Kế hoạch bài học Ngữ văn Lớp 7 - Tuần 1 đến 19 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Bổ Túc

Tuần: 1 .Tiết: 1
 Ngày dạy: 8/9/2020
CỔNG TRƯỜNG MỞ RA.
Lí Lan
1/ MỤC TIÊU: Giúp HS.
 1. 1. Kiến thức: 
	* HS biết
	-Hoạt động 3: - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm của cha mẹ đồi với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mỗi con người, nhất là với tuổi thiếu niên, nhi đồng.
 * HS hiểu
 -Hoạt động 3: Nhận biết được lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đối với con trong văn bản
 1.2. Kĩ năng: 
 	Thực hiện dược:
 - Đọc – hiểu một văn bản biểu cảm được viết như những dòng nhật kí của một người mẹ.
 - Liên hệ, vận dụng khi viết văn biểu cảm.
	Thực hiện thành thạo:
 - Phân tích một số chi tiết tiêu biểu diễn tả tâm trạng của người mẹ trong đêm chuẩn bị cho ngày khai trường đầu tiên của con.
 1.3. Thái độ: 
	Thĩi quen: Tự học.
	Tính cách: Giáo dục HS lòng yêu thương cha mẹ, ý thức tự giác học tập .
 2. NỘI DUNG HỌC TẬP:
 - Những tình cảm của cha mẹ đồi với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mỗi con người, nhất là với tuổi thiếu niên, nhi đồng.
3./ CHUẨN BỊ: 
 3.1 Giáo viên: Tranh Cổng trường mở ra.
 3.2 Học sinh: SGK, VBT, Vở bài soạn.
4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( GV kiễm tra sĩ số HS trên lớp )
 - Lớp 7A2 ........ 
 4.2. Kiểm tra miệng: ( GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS )
 4.3. Tiến trình bài học
* GV giới thiệu: Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý đã ra đi nhưng những sáng tác của ông mãi mãi để lại cho đời những giai điệu thật đẹp đặc biệt là về tình mẹ đối với con “Mẹ thương con có hay chăng, thương từ khi thai nghén trong lòng ” thế đấy mẹ lo lắng cho con từ lúc mang thai đến lúc sinh con ra lo cho con ăn ngoan chóng khoẻ rồi đến lúc con chuẩn bị bước vào một chân trời mới – trường học. Con sẽ được học hỏi, tìm tòi, khám phá những điều hay mới lạ. Đó cũng là giai đoạn mẹ lo lắng quan tâm đến con nhiều nhất. Để hiểu rõ tâm trạng của các bật cha mẹ nhất là trong cái đêm trước ngày khai trường vào lớp 1 của con chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu văn bản “Cổng trường mở ra”.
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài học.
Hoạt động 1: Đọc – Tìm hiểu chú thích .(10 phút)
* GV hướng dẫn giọng đọc cho HS: Giọng diệu dàng, chậm rãi, đơi khi thì thầm hết sức tình cảm( Khi nhìn con ngủ) hoặc với giọng xa vắng ( Khi người mẹ hồi tưởng lại quá khứ của mình ).
- GV đọc mẫu 1 đoạn – gọi HS đọc.
* GV nhận xét, sửa sai.	
* Em hãy giới thiệu một vài nét về văn bản	 
- HS trả lời, GV nhận xét, chốt ý.	 
* GV yêu cầu HS nêu những từ nào chưa hiểu nghĩa
 – GV thống kê lên bảng?
- GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu làm rõ nghĩa của từ.
- HS giải thích các từ: Nhạy cảm, háo hức, bận tâm.
 * Tìm bố cục của bài văn? Nêu nội dung chính của từng phần?
- Chia thành 2 phần: 
+ Phần 1: từ đầu đến “ năm học “
+ Phần 2: Phần còn lại.
 * Theo em văn bản này thuộc kiểu văn bản gì? Vì sao em biết?
- Thuộc kiểu văn bản biểu cảm vì rất ít việc, chủ yếu là tâm trang của người mẹ.
Hoạt động 2: Tìm hiểu VB (25 Phút)
* Cho biết bài văn là lời của ai? Nói với ai?
- Bài văn là lời của người mẹ nói với chínnh mình, không phải trực tiếp trò chuyện với con. Nhưng trong lời tâm sự của người mẹ vẫn hướng về đứa con.
* Văn bản viết về ai? Về việc gì?
