Giáo án Vật lý 7 - Tuần 19 - Năm học 2020-2021 - Vũ Minh Hải

Ngày soạn: 04/01/2021
Ngày dạy:12/01/2021 
Tuần 19- Tiết 19
CHƯƠNG III : ĐIỆN HỌC
Bài 17 : NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ:
 * Kiến thức: Mô tả một hiện tượng hoặc một thí nghiệm chứng tỏ vật nhiễm điện do cọ xát
Biết có hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm, hai điện tích cùng dấu thì đẩy nhau, trái dấu thì hút nhau.
-Nêu được cấu tạo nguyên tử gồm: hạt nhân mang điện tích dương và các êlectrôn mang điện tích âm quay xung quanh hạt nhân, nguyên tử trung hoà về điện.
-Biết vật mang điện tích âm thừa êlectrôn, vật mang điện tích dương thiếu êlectrôn.
 * Kĩ năng: Giải thích được một số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế. Làm thí nghiệm về nhiễm điện do cọ xát. 
 * Thái độ: Nghiêm túc trong các thí nghiệm . Trung thực, hợp tác trong hoạt động nhóm. 
2. Năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
 Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, hợp tác.
II. CHUẨN BỊ VỀ TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
Giáo viên: Một giá treo,thước nhựa,quả cầu bấc,tấm pin nhựa,bút thử điện.
Tranh phóng to mô hình đơn giản của nguyên tử (tr 51).-Bảng phụ ghi sẵn nội dung
 2.Học sinh: Mỗi nhóm học sinh : Một thước nhựa dẹp các vụn giấy,mảnh vải,mảnh pin nhựa, vụn ni lông, quả cầu nhựa xốp,thanh thủy tinh,mảnh ni lông.
-Hai mảnh nilon kích thước khoảng 70mm x 12mm hoặc một mảnh 70mm x 250mm.
-1 bút chì gỗ hoặc đũa nhựa + 1 kẹp nhựa.
-1 mảnh len hoặc dạ cỡ 150mm x 150mm, 1 mảnh lụa cỡ 150mm x 150mm.
-1 thanh thuỷ tinh hữu cơ kích thước (5 x 10 x 200)mm.
-2 đũa nhựa có lỗ hổng ở giữa kích thước φ 10, dài 20mm + 1 mũi nhọn đặt trên đế nhựa.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA HỌC SINH:
1. Hoạt động dẫn dắt vào bài 
a/ Kiểm tra bài cũ
b/ Dẫn dắt vào bài ( 2 phút)
GV : Giới thiệu mục tiêu chính nêu ra ở đầu chương III
GV giới thiệu vào bài như sách giáo khoa
HS : Lắng nghe
2. Hoạt động hình thành kiến thức:
a/Hoạt động 1: Làm thí nghiệm 1 phát hiện nhiểm điện do cọ xát ( 15 phút )
 µMục tiêu: HS biết được khi cọ xát sẽ làm vật nhiễm điện
 µCách tiến hành hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
-GV: Cho HS đọc thí nghiệm 1
-HS: Đọc thí nghiệm 1
-GV : Cho từng nhóm HS đưa thước nhựa mảnh phim lại gần giấy vụn để kiểm tra không có hiện tượng gì xảy ra
Sau đó y/c HS cọ xát thước nhựa, vào vải khô nhiều lần theo 1 chiều rồi đưa thước nhựa lại gần giấy vụn
-HS : Làm thí nghiệm dưới sự hướng dẫn của GV Ghi kết quả vào bảng
-GV: Cho các nhóm làm thí nghiệm tương tự khi cọ xát thanh thủy tinh, mảnh ni lông, mảnh phim nhựa và ghi kết quả quan sát vào bảng
-HS : Làm thí nghiệm tương tự khi cọ xát thanh thủy tinh, mảnh ni lông, mảnh phim nhựa rồi ghi kết quả quan sát vào bảng (bảng phụ)
-GV : y/c hs cho biết từ kết quả thí nghiệm rút ra được kết luận gì?.
