Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 111 đến 120 - Năm học 2020-2021

Ngày soạn: 8/4/2021
TiÕt 111
LuyÖn tËp lËp luËn gi¶i thÝch
I. MỤC TIÊU
	1.Kiến thức:
	- Củng cô những hiểu biết về cách làm bài văn lập luận giải thích
	- Vận dụng được những hiểu biết đó vào việc làm 1 bài văn giải thích cho 1 nhận định, 1 ý kiến về 1 vấn đề quen thuộc với đời sống của các em
	2.Kĩ năng:
	- Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết các phần, các đoạn trong bài văn lập luận giải thích
3/ Thái độ:
 -Yêu thích văn nghị luận giải thích
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- Nªu néi dung cña tõng phÇn bè côc mét bµi nghÞ luËn gi¶i thÝch.
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: TiÕt luyÖn tËp nµy ®­îc ®Æt liÒn ngay sau tiÕt häc vÒ c¸ch lµm bµi v¨n gi¶i thÝch, trong cïng mét tuÇn lÔ vµ trong cïng mét ®¬n vÞ bµi häc chung. §©y lµ mét c¬ héi thuËn lîi ®Ó c¸c em cã thÓ kÕt hîp häc vµ hµnh.
Hoạt động 1: H­íng dÉn Hs th¶o luËn nhãm
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. H­íng dÉn Hs th¶o luËn nhãm
Yªu cÇu Hs nh¾c l¹i nh÷ng yªu cÇu cña viÖc t×m hiÓu ®Ò bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch.
§Ò: Mét nhµ v¨n cã nãi: “S¸ch lµ ngän ®Ìn s¸ng bÊt diÖt cña trÝ tuÖ con ng­êi”. H·y lµm s¸ng néi dung c©u nãi ®ã.
Yªu cÇu Hs nªu ®Ò bµi ®­îc dïng trong tiÕt luyÖn tËp ë Sgk.
Yªu cÇu: Liªn kÕt c¸c c©u hái ®ã theo c¸c b­íc cña mét bµi v¨n.
? §Ò yªu cÇu gi¶i thÝch vÊn ®Ò g×?
- Trùc tiÕp gi¶i thÝch mét c©u nãi, gi¸n tiÕp gi¶i thÝch vai trß cña s¸ch ®èi víi trÝ tuÖ con ng­êi.
? Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn ra yªu cÇu ®ã?
- C¨n cø vµo mÖnh lÖnh cña ®Ò, tõ ng÷ trong ®Ò.
? §Ó ®¹t ®­îc yªu cÇu gi¶i thÝch ®· nªu trªn, bµi lµm cÇn cã nh÷ng ý g×? NÕu gi¶i thÝch c©u “S¸ch lµ ngän ®Ìn s¸ng bÊt diÖt cña trÝ tuÖ con ng­êi” th× ngoµi nh÷ng gîi ý trong Sgk, cßn cã h­íng nµo kh¸c n÷a kh«ng?
- H­íng kh¸c nh­: V× sao trÝ tuÖ con ng­êi, khi ®­îc ®­a vµo trang s¸ch, l¹i trë thµnh nguån ¸nh s¸ng kh«ng bao giê t¾t.
Th¶o luËn nhãm: Tr¶ lêi theo c©u hái chuÈn bÞ ë nhµ (Sgk).
Hoạt động 2: Thùc hµnh
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. Thùc hµnh
Gîi ý:
Gäi 4 em ®¹i diÖn 4 nhãm tr×nh bµy.
C¸c em cßn l¹i l¾ng nghe ý kiÕn ®Ó bæ sung, söa ch÷a bµi cho hoµn chØnh.
- Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c©u tôc ng÷:
+ S¸ch chøa ®ùng trÝ tuÖ con ng­êi. TrÝ tuÖ: Tinh tuý, tinh hoa cña hiÓu biÕt.
Gv: Gi¶i thÝch c¬ së ch©n lÝ cña c©u nãi.
+ S¸ch lµ ngän ®Ìn s¸ng: Ngän ®Ìn s¸ng räi chiÕu, soi ®­êng, ®­a con ng­êi ra khái chèn tèi t¨m. (Sù hiÓu biÕt).
Gi¶i thÝch sù vËn dông ch©n lÝ ®­îc nªu trong c©u nãi.
+ S¸ch lµ ngän ®Ìn s¸ng bÊt diÖt: Ngän ®Ìn s¸ng kh«ng bao giê t¾t.
C¶ c©u nãi cã ý: S¸ch lµ nguån s¸ng bÊt diÖt, ®­îc th¾p lªn tõ trÝ tuÖ cña con ng­êi.
3. Cñng cè:
	- NhËn xÐt chung toµn bµi.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- ViÕt bµi ®óng ngµy giao h¹n nép bµi.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.....................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................Ngày soạn: 11/4/2021
TiÕt 112
LuyÖn nãi: bµi v¨n gi¶i thÝch mét vÊn ®Ò
I. MỤC TIÊU
.Kiến thức:
	- Nắm vững hơn và vận dụng thành thạo các kĩ năng làm bài văn lập luận giải thích. Đång thời củng cố kiến thức có liên quan đến bài luyện tập
	- Luyện nói lưu loát, mạnh dạn
	2.Kĩ năng:
	- Tìm ý, lập dàn ý bài văn lập luận giải thích	
 - Biết cách lập luận giải thích trước tập thể.