- Viết về tâm trạng người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khai trường lần đầu tiên của con.
 * Cách viết này có tác dụng gì?
- Cách viết này làm nổi bật được tâm trạng khắc hoạ được tâm tư, tình cảm, những điều sâu kín khó nói.
 ( GV chuyển ý )
* Tìm chi tiết trong bài thể hiện tâm trạng của người con trong đêm trước ngày khai trường? 
- Chuẩn bị quần áo, giày nón, nghĩ, ngày mai dậy sớm cho kịp giờ. Tranh với mẹ dọn dẹp đồ chơi. Nhưng lại ngủ dễ dàng, môi hé mở, thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo...
* Tại sao người con lại tranh dọn dẹp đồ chơi với mẹ?
- Để chứng tỏ mình đã lớn, đã là một học sinh lớp Một rồi.
*Từ những chi tiết đó em hãy cho biết trong đêm trước ngày khai trường, người con có tâm trạng như thế nào ?
->Háo hức , thanh thản, vô tư
 *GV giáo dục: Em cảm nhận như thế nào về hình ảnh người con được thể hiện trong bài văn?
- Là một đứa bé ngoan, ngây thơ, hồn nhiên và đáng yêu.
 * GV liên hệ: Em hãy bộc lộ tâm trạng của chính mình trong đêm trước ngày khai trường?
- HS tự bộc lộ – GV diễn giảng.
* Trong đêm trước ngày khai trường mẹ đã làm gì?
- Chuẩn bị quần áo, giày dép, cặp sách cho con.
- Đắp mền cho con, buông mùng ém góc rồi bỗng không biết làm gì nữa.
- Thường ngày, khi con ngủ mẹ dọn dẹp, làm một vài việc riêng, nhưng hôm nay mẹ không tập trung vào việc gì cả.
* Cảm nhận của em về người mẹ được nói đến trong văn bản qua những chi tiết trên?
( GV chuyển ý )
* Em thấy người mẹ có những biểu hiện khác thường nàotrong đêm trước ngày khai trường? Tại sao?
_ Thường ngày mẹ dọn dẹp nhưng hôm nay mẹ không tập trung vào việc gì cả, mẹ đi ngủ sớm nhưng trằn trọc không ngủ được. Vì mẹ suy nghĩ về nhiều chuyện.
 * Trong đêm không ngủ mẹ nghĩ gì ?
 * GV mở rộng: Tác giả đã miêu tả tâm trạng của người mẹ trong không gian nào? Vì sao?
- Vào ban đêm vì đó là thời điểm rất dễ khiến con người có những cảm xúc dâng trào. 
 * Vì sao mẹ tin con không bỡ ngỡ ?
- Vì con đã vào lớp mẫu giáo, có sự chuẩn bị chu đáo.
 * Vì sao mẹ lại nhớ lại ngày đầu tiên mẹ đi học? Chi tiết nào thể hiện điều đó?
- Ngày khai trường đã để lại dấu ấn thật sâu đậm trong tâm hồn mẹ.
- “ Cứ nhắm mắt lại dài và hẹp “
*Ngày đầu tiên mẹ đi học mẹ có tâm trạng như thế nào ?
- Tâm trạng nôn nao, hồi hộp và chơi vơi hốt hoảng khi vào trường. Mẹ nghĩ đến tâm trạng con có trong ngày đầu vào lớp 1, sống trong tâm trạng ngày xưa để nghĩ đến con ngày mai. Sự thông cảm dành cho con.
 * Tìm chi tiết cho thấy : Ngày khai trường ở Nhật là ngày lễ của toàn xã hội ?
- Quan chức nhà nước dự lễ khai giảng gặp gỡ Ban giám hiệu.
 * Vì sao mẹ lại nghĩ đến ngày khai trường ở Nhật ?
- Con của mẹ còn có sự quan tâm của xã hội. Mẹ hi vọng tin tưởng vào xã hội trong việc giáo dục trẻ. 
* Tìm câu nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ ?
- Sai lầm trong giáo dục thế hệ mai sau.
 * Tại sao mẹ nghĩ : bước qua cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra ?
- Sẽ có mối quan hệ mới, học tri thức, rèn nhân cách, tình cảm, khám phá điều hay.
 * Như vậy, theo em trường học có vai trò như thế nào đối với cuộc sống của con người?
- Rất quan trọng.