-HS: Rút ra kết luận
A. NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I/ Vật nhiễm điện
1/ Thí nghiệm 1 sgk
* Kết luận 1 : Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng hút các vật khác
b/Hoạt động 2: Làm thí nghiệm 2 phát hiện vật bị cọ xát bị nhiểm điện hay mang điện tích (12phút)
 µMục tiêu: HS biết được vật bị cọ xát thì bị nhiễm điện hay mang điện tích.
 µCách tiến hành hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
-GV : Làm thí nghiệm theo hình 17.2 sgk cho HS quan sát 
-Đầu tiên đưa bút thử điện chạm vào mảnh tôn phẳng được bố trí như hình 17.2 , sau đó dùng vải len cọ xát vào mảnh phim nhựa và chạm bút thử điện vào mảnh tôn. Hỏi có hiện tượng gì xảy ra sau khi cọ xát vào mảnh phim nhựa.
-HS : Quan sát trả lời
-GV : Y/c HS hoàn thành kết luận 2
-HS : hoàn thành KL và ghi bài
-GV thông báo: Các vật sau khi cọ xát như tính chất đã nêu trong các kết luận trên được gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích
-GV thông báo: Vào những lúc trời mưa dông, các đám mây bị cọ xát vào nhau nên nhiễm điện trái dấu.Sự phóng điện giữa các đám mây (sấm) và giữa đám mây với đất (sét) vừa có lợi vừa có hại cho cuộc sống của con người
*Có lợi: Giúp điều hòa khí hậu ,gây ra phản ứng hóa học,nhằm tăng thêm lượng ozôn bổ xung vào khí quyển
*Có hại: Phá hủy nhà của và các công trình xây dựng ,ảnh hưởng đến tính mạng con người và sinh vật, tạo ra các khí độc.Để giảm tác hại của sét ,bảo vệ tính mạng con người và sinh vật ,các công trình xây dựng .Cần thiết có các cột thu lôi.
-HS: Lắng nghe
-GV : chốt lại nội dung 
-HS: ghi vào vở?
2/Thí nghiệm 2 sgk
 Kết luận 2 Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn bút thử điện.
3. Hoạt động luyện tập: ( củng cố kiến thức) ( 3 phút)
µMục tiêu: HS hệ thống lại được nội dung kiến thức đã học
 µCách tiến hành hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
GV: cho hs đọc phần ghi nhớ
HS: đọc phần ghi nhớ theo yêu cầu của gv
Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát.
Vật nhiễm điện ( vật mang điện tích ) có khả năng hút các vật khác.
4. Hoạt động vận dụng: ( 10phút)
µMục tiêu: HS vận dụng nội dung kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi
µCách tiến hành hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
-GV : Cho HS thảo luận nhóm trả lời câu C1;C2
-HS : Hoạt động nhóm trả lời trong 2 phút
-GV: Cho hs hoạt động cá nhân trả lời câu C3
-HS : Trả lời theo sự hướng dẫn của GV
II/ Vận dụng
C1: Lược và tóc cọ xát→lược và tóc đều nhiễm điện→lược nhựa hút kéo tóc thẳng ra.
C2: Khi thổi, luồng gió làm bụi bay.
-Cánh quạt quay cọ xát với không khí→cánh quạt bị nhiễm điện→cánh quạt hút các hạt bụi ở gần nó. Mép quạt cọ xát nhiều nên nhiễm điện nhiều nhất →mép quạt hút bụi mạnh nhất, bụi bám nhiều nhất.
C3: Gương, kính, màn hình ti vi cọ xát với khăn lau khô→nhiễm điện vì thế chúng hút bụi vải ở gần.
5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng: ( 3 phút)
µMục tiêu: HS hiểu thêm về sự nhiễm điện do cọ xát và chuẩn bị bài ở nhà tốt hơn.
µCách tiến hành hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
- Cho hs đọc phần “có thể em chưa biết” về nhà làm bài tập ở SBT.
làm bài tập 17.1 ->17.9 ở SBT.
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
 .
 .
Hòa Thành, ngày . tháng năm 2021
KÝ DUYỆT TUẦN 19
VŨ MINH HẢI
 .