	3. Thái độ:
 - Diễn đạt mạch lạc, rõ ràng bằng ngôn ngữ nói.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk. ChuÈn bÞ tèt phÇn ë nhµ ®Ó chñ ®éng trong viÖc tr×nh bµy.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh.
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Gi¶i thÝch lµ mét bµi v¨n nghÞ luËn thuéc lo¹i khã ®èi víi häc sinh líp . C¸c tiÕt häc lÝ thuyÕt mµ c¸c em ®· häc, tiÕt luyÖn tËp mµ c¸c em ®· thùc hiÖn vµ bµi kiÓm tra mµ c¸c em võa lµm xong ch¾c ch¾n cßn ch­a ®ñ ®Ó phÇn ®«ng trong sè c¸c em cã thÓ lµm chñ ®­îc kiÓu bµi nµy. Môc ®Ých chñ yÕu cña tiÕt luyÖn tËp nµy lµ luyÖn nãi.
Hoạt động 1: ChuÈn bÞ
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. ChuÈn bÞ
Ho¹t ®éng nhãm: Cho häc sinh tr×nh bµy nhãm, chän mét sè b¹n tèt ®Ó tr×nh bµy tr­íc líp.
Nhãm 1, 2: Lµm ®Ò 1. Nhãm 3, 4: Lµm ®Ò 3 trong vßng 15 phót.
Hoạt động 2: Tr×nh bµy tr­íc líp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. Tr×nh bµy tr­íc líp
- Häc sinh l¾ng nghe ®¹i diÖn cña c¸c nhãm tr×nh bµy bµi nãi cña m×nh.
- Cho mét sè em nhËn xÐt tõng bµi nãi.
- Sau ®ã, gi¸o viªn s¬ kÕt, ®¸nh gi¸ nhËn xÐt c¸c nhãm.
	3. Cñng cè:
	- Gi¸o viªn cho ®iÓm sè häc sinh tr×nh bµy tèt.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- TÊt c¶ c¸c em tù tËp nãi ë nhµ.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.....................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: .../..../2021
TiÕt 113
Ca huÕ trªn s«ng h­¬ng
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
	- Ca Huế với sự phong phú về nội dung, giàu có về làn điệu, tinh tế trong biểu diễn và thưởng thức là 1 nét đẹp của văn hoá cố đô Huế cần được giữ gìn và phát triển
	- Nghệ thuật với thể bút kí kết hợp nghị luận, miêu tả, biểu cảm, tác giả thể hiện được nét đẹp văn hoá này
2.	Kĩ năng:
Đọc - Hiểu văn bản
Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật trong bài văn 
3. Thái độ 
- Có ý thức suy nghĩ, cảm xúc trước nét đẹp văn hoá này
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- Ph©n tÝch h×nh t­îng cña Va-ren qua cuéc gÆp gì víi cô Phan Béi Ch©u.
	- Ph©n tÝch h×nh t­îng cña cô Phan Béi Ch©u?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: C¸c em ®· ®­îc giíi thiÖu mét sè di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh vµ mét sè di s¶n v¨n ho¸ d©n téc. Mét trong sè nh÷ng di s¶n phi vËt thÓ trªn ®Êt n­íc ta ®­îc thÕ giíi biÕt ®Õn lµ ca HuÕ. Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu mét sè khÝa c¹nh vÊn ®Ò nµy.
Hoạt động 1: T×m hiÓu chung
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. T×m hiÓu chung
§äc: to, râ rµng m¹ch l¹c, l­u ý c¸c c©u rót gän, c©u ®Æc biÖt.
1. §äc:
Chó thÝch: 1 Hs ®äc phÇn chó thÝch.
Gv: l­u ý thªm phÇn chó thÝch (*)
2. Chó thÝch:
? V¨n b¶n “ Ca HuÕ trªn s«ng H­¬ng” thuéc thÓ lo¹i g×?
? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung chÝnh cña mçi phÇn?
Gv: Hai bøc tranh ë Sgk còng minh ho¹ cho 2 nÐt ®Ñp cña v¨n ho¸ HuÕ ®ã lµ: cè ®« HuÕ vµ ca HuÕ trªn s«ng H­¬ng.
- V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i v¨n b¶n nhËt dông, thÓ hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò thêi sù diÔn ra trong cuéc sèng.
Bè côc: 2 phÇn:
- Tõ ®Çu -> lÝ hoµi nam: Giíi thiÖu HuÕ- c¸i n«i d©n ca.
- Cßn l¹i: Nh÷ng ®Æc s¾c cña ca HuÕ.
