ó nhËn ra ®Æc ®iÓm trong v¨n nghÞ luËn?
- Gièng: §Òu lµ nh÷ng kÕt luËn.
- Kh¸c: + ë môc I: lµ lêi nãi trong giao tiÕp hµng ngµy, th­êng mang tÝnh c¸ nh©n.
? LËp luËn trong v¨n nghÞ luËn ®ßi hái ®iÒu g×?
+ ë môc II: LuËn ®iÓm trong v¨n nghÞ luËn trong v¨n nghÞ th­êng mang tÝnh kh¸i qu¸t, cã tÝnh phæ biÕn.
3. Ghi nhí: (Sgk).
	3. Cñng cè:
	- HÖ thèng l¹i toµn bµi.	
	- L­u ý c¸ch lËp luËn ®Æc biÖt cña truyÖn ngô ng«n. LuËn ®iÓm sÏ ®­îc rót ra mét c¸ch th©m trÇm, s©u s¾c vµ thó vÞ.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- Thùc hµnh tiÕp víi truyÖn ngô ng«n "§Ïo cµy gi÷a ®­êng".
- Xem tr­íc bµi: T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 17/02/2021
TiÕt 83
LuyÖn tËp vÒ ph­¬ng ph¸p lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn (TiÕp theo)
I. MỤC TIÊU
	1Kiến thức:
	- Bố cục chung của một bài văn nghị luận.
	- Phương pháp lập luận.
	- Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận.
	2/Kĩ năng:
	- Viết bài văn nghị luận có bè cục rõ ràng.
	- Sử dụng các phương pháp lập luận.
3/ Thái độ:
 -Yêu thích và sưu tầm nhiều bài văn nghị luận
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại, giảng giải, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- Bè côc mét bµi v¨n nghÞ luËn gåm nh÷ng phÇn nµo? Nªu néi dung?
	- §Ó x¸c lËp luËn ®iÓm trong tõng phÇn, ng­êi viÕt cÇn sö dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p nµo?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Do ngµy nay ng«n ng÷ häc ®· nªu ra kh¸i niÖm lËp luËn më réng , cho nªn cÇn ph©n biÖt lËp luËn trong ®êi sèng h»ng ngµy vµ lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn.
	Hoạt động 1: LuyÖn tËp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
III. LuyÖn tËp
? §Ò: H·y lËp luËn cho luËn ®iÓm 
Th¶o luËn:
Bµi tËp 1: Gîi ý: Tr¶ lêi c¸c c©u hái:
1. V× sao nãi s¸ch lµ ng­êi b¹n lín cña con ng­êi?
"S¸ch lµ ng­êi b¹n lín cña con ng­êi" b»ng c¸ch tr¶ lêi c©u hái. 
2. S¸ch th«ng b¸o vµ cho ta biÕt nh÷ng ®iÒu g×?
3. S¸ch xuÊt ph¸t tõ c¬ së thùc tÕ kh«ng?
? X¸c ®Þnh luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn cña truyÖn ngô ng«n "Õch ngåi ®¸y giÕng"?
Bµi tËp 2: 
- LuËn ®iÓm: C¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho nh÷ng kÎ dèt n¸t, kiªu ng¹o.
- LuËn cø: + Õch sèng l©u trong giÕng, bÖn c¹nh nh÷ng con vËt nhá bÐ.
+ C¸c loµi vËt nµy rÊt sî tiÕng kªu cña Õch.
+ Õch t­ëng m×nh ghª gím nh­ mét vÞ chóa tÓ.
+ Trêi m­a to, n­íc dÒnh lªn ®­a Õch ra ngoµi.
+ Quen thãi Õch ®i l¹i nghªnh ngang ch¼ng thÌm ®Ó ý ®Õn xung quanh.
+ Õch bÞ tr©u giÉm bÑp.
- LËp luËn: Theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian, b»ng nghÖ thuËt mét c©u chuyÖn víi nh÷ng chi tiÕt, sù viÖc cô thÓ vµ chän läc ®Ó rót ra kÕt luËn (luËn ®iÓm) mét c¸ch kÝn ®¸o.
	3. Cñng cè:
	- HÖ thèng l¹i toµn bµi.	