 * GV liên hệ – giáo dục: Ở nước ta, ngày khai trường hằng năm đã được Nhà nước và xã hội quan tâm như thế nào?Em còn biết câu nói nào nói về tầm quan trọng của nhà trường đối với cuộc sống?
- Ngày 5/9 là ngày toàn dân đưa trẻ đến trường, các cán bộ địa phương đến dự và thăm hỏi.
- Câu nói : “ Vì lợi ích mười năm trồng cây.
 Ví lợi ích trăm năm trồng người.”
* Em nhận xét như thế nào về ngôn ngữ ở đoạn văn này?
- Sử dụng ngôn ngữ biểu cảm.
* Từ những chi tiết trên em hình dung được người mẹ có tâm trạng như thế nào trong đêm trước ngày khai trường của con? 
- Thao thức, không ngủ, suy nghĩ, lo lắng cho việc học tập của con, nhớ tâm trạng ngày xưa lần đầu mẹ đến trường và thế giới kì diệu sẽ mở ra.
* Tại sao cổng trường mở ra cho con mà văn bản lại nói tới tâm trạng người mẹ ?
- Một ngày quan trọng trong đời của con, mẹ thương yêu lo lắng cho con. Đó là tình cảm sâu nặng của người mẹ.
 * GV giáo dục: Nêu suy nghĩ của em về người mẹ ?
- Học sinh tự phát biểu - Giáo viên uốn nắn.
 * GV liên hệ-giáo dục: Tìm những câu ca dao, tục ngữ nói về công lao tình cảm của me? Bổn phận làm con em sẽ làm gì để đền đáp công ơn đó ?
“ Ơn cha nặng lắm ai ơi!
Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang”
 ( GV chuyển ý )
* Em hãy nêu lên ý nghĩa của văn bản?
Hoạt động 3 : Tổng kết (2 Phút) 
 * Dựa vào ghi nhớ SGK/9 em hãy nêu tóm tắt nội dung và nghệ thuật của văn bản?
- HS nêu – GV nhận xét.
* HS đọc ghi nhớ SGK/9. 
 Hoạt động 4 : Luyện tập (5Phút)
 * HS đọc và xác định yêu cầu bài tập 1 phần luyện tập SGK/9.
-> Phát biểu ý kiến của mình về ý kiến: “ Ngày khai trường vào lớp 1 là ngày có dấu ấn sâu đậm nhất trong tâm hồn mỗi con người. “
* Thảo luận nhóm : GV chia lớp thàng 4 nhóm, các nhóm trao đổi trong 5 phút.
- Đại diện mỗi nhóm trình bày.
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích:
 1. Đọc :
 2. Chú thích:
- Tác giả: Lí Lan. VB in trên báo yêu trẻ 166. TP. HCM, ngày 19-2-00
 3. Bố cục: 2 phần
- Phần 1: Hình ảnh hai mẹ con trong đêm trước ngày khai trường.
- Phần 2: Diễn biến tâm trạng của mẹ trong đêm trước ngày khai trường.
II. Tìm hiểu VB
 1. Hình ảnh hai mẹ con trong đêm trước ngày khai trường.
 * Người con:
- Chuẩn bị quần áo, giày nón mới, cặp sách mới....
- Tranh với mẹ dọn dẹp đồ chơi.
- Ngủ dễ dàng, môi hé mở.....
-> Háo hức,thanh thản, vô tư.
 * Người mẹ:
- Quan sát những việc con làm.
- Giúp con chuẩn bị mọi thứ.
- Vỗ con ngủ, xem lại mọi thứ đã chuẩn bị.
-> Hiền từ, thương con, tỉ mĩ.
 2. Diễn biến tâm trạng của mẹ trong đêm trước ngày khai trường.:
- Không tập trung vào việc gì cả.
- Trằn trọc, không ngủ được.
- Nghĩ đến:
+ Việc làm cho ngày đầu tiên con đi học thực sự có ý nghĩa.
+ Nhớ lại kỉ niệm lần đầu mẹ đến trường.
+ Suy nghĩ về vai trò của của giáo dục.
- Sử dụng ngôn ngữ biểu cảm.
-> Thao thức, không ngủ, suy nghĩ, lo lắng
 3. Ý nghĩa văn bản
- Thể hiện tấm lòng, tình cảm của người mẹ đối với con.
- Nêu lên vai trò to lớn của nhà trường.