Hoạt động 2: T×m hiÓu v¨n b¶n
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. T×m hiÓu v¨n b¶n
1. HuÕ - c¸i n«i cña d©n ca.
? Em cã nhí hÕt tªn c¸c lµn ®iÖu ca HuÕ ®­îc nh¾c tíi trong bµi kh«ng? 
- Ca HuÕ ®a d¹ng vµ phong phó ®Õn næi khã cã thÓ nhí hÕt.
? H·y t×m vµ nªu mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt cña mét sè lµn ®iÖu ca HuÕ?
- ChÌo c¹n, bµi thai, ®­a linh -> buån b·.
- Hß gi· g¹o, ru em, gi· v«i, gi· ®iÖp -> n¸o nøc nång hËu t×nh ng­êi.
- Hß l¬, hß «, xay lóa, hß nÖn -> gÇn gòi víi d©n ca NghÖ TÜnh, thÓ hiÖn lßng kh¸t khao, nçi mong chê, hoµi väng thiÕt tha cña t©m hån HuÕ.
- Nam ai, Nam b×nh -> buån man m¸c, th­¬ng c¶m, bi ai, v­¬ng vÊn.
- Tø ®¹i c¶nh: kh«ng vui, kh«ng buån.
? NhËn xÐt vÒ c¸ch giíi thiÖu cña t¸c gi¶ gi¶i thÝch ®iÒu g×?
-> Dïng biÖn ph¸p liÖt kª kÕt hîp víi lêi gi¶i thÝch b×nh luËn.
? Bªn c¸c lµn ®iÖu HuÕ, em cã biÕt thªm nh÷ng lµn ®iÖu d©n ca nµo kh«ng?
=> Ca Huª phong phó vÒ lµn ®iÖu, s©u s¾c thÊm thÝa vÒ néi dung, t×nh c¶m, mang nh÷ng nÐt ®Æc tr­ng cña miÒn ®Êt vµ t©m hån HuÕ.
- D©n ca Quan hä, d©n ca §ång B»ng B¾c Bé, Nam Bé, c¸c d©n téc.
	3. Cñng cè: 
HÖ thèng néi dung, nghÖ thuËt.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
Häc phÇn ghi nhí. So¹n bµi: “Ca HuÕ trªn S«ng H­¬ng” (TiÕp theo).
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.....................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: .../..../2021
TiÕt 114
Ca huÕ trªn s«ng h­¬ng
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
	- Ca Huế với sự phong phú về nội dung, giàu có về làn điệu, tinh tế trong biểu diễn và thưởng thức là 1 nét đẹp của văn hoá cố đô Huế cần được giữ gìn và phát triển
	- Nghệ thuật với thể bút kí kết hợp nghị luận, miêu tả, biểu cảm, tác giả thể hiện được nét đẹp văn hoá này
2.	Kĩ năng:
Đọc - Hiểu văn bản
Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật trong bài văn 
3. Thái độ 
- Có ý thức suy nghĩ, cảm xúc trước nét đẹp văn hoá này
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
	- Ph©n tÝch h×nh t­îng cña Va-ren qua cuéc gÆp gì víi cô Phan Béi Ch©u.
	- Ph©n tÝch h×nh t­îng cña cô Phan Béi Ch©u?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: C¸c em ®· ®­îc giíi thiÖu mét sè di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh vµ mét sè di s¶n v¨n ho¸ d©n téc. Mét trong sè nh÷ng di s¶n phi vËt thÓ trªn ®Êt n­íc ta ®­îc thÕ giíi biÕt ®Õn lµ ca HuÕ. Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu mét sè khÝa c¹nh vÊn ®Ò nµy.
Hoạt động 1: T×m hiÓu chung
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
2. Nh÷ng ®Æc s¾c cña ca HuÕ.
? Dùa vµo v¨n b¶n cho biÕt ca HuÕ ®­îc h×nh thµnh tõ ®©u?
- B¾t nguån:
+ Tõ nh¹c d©n gian: s«i næi + l¹c quan.
+ Nh¹c cung ®×nh: t«n nghiªm, trang träng, uy nghi.
? Qua ®ã cho thÊy tÝnh chÊt næi bËt nµo cña ca HuÕ?
- Võa s«i næi, t­¬i vui, võa trang träng, uy nghi.
? C¸ch thøc biÓu diÔn ca HuÕ cã g× ®Æc s¾c?
+ Dµn nh¹c: ®ñ c¸c dông cô: ®µn tranh, ®µn nguyÖt, t× bµ, nhÞ, bÇu, s¸o, sµnh.. .
+ Nh¹c c«ng: trÎ: nam ¸o dµi the, quÇn thông, ®Çu ®éi kh¨n xÕp. N÷ ¸o dµi, kh¨n ®ãng duyªn d¸ng. 
? NhËn xÐt ®Æc ®iÓm ng«n ng÷ trong ®o¹n v¨n? Tõ ®ã thÓ hiÖn néi dung g×?
- Dïng phÐp liÖt kª, dÉn chøng ®Ó lµm râ, phong phó c¸ch biÓu diÔn ca HuÕ: võa thanh lÞch tinh tÕ, võa cã tÝnh d©n téc cao.