	- L­u ý c¸ch lËp luËn ®Æc biÖt cña truyÖn ngô ng«n. LuËn ®iÓm sÏ ®­îc rót ra mét c¸ch th©m trÇm, s©u s¾c vµ thó vÞ.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- Thùc hµnh tiÕp víi truyÖn ngô ng«n "§Ïo cµy gi÷a ®­êng".
- Xem tr­íc bµi: T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 18/02/2021
TiÕt 84
Thùc hµnh vÒ thµnh ng÷, tõ h¸n viÖt
I. MỤC TIÊU
	1/Kiến thức:
	- KháI niệm thành ngữ,từ Hán Việt
	- Nghĩa cả thành ngữ,từ Hán Việt
	- Chức năng của thành ngữ trong câu.
	2/Kĩ năng:
	- Nhận biết thành ngữ,từ Hán Việt
3/ Thái độ:
 -Yêu thích và sưu tầm nhiều thành ngữ,từ Hán Việt
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại, giảng giải, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Không.
2. Bài mới
	Hoạt động 1: Thực hành thành ngữ
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
	Bài tập 1: 
I.Thực hành thành ngữ
a, - Sơn hào hải vị: những món ăn có trên núi, dưới biển
	- Nem công chả phượng: các món ăn ngon, sang trọng và quý
	b, Tứ cè vô thân: chỉ có 1 mình không nơi nương tựa
c, Da måi tóc sương: chỉ người già (tóc bạc, da lèm đèm)
	Hoạt động 2: Từ Hán Việt 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
 ? 1 em đọc bài Nam quốc sơn hà 
 ? Các tiếng: Nam, quốc, sơn, hà nghĩa là gì?
 ? Tiếng nào có thể dùng như 1 từ đơn để đặt câu, tiếng nào không?
 ? Tiếng thiên trong các từ Hán Việt sau nghĩa là gì?
(cùng thiên nhưng khác nghĩa)
 1 em đọc to
II.Từ Hán Việt 
1. Ví dụ:
 - Nam ® phương Nam; quốc ® nước; sơn ® núi; hà ® sông
 - Nam: có thể dùng độc lập
 Ví dụ: phương Nam, miền Nam, nồm Nam
® quốc, sơn, hà không dùng độc lập được (không thể: yêu quốc, leo sơn, lội hà)
 - Thiên niên kỉ, thiên lý mã: 1000
 - Thiên đô: dời, di, di dời
 - Thiên thư: trời
⇒ Các từ đồng âm khác nghĩa
2. Ghi nhớ: sgk 
Hoạt động 3: Từ ghép Hán Việt:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
 ? Các từ: sơn hà, xâm phạm, giang san ® loại từ ghép?
 ? Các từ ghép: ái quốc, thủ môn, chiến thắng thuộc từ ghép gì?
 ? Trật tự các tiếng này có gì giống TG tiếng Việt
 ? Các từ: thiên thư, thạch mã, tái phạm ® từ ghép gì? Trật tự 
 hs đọc
 ? Dựa vào ví dụ từ ghép HV có mấy loại? Đó là những loại nào?
 ? Nhận xét trật tự của các yếu tố trong từ ghép HV
III. Từ ghép Hán Việt: 
1. Ví dụ: + sơn hà, xâm phạm, giang san: Từ ghép đẳng lập
* ái quốc, thủ môn, chiến thắng ® từ ghép chính phụ
 - Tiếng (yếu tố) chính đứng trước, phụ đứng sau
* Thiên thư, thạch mã, tái phạm ® từ ghép chính phụ
 - Tiếng phụ đứng trước, tiếng chính đứng sau
2. Ghi nhớ: sgk
 - Có 2 loại : Đẳng lập, chính phụ
 - Trật tự yếu tố HV có cả chính phụ - phụ chính (khác thuần Việt)
Hoạt động 4: Luyện tập: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
 Phân biệt nghĩa của các yếu tố HV?
Tìm những từ ghép Hán Việt có chứa các yếu tố: quốc, sơn, cư, bại?