III. Tổng kết
 Ghi nhớ: SGK/ 9
IV/ Luyện tập.
 Bài tập 1: Em tán thành ý kiến trên vì: đó là lần đầu tiên có sự thay đổi lớn trong cuộc đời, em phải sang sinh hoạt trong môi trường mới lạ. Ngày ấy tâm trạng háo hức có quần áo mới, cặp sách mới; vừa hồi hợp lo lắng rụt rè 
Trước khung cảnh trường mới, thầy cô mới bạn bè mới.
4.4.Tổng kết
 * Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và đứa con có gì khác nhau?
	 - Mẹ không ngủ, suy nghĩ triền miên. Con thanh thản, vô tư.
4. 5. Hướng dẫn học tập:
 - Đối với bài học ỏ tiết này: + Đọc kĩ lại văn bản SGK/ 5->8.
 + Xem lại nội dung bài học. Học thuộc ghi nhớ SGK
 + Làm bài tập 2 phần luyện tập SGK/9.
 + Viết một đoạn văn ghi lại suy nghĩ của em về ngày khai trường đầu tiên
 + Sưu tầm và đọc một số văn bản về ngày khai trường.
 - Đối với bài học ỏ tiết tiếp theo: Chuẩn bị bài Mẹ tôi.
 + Đọc trước văn bản SGK/10.
 + Tìm hiểu về tác giả – tác phẩm qua chú thích (*) SGK/11.
 + Đọc và trả lời các câu hỏi phần Đọc-hiểu văn bản SGK/11,12.
 + Xem và làm bài tập 1,2 phần Luyện tập SGK/12.
5.PHỤ LỤC: 
********************************************
Tuần: 1- Tiết: 2
Ngày dạy:8/9/2020
MẸ TÔI.
Ét-môn-đô-đơ A-mi-xi
1 MỤC TIÊU: Giúp HS.
 1.1. Kiến thức: 
	* HS biết:
	- Hoạt động 2:
 +Nắm vài nét về tác giả Ét-môn-đô-đơ A-mi-xi
	* HS hiểu:
	- Hoạt động 3:
 - Hiểu được cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi.
 - Nắm được nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư.
 1.2. Kĩ năng:
	* Thực hiện được:
 - Rèn kĩ năng đọc - hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư.
	* Thực hiện thành thạo:
 - Kĩ năng phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha ( tác giả bức thư ) và người mẹ nhắc đến trong bức thư.
 1.3. Thái độ:
	* Thĩi quen: Tự học.
	* Tính cách: 
 - Giáo dục thái độ kính trọng thương yêu cha me.ï 
2/ NỘI DUNG HỌC TẬP:
 - Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi.
3/ CHUẨN BỊ: 
 3.1 Giáo viên: Sách giáo khoa, giáo án, tài liệu tham khảo.
 3.2 Học sinh: SGK, VBT, Vở bài soạn.
4/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( GV kiễm tra sĩ số HS trên lớp )
 - Lớp 7A5: ........
 4.2. Kiểm tra miệng: ( GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS )
 * Nêu diễn biến tâm trạng của mẹ trong đêm trước ngày khai trường vào lớp 1 của con ? Bài học sâu sắc nhất em rút ra từ bài Cổng trường mở ra? (10 điểm)
- Giúp con chuẩn bị mọi thư.ù
- Không tập trung vào việc gì cả.
- Trằn trọc, không ngủ được.
- Nghĩ đến:
+ Tâm trạng của con vào ngày mai.
+ Nhớ lại kỉ niệm lần đầu mẹ đến trường.
+ Nghĩ đến ngày khai trường ở Nhật.
+ Nghĩ đến thế giới kì diệu ở trường học.
-> Thao thức, không ngủ, suy nghĩ, lo lắng cho việc học tập của con, nhớ tâm trạng ngày xưa lần đầu mẹ đến trường và thế giới kì diệu sẽ mở ra.
 => Tình cảm thương yêu sâu nặng của mẹ đối với con cái. Từ đó, em tự suy nghĩ mình nên làm gì để đền đáp công ơn đó.
 * Gọi HS lên bảng làm bài tập 2 phần Luyện tập ở tiết 1 ( 10 điểm )
 - HS nhớ và viết lại thành đoạn văn kĩ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên.