? C¸ch th­ëng thøc ca HuÕ còng ®­îc giíi thiÖu, ®ã lµ nh÷ng c¸ch nµo? §iÒu ®ã, cho thÊy ca HuÕ næi bËt víi vÎ ®Ñp nµo?
? Khi viÕt ®o¹n cuèi: Con g¸i HuÕ ®Õn hÕt, t¸c gi¶ muèn b¹n ®äc cïng c¶m nhËn sù huyÒn diÖu nµo cña ca HuÕ trªn s«ng H­¬ng?
- Tr¨ng + giã, thuyÒn bång bÒnh.. .
=> C¸ch th­ëng thøc võa d©n d·, võa sang träng gi÷a mét thiªn nhiªn vµ lßng ng­êi trong s¹ch.
- Ca HuÕ lµm giµu t©m hån con ng­êi.
- Ca HuÕ m·i m·i quyÕn rò bëi vÏ ®Ñp bÝ Èn cña nã.
Hoạt động 2: ý nghÜa v¨n b¶n
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
III. ý nghÜa v¨n b¶n
? Sau khi häc v¨n b¶n, em hiÓu thªm nh÷ng vÏ ®Ñp nµo cña ca HuÕ?
- HuÕ næi tiÕng vÒ ©m nh¹c.
- Con ng­êi HuÕ thanh lÞch, tr÷ t×nh.
Gäi Hs ®äc phÇn ghi nhí: (Sgk)
	3. Cñng cè: 
HÖ thèng néi dung, nghÖ thuËt.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
Häc phÇn ghi nhí. So¹n bµi: “Quan ©m ThÞ KÝnh”.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.....................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
TiÕt 115
LiÖt kª
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
	- Hiểu thế nào là phép liệt kê, tác dụng của phép liệt kê
	- Phân biệt được các kiểu liệt kê: liệt kê theo từng cặp, liệt kê không theo từng cặp, liệt kê tăng tiến, liệt kê không theo tăng tiến
2.Kĩ năng:
	 - Biết vận dụng liệt kê trong nói, viết
	3. Thái độ:
 - Yêu thích và sưu tầm nhiều kiểu liệt kê.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
KiÓm tra vë bµi tËp cña häc sinh.
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: Trong gi¶ng v¨n, c¸c em cã dÞp lµm quen víi biÖn ph¸p nghÖ thuËt liÖt kª. VËy, liÖt kª lµ g×? Cã nh÷ng kiÓu liÖt kª nµo? Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu ®iÒu ®ã.
	Hoạt động 1: ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª?
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª?
Gv: Treo b¶ng phô (ghi c¸c vÝ dô ë Sgk)
1. VÝ dô: (Sgk)
2. NhËn xÐt:
? NhËn xÐt cÊu t¹o vµ ý nghÜa cña c¸c bé phËn trong c©u cã g× gièng nhau?
- VÒ cÊu t¹o: cã m« h×nh có ph¸p t­¬ng tù gièng nhau: b¸t yÕn hÊp ®­êng phÌn; tr¸p ®åi måi ch÷ nhËt ®Ó më...
- VÒ ý nghÜa: cïng nãi vÒ nh÷ng ®å vËt ®­îc bµy biÖn chung quanh quan lín.
? ViÖc t¸c gi¶ nªu ra hµng lo¹t sù viÖc t­¬ng tù b»ng nh÷ng kÕt cÊu t­¬ng tù nh­ trªn cã t¸c dông g×?
-> Nh»m lµm næi bËt sù xa hoa cña viªn quan, ®èi lËp víi t×nh c¶nh cña d©n phu ®ang lam lò ngoµi m­a giã.
? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ phÐp liÖt kª?
3. Ghi nhí: (Sgk).
Gäi Hs ®äc ghi nhí (Sgk)
Hoạt động 2: C¸c kiÓu liÖt kª
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. C¸c kiÓu liÖt kª
1. VÝ dô: (Sgk).
? XÐt vÒ cÊu t¹o, c¸c phÐp liÖt kª d­íi ®©y cã g× kh¸c nhau?
2. NhËn xÐt:
a. LiÖt kª theo tr×nh tù sù viÖc, kh«ng theo tõng cÆp.
b. LiÖt kª theo tõng cÆp, th­¬ng cã quan hÖ ®i ®«i trong nhËn thøc nh­ tinh thÇn vµ lùc l­îng, tÝnh mÖnh vµ cña c¶i. DÊu hiÖu nhËn biÕt kiÓu liÖt kª nµy lµ quan hÖ tõ “vµ”.
- Kh¸c:
a. Sö dông phÐp liÖt kª kh«ng theo tõng cÆp.
b. Sö dông phÐp liÖt kª kh«ng theo tõng cÆp.
? Thö ®¶o thø tù c¸c bé phËn trong nh÷ng phÐp liÖt kª d­íi ®©y råi rót ra nhËn kÕt luËn: xÐt vÒ nghÜa, c¸c phÐp liÖt kª Êy cã g× kh¸c nhau?