VI. Luyện tập: 
Bài 1: Phân biệt nghĩa của các yếu tố HV
	Hoa1: chỉ sự vật: cơ quan sinh sản hữu tính
	Hoa2: chỉ sự vật: phồn hoa, bóng bẩy
 	Phi1: bay ; Phi2: trái lẽ phải, trái pháp luật
	Phi3: vợ thứ của vua, xếp dưới hoàng hậu
	Tham1: ham muốn ; Tham2: dự vào, tham dự vào
	Gia1: nhà ; Gia2: thêm vào
	Bài 2: Tìm những từ ghép Hán Việt có chứa các yếu tố: quốc, sơn, cư, bại
	- Quốc: quốc gia, quốc kì, quốc ca, quốc lộ, ái quốc
	- Sơn: sơn hà, giang sơn, sơn hải, sơn cước
	- Cư: cư trú, an cư, cư ngụ, định cư, du cư, nhàn cư
	- Bại: thảm bại, chiến bại, thất bại, đại bại, bại vong
	Bài 3: Xếp
	- Yếu tố chính trước: Hậu đãi, hữu ích, phát thanh
	- Yếu tố phụ trước: Thi nhân, đại thắng, tân binh
3. Củng cố: 
Gọi 1 hs đọc ghi nhớ
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
Học thuộc bài
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 22/02/2021
TiÕt 85
Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u
I. MỤC TIÊU
	1. Kiến thức:
	- Một sô trạng ngữ thường gặp.
	- Vị trí của trạng ngữ trong câu.
	2. Kĩ năng:
	- Nhận biết thành phần trạng ngữ của câu.
	- Phân biệt các loại trạng ngữ.
 3. Thái độ:
 - Yêu thích và sưu tầm nhiều câu văn có trạng ngữ
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- ThÕ nµo lµ c©u ®Æc biÖt? Cho vÝ dô?
	- Nªu t¸c dông cña c©u ®Æc biÖt? Cho vÝ dô?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Tr¹ng ng÷ lµ thµnh phÇn phô cña c©u, chuyÓn bæ sung c¸c th«ng tin vÒ n¬i chèn, thêi gian, nguyªn nh©n, môc ®Ých, ph­¬ng tiÖn, c¸ch thøc, ®iÒu kiÖn,... cho sù viÖc ®­îc nãi ®Õn trong c©u. Trong mét c©u, cã thÓ cã h¬n mét tr¹ng ng÷.
	Hoạt động 1: §Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. §Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷
Ghi ®o¹n v¨n lªn b¶ng
1. VÝ dô:
? H·y x¸c ®Þnh tr¹ng ng÷ trong mçi c©u trªn?
2. NhËn xÐt:
? C¸c tr¹ng ng÷ võa t×m ®­îc bæ sung cho c©u nh÷ng néi dung g×?(Cã vai trß bæ sung ý nghÜa cho nång cèt c©u, gióp cho ý nghÜa c©u cô thÓ h¬n).
- D­íi bãng tre xanh-> Bæ sung th«ng tin vÒ ®Þa ®iÓm.
- §· rÊt l©u ®êi -> Bæ sung th«ng tin vÒ thêi gian.
- §êi ®êi kiÕp kiÕp -> Thêi gian.
- Tõ ngh×n ®êi nay -> Thêi gian.
Th¶o luËn: ? Cã thÓ chuyÓn c¸c tr¹ng ng÷ nãi trªn sang nh÷ng vÞ trÝ nµo trong c©u? (C¸c vÝ dô kh¸c còng t­¬ng tù).
-> Cã thÓ chuyÓn c¸c tr¹ng ng÷ sang nh÷ng vÞ trÝ kh¸c nhau. VÝ dô:
- Ng­êi d©n cµy VN, d­íi bãng tre xanh...
- Ng­êi d©n cµy VN... d­íi bãng tre xanh...
? DÊu hiÖu nµo ®Ó nhËn biÕt tr¹ng ng÷?
- VÝ trÝ: ®øng tr­íc, gi÷a, cuèi c©u th­êng cã dÊu phÈy khi viÕt, ng¾t h¬i khi nãi.
? Tr¹ng ng÷ cã vai trß ý nghÜa g× trong c©u? VÒ vÞ trÝ vµ c¸ch nhËn biÕt tr¹ng ng÷?