 4.3. Tiến trình bài học
* GV giới thiệu: Trong cuộc đời của mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao. Nhưng không phải khi nào ta cũng ý thức hết được điều đó. Bài Mẹ tôi nhắc nhở một cách thấm thía cho mọi người về chân lí đó, qua lời người cha đã trách cứ đứa con đã vô tình xúc phạm đến mẹ.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài
 Hoạt động 1: Đọc - tìm hiểu chú thích (10 phút)
* Dựa vào chú thích (*) SGK/11 nêu những nét chính về tác giả và tác phẩm ? 
- Et-môn-đô-đơ A-mi-xi (1846 – 1908). Nhà văn Y.Ù
- Mẹ tôi trích từ cuốn truyện thiếu nhi: 
“ Những tấm lòng cao cả”û
* GV hướng dẫn đọc: Đọc chậm rãi, tình cảm, tha thiết và nghiêm khắc, đọc giọng thay đổi để phù hợp với tâm trạng của người bố.
- GV đọc mẫu một đoạn - Gọi học sinh đọc
- GV gọi HS nhận xét - Giáo viên nhận xét chung.
* HS giải thích nghĩa của các từ khó: quằn quại, hối hận, bội bạc
- GV nhận xét và hướng dẫn HS giải thích nghĩa của các từ khác mà HS chưa rõ nghĩa.
Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản. ( 25phút)
* Cho biết bài văn là lời của ai nói với ai, bằng hình thức nào?
- Là lời của người bố nói với con, bằng hình thức một bức thư.
* Theo lời đứa con thì sự việc diễn ra như thế nào?
- Chỉ là “ Khi nói với mẹ, tôi nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ”
* GV liên hệ-giáo dục: Em có ý kiến gì về lời thuật đó?
- Đó là một cách nói nhằm giảm nhẹ tội chứ thực ra mức độ nặng hơn nhiều.
* Dựa vào đâu ta có thể khẳng định mức độ của sự việc nặng hơn nhiều?
- Dựa vào lời lẽ của người bố trong thư.
* GV diễn giảng: Người bố đã gọi thẳng là “ Con thiếu lễ độ với mẹ” chứ không thể là “ Nhỡ thốt ra lời”, mà việc thiếu lễ độ với mẹ ngay trước mặt cô giáo mới thật là nghiêm trọng. 
* GV liên hệ-giáo dục: Bản thân em có suy nghĩ gì về hành động thiếu lễ độ với mẹ của En-ri-cô?
- HS tự bộc lộ – GV tóm ý và giáo dục HS.
* Thái độ và tình cảm của bố đối với En-ri-cô được thể hiện trong bức thư như thế nào ?
*Dựa vào đâu mà em biết được?	
- Thái độ đó thể hiện qua lời lẽ ông viết trong bức thư gửi cho En-ri-cô:	
	“ như một nhát dao vậy”
	“ bố không thể đối với con”
	“Thật đáng xấu hổ đó”
	“ thà rằng với mẹ”
	“ bố sẽ con được”
* Lí do gì đã khiến ông có thái độ ấy?
- En-ri-cô đã phạm lỗi “lúc cô giáo đến thăm, tôi 
có nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ”.	
* Qua bức thư, người bố đã yêu cầu En-ri-cô những điều gì?
- Hãy nghĩ đến mẹ, nghĩ đến hậu quả khi xúc phạm đến mẹ
- Không bao giờ được thốt ra lời nói nặng với mẹ
- Xin lỗi mẹ bằng sự thành khẩn trong lòng.
- Xin mẹ hôn con.
* Tại sao bố yêu cầu En-ri-cô lại yêu cầu em làm như thế?
- Vì khi làm như vậy thì mẹ sẽ rất vui lòng tha thứ bởi đó là biểu hiện của lòng yêu thương, kính trọng mẹ chân thành.
* Riêng người bố đã tuyên bố hình phạt gì của mình đối với con?	
* Em suy nghĩ như thế nào về hình phạt đó?
- Mới nghe tưởng như đây là một hình phạt hết sức nhẹ nhàng nhưng thực chất lại hết sức nặng nề, đau đớ còn hơn cả đòn roi.
* Em có nhận xét gì về những lời lẽ của người bố trong thư?
- Chân tình, tế nhị nhưng nghiêm khắc. 
 * GV mở rộng-giáo dục: Trong những lời khuyên của bố em tâm đắc nhất câu nào? Vì sao ? Tại sao bố không trực tiếp nói En-ri-cô mà lại viết thư?