- C¸c kiÓu liÖt kª kh¸c nhau vÒ møc ®é t¨ng tiÕn.
- a. Cã thÓ dÔ dµng thay ®æi thø tù c¸c bé phËn liÖt kª (tre, nøa, tróc, mai.. .).
- b. Kh«ng thÓ dÔ dµng thay ®æi c¸c bé phËn liÖt kª bëi c¸c hiÖn t­îng liÖt kª ®­îc s¾p xÕp theo møc ®é t¨ng tiÕn.
? Qua t×m hiÓu ë vÝ dô, cã c¸c kiÓu liÖt kª nµo?
3. Ghi nhí: (Sgk).
Hoạt động 3: LuyÖn tËp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
III. LuyÖn tËp
Ho¹t ®éng nhãm:
Bµi tËp 1: 
? H·y chØ ra nh÷ng phÐp liÖt kª trong bµi Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta?
Ba lÇn dïng phÐp liÖt kª ®Ó diÔn t¶ ®Çy ®ñ s©u s¾c:
- Søc m¹nh cña tinh thÇn yªu n­íc.
- Lßng tù hµo vÒ nh÷ng trang lÞch sö vÎ vang qua tÊm g­¬ng nh÷ng vÞ anh hïng d©n téc.
- Sù ®ång t©m nhÊt trÝ cña mäi tÇng líp nh©n d©n ViÖt Nam ®øng lªn ®¸nh Ph¸p.
Bµi tËp 2:
? T×m phÐp liÖt kª trong c¸c ®o¹n trÝch a, b?
a. D­íi lßng ®­êng, trªn vØa hÌ.. . h×nh ch÷ thËp.
b. §iÖn giËt, dïi ®©m, dao c¾t, löa nung.
	3. Cñng cè:
	- LiÖt kª lµ g×?
	- C¸c lo¹i liÖt kª?
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- Häc thuéc bµi.
- Lµm bµi tËp 3.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.....................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
TiÕt 116
T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n hµnh chÝnh
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
	- Có được hiểu biết chung về văn bản hành chính: mục đích, nội dung, yêu cầu và các loại văn bản hành chính thường gặp trong cuộc sống
2.Kĩ năng:
	 -Biết nhận dạng các loại văn bản hành chính
	3. Thái độ:
 - Yêu thích và sưu tầm nhiều loại văn bản hành chính
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiªn cøu c¸c lo¹i v¨n b¶n hµnh chÝnh, mét sè v¨n b¶n (vÝ dô). 	
2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
KÕt hîp bµi míi.
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: V¨n b¶n hµnh chÝnh lµ lo¹i v¨n b¶n c¸c em ®· ®­îc häc vµ tËp lµm tõ bËc TiÓu häc víi nh÷ng néi dung vµ h×nh thøc ®¬n gi¶n nh­: viÕt vµi c©u nh¾n tin, lËp thêi gian biÓu, viÕt ®¬n xin phÐp nghØ häc... VËy, thÕ nµo lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh? Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu ®­îc ®iÒu ®ã?
Hoạt động 1: T×m hiÓu chung
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh?
Gäi Hs ®äc 3 vÝ dô (Sgk - Tr. 107-109)
1. VÝ dô:
? Khi nµo th× ng­êi ta viÕt c¸c v¨n b¶n th«ng b¸o, ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o?
2. NhËn xÐt:
- Khi cÇn truyÒn ®¹t mét vÊn ®Ò g× ®ã... muèn nhiÒu ng­êi biÕt -> Dïng v¨n b¶n th«ng b¸o.
- Khi cÇn ®Ò ®¹t mét nguyÖn väng chÝnh ®¸ng cña c¸ nh©n víi tËp thÓ ®èi víi c¬ quan vµ c¸ nh©n cã thÈm quyÒn -> Dïng v¨n b¶n ®Ò nghÞ. (KiÕn nghÞ).
? Mçi v¨n b¶n nh»m môc ®Ých g×?
- Th«ng b¸o: nh»m phæ biÕn mét ý kiÕn.
- §Ò nghÞ: ®Ò xuÊt mét nguyÖn väng, mét ý kiÕn.
- B¸o c¸o: tæng kÕt, nªu nh÷ng g× ®· lµm ®Ó cÊp trªn ®­îc biÕt.
? Ba v¨n b¶n Êy cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau?
- Gièng: H×nh thøc tr×nh bµy ®Òu theo mét sè môc nhÊt ®Þnh. (MÉu).
- Kh¸c nhau vÒ môc ®Ých, néi dung.
? Ba v¨n b¶n hµnh chÝnh nµy cã g× kh¸c víi c¸c v¨n b¶n truyÖn, th¬?
- Th¬ v¨n: dïng h­ cÊu, t­ëng t­îng. Th¬ v¨n viÕt theo phong c¸ch ng«n ng÷ nghÖ thuËt.
Cßn v¨n b¶n: Kh«ng h­ cÊu, kh«ng cÇn dïng ng«n ng÷ nghÖ thuËt.