3. Ghi nhí: (Sgk).
Gäi Hs ®äc môc ghi nhí (Sgk).
Hoạt động 2: LuyÖn tËp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. LuyÖn tËp
? H·y cho biÕt trong c©u nµo côm tõ mïa xu©n lµ tr¹ng ng÷?
Bµi tËp 1:
a. Mïa xu©n (CN - VN)
b. Mïa xu©n (TN)
c. Mïa xu©n (Bæ ng÷ côm ®éng tõ)
d. Mïa xu©n! (C©u ®Æc biÖt).
Th¶o luËn nhãm:
Bµi tËp 2: Tr¹ng ng÷: 
Nhãm 1: ? T×m tr¹ng ng÷ trong ®o¹n trÝch (a)?
- Nh­ b¸o tr­íc.. tinh khiÕt -> TN chØ c¸ch thøc.
- Khi ®i qua nh÷ng c¸nh ®ång xanh -> TN chØ thêi gian.
- Trong c¸i vá xanh kia -> TN chØ ®Þa ®iÓm.
- D­íi ¸nh n¾ng -> TN chØ n¬i chèn.
Nhãm 2: ? T×m tr¹ng ng÷ trong ®o¹n trÝch (b)?
b. Víi kh¶ n¨ng thÝch øng.. trªn ®©y -> TN chØ c¸ch thøc.
	3. Cñng cè:
	- Gäi 1 häc sinh ®äc l¹i ghi nhí.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- Häc bµi.	
- Lµm bµi tËp cßn l¹i.
- Xem tr­íc bµi míi.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 24/02/2021
TiÕt 86
Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u
	 (TiÕp theo)
I. MỤC TIÊU
1/Kiến thức:
	- Công dụng của trạng ngữ.
	- Cách tách trạng ngữ thành câu riêng.
2/Kĩ năng:
	- Phân tích tác dụng của thành phần trạng ngữ trong câu.
	- Tách trạng ngữ thành câu riêng.
3/ Thái độ:
 -Yêu thích và sưu tầm nhiều câu văn có trạng ngữ
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- Nªu ®Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷ (néi dung, h×nh thøc)?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Nh­ ®· biÕt, vÒ néi dung, tr¹ng ng÷ ®­îc chia thµnh nhiÒu lo¹i kh¸c nhau theo nh÷ng ý nghÜa cô thÓ mµ chóng biÓu thÞ. Cßn vÒ cÊu t¹o, tr¹ng ng÷ cã thÓ lµ danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ, nh­ng th­êng lµ côm danh tõ, côm ®éng tõ. T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng lµ mét trong nh÷ng 
Hoạt động 1: C«ng dông cña tr¹ng ng÷
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. C«ng dông cña tr¹ng ng÷
Ghi vÝ dô vµo b¶ng phô Tr. 45, 46.
1. VÝ dô: 
2. NhËn xÐt:
? T×m tr¹ng ng÷ ë 2 vÝ dô a, b vµ gäi tªn c¸c tr¹ng ng÷ ®ã?
a. Th­êng th­êng, vµo kho¶ng ®ã -> TN chØ thêi gian.
b. S¸ng dËy -> TN chØ thêi gian.
c. Trªn giµn hoa lý -> TN chØ ®Þa ®iÓm.
d. ChØ ®é 8- 9 giê sµng -> TN chØ thêi gian.
e. Trªn nÒn trêi trong trong -> TN chØ ®Þa ®iÓm.
g. VÒ mïa ®«ng -> TN chØ thêi gian.
? V× sao ta kh«ng nªn l­îc bá c¸c TN trong ®o¹n v¨n ®ã?
- Tr¹ng ng÷ bæ sung cho c©u nh÷ng th«ng tin cÇn lµm cho c©u miªu t¶ ®Çy ®ñ thùc tÕ kh¸ch quan h¬n.
- C¸c tr¹ng ng÷ a, b, c, d, e cã t¸c dông t¹o liªn kÕt c©u.
? VËy qua t×m hiÓu, ta thÊy tr¹ng ng÷ cã t¸c dông g× trong c©u?