- “Trong đời con .mất mẹ “
- Vì kín đáo, tế nhị, không làm con bị chạm lòng tự ái.
* Qua đó em thấy, bố của En-ri-cô là người như thế nào?
 ( GV chuyển ý )
* Trong thư hình ảnh người mẹ hiện lên như thế nào?
- Qua lời lẽ của bố.
* Người bố đã vạch cho En-ri-cô biết điều gì và mong gì ở En-ri-cô ?
=> Vai trò của mẹ trong cuộc sống của con, hiểu được công lao và sự hy sinh của mẹ. Mong con hãy yêu quý kính trọng mẹ. 
* Qua đó, em hiểu mẹ En-ri-cô là người như thế nào?	
* Theo em điểu gì khiến en-ri-cô xúc động khi đọc thư bố ?
- Vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En-ri-cô.
- Vì lời nói chân tình sâu sắc của bố.
- Vì thái độ nghiêm khắc và kiên quyết của bố.
 * Văn bản là bức thư của bố gởi cho con nhưng tại sao lấy nhan đề là “ Mẹ tôi “ ?
- Hình ảnh người mẹ cao cả lớn lao.
- Tình cảm và thái độ quý trọng của bố đối với mẹ.
- Sự xúc động và hối hận của En-ri-cô.
* Em hiểu chi tiết” chiếc hôn của mẹ sẽ xóa đi dấu vết vong ân bội nghĩa trên trán con” như thế nào ?
- Chiếc hôn mang ý nghĩa tượng trưng đó là chiếc hôn tha thứ, cái hôn của lòng mẹ bao dung, cái hôn xóa đi nỗi ân hận của đứa con và làm dịu nỗi đau của người mẹ.
 * GV liên hệ-giáo dục: Có lần nào em phạm lỗi với mẹ tâm trạng và suy nghĩ em như thế nào ?
- Học sinh tự do phát biểu – GV chốt ý.
Hoạt động 3: Tổng kết ( 2 phút)
* Dựa vào ghi nhớ SGK/12 em hãy nêu tóm tắt nội dung và nghệ thuật của văn bản?
- HS nêu – GV nhận xét.
* HS đọc ghi nhớ SGK/12. 
 Hoạt động 4: Hướng dẫn luyện tập ( 3 phút)
* Học sinh đọc và xác định yêu cầu bài tập 1 phần luyện tập.
-> Chọn một đoạn trong bài có nội dung thể hiện vai trò to lớn của người mẹ đối với con cái và học thuộc đoạn đó.
I/ Đọc - tìm hiểu chú thích 
 1. Tác giả và tác phẩm
 2. Đọc-giải thích từ.
II/ Tìm hiểu văn bản
 1. Thái độ của người bố :
- Không thể nén được cơn tức giận.
- Cất lời cảnh cáo.
- Đau đớn tưởng chừng như chết lặng đi.
-> Thương con nhưng cũng rất nghiêm khắc.
- Yêu cầu con nghĩ đến mẹ, xin lỗi và xin mẹ hôn con.
- Con đừng hôn bố, bố sẽ không thể vui lòng đáp lại cái hôn của con.
-> Thương con,tế nhị nhưng cũng rất nghiêm khắc.
 2. Hình ảnh người me.
- Chăm sóc, lo lắng, quan tâm đến con.
- Hi sinh mọi thứ vì con.
àLà người mẹ hết lòng thương yêu con.
III/ Tổng kết
 Ghi nhớ: (SGK/12)
IV/ Luyện tập: 
 * Bài tập 1:
- Chọn đoạn văn và học thuộc.
 4. 4. Tổng kết:
 1 Sau khi học xong bài mẹ tôi em hãy có suy nghĩ gì của về bố và mẹ của En-ri-cô ?
 - HS tự bộc lộ – GV nhận xét.
 2. HS đọc phần đọc thêm SGK/12,13
 4.5. Hướng dẫn học tập: 
 - Đối với bài học ở tiết này:
 + Đọc kĩ lại văn bản SGK/ 10. Xem lại nội dung bài học.
 + Học thuộc ghi nhớ SGK/12. Làm bài tập 2 phần luyện tập SGK/12
 + Sưu tầm những bài ca dao, thơ nói về tình cảm của cha mẹ dành cho con và tình cảm của con đối với cha mẹ.