? Em cßn thÊy lo¹i v¨n b¶n nµo t­¬ng tù nh­ 3 v¨n b¶n ë vÝ dô n÷a kh«ng?
- Cã c¸c v¨n b¶n ®­îc viÕt theo mÉu: biªn b¶n, s¬ yÕu lý lÞch, giÊy khai sinh, hîp ®ång, giÊy chøng nhËn...
? Ba v¨n b¶n trªn ng­êi ta gäi lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh. VËy, thÕ nµo lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh?
3. Ghi nhí: (Sgk)
? Khi viÕt v¨n b¶n hµnh chÝnh th­êng tr×nh bµy nh­ thÕ nµo? 
Hoạt động 2: LuyÖn tËp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. LuyÖn tËp
Ho¹t ®éng nhãm:
* Tr­êng hîp sè 3 vµ sè 6: Kh«ng dïng v¨n b¶n hµnh chÝnh.
Trong c¸c t×nh huèng sau ®©y, t×nh huèng nµo ng­êi ta sÏ ph¶i viÕt lo¹i v¨n b¶n hµnh chÝnh? Tªn mçi lo¹i v¨n b¶n øng víi víi tr­êng hîp ®ã lµ g×?
- (3): Khi ghi l¹i nh÷ng xóc ®éng cña m×nh th× th­êng dïng ph­¬ng thøc biÓu c¶m (ph¸t biÓu nh÷ng suy nghÜ, c¶m xóc cña m×nh).
- (6): Ph¶i dïng ph­¬ng thøc kÓ vµ t¶ ®Ó t¸i hiÖn l¹i buæi tham quan cho b¹n nghe.
Yªu cÇu c¸c nhãm tù t×m hiÓu, sau ®ã thèng nhÊt ý kiÕn ®Ó ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy tr­íc líp.
* C¸c t×nh huèng cßn l¹i ®Òu ph¶i dïng v¨n b¶n hµnh chÝnh - c«ng cô.
(1) Dïng v¨n b¶n th«ng b¸o, (2) Dïng v¨n b¶n b¸o c¸o, (4) Ph¶i viÕt ®¬n xin nghØ häc. (5) Dïng v¨n b¶n ®Ò nghÞ.
	3. Cñng cè:
	- Gäi Hs ®äc l¹i môc ghi nhí.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
- Xem l¹i vÝ dô vµ häc thuéc ghi nhí.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.....................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
TiÕt 117
Quan ©m thÞ kÝnh
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:	
	- Hiểu được một số đặc điểm cơ bản của sân khấu chèo truyền thống
	- Tóm tắt được vở chèo Quan âm Thị Kính, nội dung, ý nghĩa và 1 số đặc điểm nghệ thuật của trích đoạn: Nỗi oan hại chång
2.	Kĩ năng:
- Đọc - Hiểu văn bản
- Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật nêu luận điểm và luận chứng trong bài văn 
3. Thái độ 
	- Có ý thức suy nghĩ, cảm xúc trước sân khấu chèo truyền thống
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiªn cøu kÜ thÓ lo¹i vµ néi dung vë chÌo ®Ó so¹n ®óng träng t©m.
 	2. Chuẩn bị của HS: §äc kÜ tãm t¾t, trÝch ®o¹n vµ tr¶ lêi ®­îc c©u hái Sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
-V× sao nãi HuÕ lµ c¸i n«i cña d©n ca?
	- C¸ch th­ëng thøc d©n ca HuÕ cã g× ®Æc biÖt so víi c¸c lo¹i d©n ca kh¸c?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: NghÖ thuËt s©n khÊu d©n gian cæ truyÒn ViÖt Nam rÊt phong phó vµ ®éc ®¸o: chÌo, tuång, rèi n­íc... Trong ®ã vë chÌo “Quan ©m ThÞ KÝnh” lµ mét trong nh÷ng vë tiªu biÓu nhÊt.
Hoạt động 1: T×m hiÓu chung
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. §äc- t×m hiÓu chó thÝch
H­íng dÉn ®äc theo kiÓu ph©n vai: gåm ng­êi dÉn chuyÖn, nh©n vËt ThiÖn SÜ, nh©n vËt ThÞ KÝnh, nh©n vËt Sïng bµ, Sïng «ng, M·ng «ng.
1. §äc:
2. Chó thÝch:
* ThÓ lo¹i: (Sgk).
* Vë chÌo: Quan ¢m ThÞ KÝnh.
Chó thÝch: Sgk
Tãm t¾t néi dung Sgk - Tr.111.
? Nçi oan h¹i chång diÔn ra trong nh÷ng thêi ®iÓm nµo?
- Tr­íc khi bÞ oan (§Çu -> mét mùc).
- Trong khi bÞ oan (TiÕp -> vÒ cïng cha con ¬i).
- Sau khi bÞ oan: (Cßn l¹i).
Hoạt động 2: T×m hiÓu v¨n b¶n
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. T×m hiÓu v¨n b¶n
? Trong ®o¹n ®Çu tr­íc khi m¾c oan, t×nh c¶m cña ThÞ KÝnh ®èi víi ThiÖn SÜ nh­ thÕ nµo? 