3. Ghi nhí: (Sgk).
Gäi Hs ®äc môc ghi nhí (Sgk)
Hoạt động 2: T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng
Treo b¶ng phô.
1. VÝ dô: 
2. NhËn xÐt:
? C©u in ®Ëm ë Sgk cã g× ®Æc biÖt?
- C©u 1: Cã tr¹ng ng÷: ®Ó tù hµo víi tiÕng nãi cña chÝnh m×nh. TN nµy vµ c©u 2 (in ®Ëm) ®Òu cã quan hÖ nh­ nhau vÒ ý nghÜa ®èi víi nång cèt c©u: Ng­êi ViÖt Nam ngµy nay cã lý do ®Çy ®ñ vµ v÷ng ch¾c.
? Cã thÓ ghÐp c©u 2 vµo c©u 1 ®­îc kh«ng?
- Cã thÓ ghÐp c©u 2 vµo c©u 1 ®Ó t¹o thµnh 1 c©u cã 2 tr¹ng ng÷. Nh­ vËy, c©u 2 lµ mét tr¹ng ng÷ ®­îc t¸ch thµnh c©u riªng.
? VËy viÖc t¸ch c©u nh­ vËy cã t¸c dông g×?
-> Nh»m nhÊn m¹nh ý nghÜa cña tr¹ng ng÷ 2, t¹o nhÞp ®iÖu cho c©u v¨n.
Gäi Hs ®äc môc ghi nhí.
3. Ghi nhí: (Sgk)
Hoạt động 3: LuyÖn tËp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
III. LuyÖn tËp
Th¶o luËn nhãm:
Nhãm 1: Nªu c«ng dông cña tr¹ng ng÷ trong ®o¹n trÝch (a)?
Bµi tËp 1: a. ë lo¹i bµi thø nhÊt... ë lo¹i bµi thø 2... -> TN võa cã t¸c dông bæ sung th«ng tin võa liªn kÕt c¸c luËn cø gióp bµi viÕt râ rµng dÔ hiÓu.
Nhãm 2: Nªu c«ng dông cña tr¹ng ng÷ trong ®o¹n trÝch (b)?
b. TN: §· bao lÇn; lÇn ®Çu tiªn chËp ch÷ng; lÇn ®Çu tiªn tËp b¬i; lÇn ®©u tiªn ch¬i bãng bµn; lóc cßn häc phæ th«ng; vÒ m«n ho¸ -> Cã t¸c dông chØ tr×nh tù cña c¸c lËp luËn.
Nhãm 3: ChØ ra nh÷ng tr­êng hîp t¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng trong chuçi c©u (a) Nªu t¸c dông cña nh÷ng c©u do tr¹ng ng÷ t¹o thµnh.
Bµi tËp 2: a. T¸ch TN thµnh c©u riªng: N¨m 72 -> NhÊn m¹nh thêi ®iÓm hy sinh cña nh©n vËt ®­îc nãi ®Õn trong c©u ®øng tr­íc.
Nhãm 4: ChØ ra nh÷ng tr­êng hîp t¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng trong chuçi c©u (b) Nªu t¸c dông cña nh÷ng c©u do tr¹ng ng÷ t¹o thµnh.
b. TN: Trong lóc tiÕng ®ên vÉn kh¾c kho¶i v¼ng lªn nh÷ng ch÷ ®ên ly biÖt, bån chån 
-> Cã t¸c dông lµm næi bËt th«ng tin ë nång cèt c©u (4 ng­êi lÝnh ®Òu cói ®Çu, tãc xo· gèi).
3. Cñng cè:
	- Gäi 1 Hs ®äc l¹i 2 ghi nhí.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- Häc bµi.
- ChuÈn bÞ tèt kiÓm tra 1 tiÕt.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 24/02/2021
TiÕt 87
T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh
I. MỤC TIÊU
1/Kiến thức:
	- Đặc điểm của phép lập luận chứng minh trong bài văn nghị luận.
	- Yêu cầu cơ bản về luận điểm, luận cứ cuarvphuwowng pháp lập luận chứng minh.
2/	Kĩ năng:
	- Nhận biết phương pháp lập luận chứng minh trong bài văn nghị luận.
	- Phân tích phép lập luận chứng minh trong bài văn nghị luận.
	3/ Thái độ:
 -Yêu thích văn nghị luận chứng minh
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
KiÓm tra bµi tËp ë nhµ cña häc sinh.
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Trong v¨n nghÞ luËn, chøng minh lµ c¸ch sö dông lÝ lÏ, dÉn chøng ®Ó chøng tá mét nhËn ®Þnh, luËn ®iÓm nµo ®ã lµ ®óng ®¾n. "Chøng minh" lµ kh¸i niÖm gÇn nh­ t­¬ng ®ång víi c¸c kh¸i niÖm nh­ "luËn chøng", "lËp luËn", chØ vµi c¸ch vËn dông lÝ lÏ, dÉn chøng nh»m kh¼ng ®Þnh mét luËn ®iÓm nµo ®ã lµ ®óng ®¾n.
Hoạt động 1: Môc ®Ých vµ ph­¬ng ph¸p chøng minh
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. Môc ®Ých vµ ph­¬ng ph¸p chøng minh
? Trong ®êi sèng, khi nµo ng­êi ta cÇn chøng minh? Khi cÇn chøng minh ®iÒu ®ã lµ thËt th× em ph¶i lµm thÕ nµo? Tõ ®ã cã thÓ nãi chøng minh lµ g×?
1. T×m hiÓu bµi:
- Ph¶i ®­a ra nh÷ng b»ng chøng ®Ó thuyÕt phôc (Nh©n chøng, vËt chøng, sè liÖu).
-> Chøng minh lµ ®­a ra nh÷ng b»ng chøng ®Ó lµm s¸ng tá, ®Ó chøng tá sù ®óng ®¾n cña vÊn ®Ò.
? Trong v¨n b¶n nghÞ luËn khi ng­êi ta chØ ®­îc sö dông b»ng lêi v¨n (kh«ng ®­îc dïng nh©n chøng, vËt chøng) th× lµm thÕ nµo ®Ó chøng minh?
- Muèn chøng minh th× dïng lý lÏ, lêi v¨n ®Ó tr×nh bµy lµm s¸ng tá vÊn ®Ò.
* T×m hiÓu v¨n b¶n: §õng sî vÊp ng·.
? LuËn ®iÓm chÝnh cña bµi v¨n lµ g×?
- LuËn ®iÓm chÝnh: §õng sî vÊp ng· (nhan ®Ò lµ luËn ®iÓm, lµ t­ t­ëng c¬ b¶n). LuËn ®iÓm ®ã cßn ®­îc nh¾c l¹i ë c©u kÕt: VËy xin b¹n chí lo sî thÊt b¹i.
? §Ó khuyªn ng­êi ta ®õng sî vÊp ng·, bµi v¨n ®· lËp luËn nh­ thÕ nµo?
- T×m hiÓu qu¸ tr×nh chøng minh vµ c¸ch chøng minh: 2 ý:
Th¶o luËn: ? §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, ng­êi viÕt ®­a ra mÊy ý? §ã lµ nh÷ng ý nµo? Cã nh÷ng chøng cø nµo?
(1) VÊp ng· lµ th­êng: lÊy vÝ dô ai còng cã ®Ó chøng minh.
(2) Nh÷ng ng­êi næi tiÕng còng tõng vÊp ng·: lÊy 5 ng­êi næ tiÕng ®Ó chøng minh.
- KÕt bµi: Bµi viÕt nªu ra c¸i ®¸ng sî h¬n vÊp ng· lµ sù thiÕu cè g¾ng.
? Qua ®ã, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶?
? ThÕ nµo lµ chøng minh trong ®êi sèng? Môc ®Ých cña nã?
=> §Ó khuyªn ng­êi ta ®õng sî vÊp ng·, bµi viÕt dïng toµn sù thËt ai còng c«ng nhËn, chøng minh tõ gÇn ®Õn xa, tõ b¶n th©n ®Õn ng­êi kh¸c, lËp luËn nh­ vËy lµ chÆt chÏ.
? Môc ®Ých vµ chøng minh trong v¨n nghÞ luËn lµ g×?