1. Tr­íc khi bÞ oan:
- Th­¬ng chång: ngåi qu¹t cho chång ngñ, ch¨m sãc chång.
? Trong khi chång ngñ, ThÞ KÝnh ch¨m sãc chång b»ng c¸ch nµo n÷a? Cö chØ ®ã cho thÊy ThÞ KÝnh lµ ng­êi nh­ thÕ nµo? 
- XÐn r©u cho chång -> muèn lµm ®Ñp cho 
chång; tØ mØ ch©n thËt trong t×nh yªu.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt ThÞ KÝnh tr­íc khi bÞ oan?
=> Yªu th­¬ng chång, mong muèn cã h¹nh phóc løa ®«i tèt ®Ñp.
3. Cñng cè: 
HÖ thèng kiÕn thøc.
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
Häc bµi. 
So¹n tiÕp bµi: Quan ¢m ThÞ KÝnh.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.....................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
TiÕt 118
Quan ©m thÞ kÝnh
(TiÕp theo)
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:	
	- Hiểu được một số đặc điểm cơ bản của sân khấu chèo truyền thống
	- Tóm tắt được vở chèo Quan âm Thị Kính, nội dung, ý nghĩa và 1 số đặc điểm nghệ thuật của trích đoạn: Nỗi oan hại chång
2.	Kĩ năng:
- Đọc - Hiểu văn bản
- Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật nêu luận điểm và luận chứng trong bài văn 
3. Thái độ 
- Có ý thức suy nghĩ, cảm xúc trước sân khấu chèo truyền thống
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Câu hỏi gợi mở, nêu và giải quyết vấn đề.
- Đàm thoại,quy nạp, thảo luận nhóm.
- KTDH: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 	1. Chuẩn bị của GV: Nghiên cứu nội dung, phương pháp giảng dạy phï hîp víi HS.
 	2. Chuẩn bị của HS: Đọc. Soạn bài đầy đủ theo câu hỏi ở sgk.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt ThÞ KÝnh tr­íc khi bÞ oan?
2. Bài mới
	* §Æt vÊn ®Ò: ThÞ KÝnh lµ mét ng­êi yªu th­¬ng chång, mong muèn cã h¹nh phóc løa ®«i tèt ®Ñp. ThÕ nh­ng, ThÞ KÝnh bÞ oan chØ v× sù viÖc xÐn r©u v× muèn lµm ®Ñp cho chång. Sù viÖc diÔn ra nh­ thÕ nµo? Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu ®­îc ®iÒu ®ã?
Hoạt động 1: Trong khi bÞ oan
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. Trong khi bÞ oan
? Sù viÖc c¾t r©u chång cña ThÞ KÝnh ®· bÞ Sïng bµ ghÐp téi g×? T×m chi tiÕt ®Ó nãi ®iÒu ®ã?
1. Téi giÕt chång: C¸i con mÆt søa gan lim nµy, mµy ®Þnh giÕt con bµ µ?
2. Nh÷ng lêi buéc téi:
? ThÞ KÝnh ®· bÞ Sïng bµ luËn téi giÕt chång nh­ thÕ nµo? 
- Tuång bay mÌo m¶ bµ ®ång l¼ng l¬.
- Mµy ®· trãt say hoa ®¾m nguyÖt.
- §· trªn d©u d­íi Béc hÑn hß.
? Víi nh÷ng lêi nãi ®ã, Sïng bµ buéc téi ThÞ KÝnh víi téi danh g×?
=> ThÞ KÝnh lµ lo¹i ®µn bµ h­ ®èn, cã t©m ®Þa xÊu xa, ngo¹i t×nh.
? Sïng bµ ®· cã nh÷ng lêi ph¸n xÐt nµo?
- Trøng rång l¹i në ra rång
- Liu ®iu l¹i në ra dßng liu ®iu.
- Mµy lµ con nhµ cua èc.
- Con g¸i ná måm th× vÒ ë víi cha.
- Gäi m·ng téc, phã vÒ cho r¶nh.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi ph¸n xÐt ®ã?
=> Coi th­êng ThÞ KÝnh lµ con nhµ thÊp hÌn, kh«ng xøng víi nhµ m×nh, ph¶i ®uæi ®i.
? Nh÷ng lêi buéc téi trªn cña Sïng bµ cã c¨n cø nµo kh«ng? V× sao?
=> Nh÷ng lêi luËn téi kh«ng cã c¨n cø, mô tù nghÜ ra téi ®Ó g¸n cho ThÞ KÝnh.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi lÏ cña mô?
- Lêi lÏ l¨ng nhôc, hèng h¸ch.
? Cïng víi lêi lÏ, mô cßn cã nh÷ng hµnh ®éng nµo víi ThÞ KÝnh? KÕt hîp lêi nãi vµ hµnh ®éng, em thÊy Sïng bµ lµ ng­êi nh­ thÕ nµo? Thuéc lo¹i nh©n vËt nµo trong vë chÌo?