2. Ghi nhí: (Sgk)
? Muèn thuyÕt phôc ng­êi ®äc th× lý lÏ vµ dÉn chøng nh­ thÕ nµo? 
Gäi Hs ®äc môc ghi nhí (Sgk)
Hoạt động 2: MĐ và PP chứng minh
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. Môc ®Ých vµ ph­¬ng ph¸p chøng minh
1. LuyÖn tËp
Th¶o luËn nhãm:
§äc bµi: Kh«ng sî sai lÇm.
? Bµi v¨n nªu lªn luËn ®iÓm g×? T×m nh÷ng c©u mang luËn ®iÓm ®ã?
- LuËn ®iÓm: Kh«ng sî sai lÇm.
- §Çu bµi vµ c©u kÕt bµi.
? §Ó chøng minh luËn ®iÓm, t¸c gi¶ ®· ®­a ra nh÷ng luËn cø nµo?
(1) Cã vÊp ng· th× míi cã thµnh c«ng. DÉn chøng: sî n­íc th× kh«ng b¬i ®­îc, kh«ng chÞu mÊt g× th× sÏ kh«ng ®­îc g×?
(2) Kh«ng sî sai lÇm. ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng. DÉn chøng: Kh«ng ng¹i sai, sai kh«ng ch¸n n¶n.
? C¸ch lËp luËn cã g× kh¸c víi bµi ®õng sî vÊp ng·?
Gv: NhËn xÐt - Bæ sung.
- Dïng lý lÏ nhiÒu vµ chñ yÕu lµ nh÷ng kinh nghiÖm ®óc rót trong cuéc sèng. Kh«ng cã dÉn chøng tªn tuæi cô thÓ.
	3. Cñng cè: 
H­íng dÉn ®äc thªm bµi: Cã hiÓu ®êi míi hiÓu v¨n.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
Häc bµi. 
ChuÈn bÞ tr­íc bµi: C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 29/02/2021
TiÕt 88
«n tËp tiÕng viÖt
I. MỤC TIÊU
1/Kiến thức:
	- Đánh giá lại quá trình tiếp thu, thực hành của học sinh về các kiểu câu rút gọn, câu đặc biệt, thành phần trạng ngữ của câu
2/	Kĩ năng:
	- Rèn luyện các em biết sử dụng thành thạo các kiểu câu đó.
	3/ Thái độ:
 -Yêu thích tiết ôn tập.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Tr¾c nghiÖm, tù luËn.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Không.
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: §Ó ®¸nh gi¸ l¹i qu¸ tr×nh tiÕp thu, thùc hµnh cña c¸c em vÒ c¸c kiÓu c©u rót gän, c©u ®Æc biÖt, thµnh phÇn tr¹ng ng÷ cña c©u. RÌn luyÖn c¸c em biÕt sö dông thµnh th¹o c¸c kiÓu c©u ®ã.
Hoạt động 1: ¤n tËp lý thuyÕt
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. ¤n tËp lý thuyÕt
HS nhắc lại lí thuyết
GV chốt lại nội dung lí thuyết co bản
1. Rót gän c©u
2. C©u ®Æc biÖt
3. Thùc hµnh vÒ thµnh ng÷, tõ H¸n ViÖt
4. Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u
Hoạt động 2: LuyÖn tËp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
LuyÖn tËp c¸c c¶ d¹ng bµi tËp ë sgk.
II. LuyÖn tËp
3. Cñng cè:
	- HÖ thèng l¹i toµn bé néi dung kiÕn thøc.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- ¤n tËp bµi kÜ ®Ó chuÈn bÞ cho tiÕt kiÓm tra.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 01/03/2021
TiÕt 89
KiÓm tra tiÕng viÖt
I. MỤC TIÊU
1/Kiến thức:
	- Đánh giá lại quá trình tiếp thu, thực hành của học sinh về các kiểu câu rút gọn, câu đặc biệt, thành phần trạng ngữ của câu
2/	Kĩ năng:
	- Rèn luyện các em biết sử dụng thành thạo các kiểu câu đó
	3/ Thái độ:
 -Yêu thích tiết kiểm tra.
II. PHƯƠN