- Dói ®Çu ThÞ KÝnh ng· xuèng.
- Dói tay ng· khuþ xuèng.
=> Lµ lo¹i ®µn bµ (mÑ chång) ®éc ®Þa, bÊt nh©n, tµn nhÉn. -> Nh©n vËt “mô ¸c”.
- L¹y cha, l¹y mÑ, con xin tr×nh cha mÑ.
? Khi bÞ oan, ThÞ KÝnh cã nh÷ng lêi nãi cö chØ nµo?
- Giêi ¬i! MÑ ¬i, oan cho con l¾m mÑ ¬i!
- Oan thiÕp l¾m chµng ¬i.
* Cö chØ: vËt v· khãc, ngöa mÆt rò r­îi ch¹y theo van xin.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng cö chØ lêi nãi ®ã?
* Lêi nãi hiÒn dÞu, lÔ phÐp, cö chØ yÕu ®uèi, nhÉn nhôc.
? Víi nh÷ng cö chØ ®ã, ThÞ KÝnh ®­îc nhµ chång ®¸p l¹i nh­ thÕ nµo? 
? Em thö h×nh dung hoµn c¶nh, th©n phËn cña ThÞ KÝnh lóc nµy nh­ thÕ nµo? Qua ®ã, ®øc tÝnh nµo cña ThÞ KÝnh ®­îc béc lé?
- Chång: im lÆng; mÑ chång: m¾ng chöi (Th«i c©m ®i l¹i cßn oan µ), bè chång a dua theo mÑ chång (Th× ra con ThÞ KÝnh nµy lµ g¸i giÕt chång thËt µ!).
- §¬n ®éc, bÊt lùc.
=> Lµ mét ng­êi nhÉn nhôc. Trong oan øc vÉn hiÒn lµnh, gi÷ phÐp t¾c gia ®×nh.
? ThÞ KÝnh thuéc lo¹i nh©n vËt nµo trong chÌo cæ?
- Nh©n vËt “n÷ chÝnh” b¶n chÊt ®øc h¹nh, nÕt na gÆp nhiÒu oan tr¸i.
? Theo em, 2 nh©n vËt nµy xung ®ét nhau theo m©u thuÈn nµo?
- Xung ®ét gi÷a mÑ chång, nµng d©u. VÒ b¶n chÊt xung ®ét gi÷a kÎ thèng trÞ vµ kÎ bÞ trÞ trong x· héi phong kiÕn. T¹o nªn bÞ kÞch.
Hoạt động 2: Sau khi bÞ oan
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II. Sau khi bÞ oan
? BÞ ®uæi ®i, ThÞ KÝnh ®· cã nh÷ng cö chØ vµ lêi nãi nµo? Ph¶n ¸nh nçi ®au nµo cña ThÞ KÝnh?
- Quay vµo nhµ nh×n c¸i kû ®Õn s¸ch, thóng kh©u råi cÇm chiÕc ¸o ®ang kh©u dì bãp chÆt trong tay + lêi nãi: Th­¬ng «i bÊy l©u nay.. run rñi. => Nçi ®au nuèi tiÕc, xãt xa cho h¹nh phóc løa ®«i bÞ tan vì.
? Sau khi bÞ ®uæi khái nhµ chång, ThÞ KÝnh kh«ng vÒ víi cha mµ quyÕt ®Þnh ra ®i ®· chøng tá ®iÒu g× ë ThÞ KÝnh?
- Kh«ng ®µnh cam chÞ oan tr¸i.
- Muèn tù m×nh t×m c¸ch gi¶i oan.
=> ThÞ KÝnh kh«ng cßn nhu nh­îc.
? ThÞ KÝnh ®· chän con ®­êng gi¶i oan nh­ thÕ nµo? 
- §i tu ®Ó cÇu PhËt tæ chøng minh cho sù trong s¹ch cña m×nh.
? Con ®­êng ThÞ KÝnh chän ®Ó gi¶i oan cã ý nghÜa g×?
- Ph¶n ¸nh sè phËn bÞ bÕ t¾c cña ng­êi phô n÷ trong x· héi cò. Lªn ¸n x· héi v« nh©n ®¹o ®èi víi ng­êi phô n÷.
Hoạt động 3: ý nghÜa v¨n b¶n
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
III. ý nghÜa v¨n b¶n
? Em hiÓu g× vÒ nghÖ thuËt chÌo vµ néi dung vë chÌo nµy?
- TÝch chuyÖn mang ý nghÜa ca ngîi phÈm chÊt, ®øc h¹nh cña ng­êi phô n÷; phª ph¸n sù ¸p bøc phong kiÕn. Nh©n vËt mang tÝnh quy ­íc: chÝnh - tµ.
- Ng«n ng÷ v¨n vÇn ®i liÒn víi h¸t.
* Ghi nhí: (Sgk).
	3. Cñng cè: 
Gäi Hs ®äc môc ghi nhí: (Sgk).
4. H­íng dÉn HS häc bµi ë nhµ:
«n tËp phÇn v¨n häc.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
......................................................................................................................