 - Đối với bài học ởû tiết tiếp theo: Chuẩn bị bài Cuộc chia tay của những con búp bê.
 + Đọc văn bản SGK/21->26. 
 + Tìm hiểu về tác giả – tác phẩm qua chú thích (*) SGK
 + Đọc và trả lời các câu hỏi phần Đọc-hiểu văn bản SGK/27. 
 5. PHỤ LỤC:
 ................................................................................................................................................ 
Tuần :1 - Tiết: 3 
Ngày dạy: 10/9/2020
TỪ GHÉP
 1/ MỤC TIÊU: Giúp HS.
 1.1. Kiến thức: 
	* HS biết:
	 - Hoạt động 1: Nhan đề bài học.
 - Hoạt động 2: Nắm được cấu tạo của hai từ ghép: Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
	* HS hiểu:
 - Hoạt động 3: Hiểu được đặc điểm về nghĩa của từ ghép chính phụ và đẳng lập.
 1.2. Kĩ năng:
	* Thưc hiện được:
 - Nhận diện các loại từ ghép.
 - Mở rộng, hệ thống hoá vốn từ.
	* Thưc hiện thành thạo:
 - Sử dụng từ: Dùng từ ghép chính phụ khi cần diễn đạt cái cụ thể, dùng từ ghép đẳng lập khi cần diễn đạt cái khái quát.
 1.3. Thái độ: 
	 - Thĩi quen: Học tập, mở rộng vốn từ ngữ.
 - Tính cách: Giáo dục ý thức sử dụng từ ngữ.
 2/ NỘI DUNG BÀI HỌC:
 - Cấu tạo và đặc điểm về nghĩa của hai từ ghép: Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập
 3. CHUẨN BỊ: 
 3.1 Giáo viên: Bảng phụ ghi VD phần I SGK/1
 3.2 Học sinh: Soạn bài theo câu hỏi SGK, bảng nhóm
 4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 
 - Lớp 7A2: ........
 4.2. Kiểm tra miệng: 
 - GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS 
 - Ôn lại kiến thức về nghĩa của từ ghép đã học ở lớp 6
 4.3. Tiến trình bài học:
* Từ là gì? Xét về cấu tạo từ có mấy loại?
- Từ là đơn vị nhỏ nhất tạo thành câu.
- Từ có hai loại: Từ đơn và từ phức. Từ phức có hai loại: Từ láy và từ ghép.
* Ở lớp 6 các em đã học về từ và cấu tạo từ của Tiếng Việt và nắm được khái niệm của từ ghép . Trong tiết học hôm nay các em sẽ được tìm hiểu về nghĩa và cấu tạo của các loại từ ghép.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
 Hoạt động 1: Tìm hiểu các loại từ ghép ( 7 Phút)
 * GV gọi học sinh đọc phần I mục 1,2 (SGK \ 13).
 * GV treo bảng phục ghi VD mục 1 (SGK\13).
 * Trong các từ ghép bà ngoại , thơm phức tiếng nào là tiếng chính , tiếng nào là tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính ? Em có nhận xét về trật tự các tiếng trong những từ ấy ?
- Tiếng chính : Bà , thơm 
- Tiếng phụ bổ sung ý nghĩa chi tiếng chính là : Ngoại , phức
 * Em có nhận xét gì về trật tự của các tiếng trong 2 từ ghép trên? 
- Nhận xét : Trật tự các tiếng trong những từ ( bà ngoại , thơm phức ) tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau.
 * Những từ ghép như vậy gọi là từ ghép chính phụ. Vậy thế nào là từ ghép chính phụ?
- Là từ có tiếng chính và tiếng phụ. Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính.
 * Em hãy cho VD từ ghép chính phụ và đặt câu với từ đó?
- 2 HS lên bảng cho VD – GV nhận xét.
 * GV treo bảng phụ ghi VD mục 2 (SGK/14) - gọi học sinh đọc .
 * Các tiếng trong hai từ ghép quần áo , trầm bổng có phân ra tiếng chính , tiếng phụ không? Vì sao?
- Các tiếng trong từ ghép quần áo , trầm bổng không phân ra tiếng chính , tiếng phụ mà bình đẳng về mặt ngữ pháp vì 2 tiếng trong một từ có nghĩa đọc lập nhau không phụ thuộc vào nhau . Đó là từ ghép đẳng lập.
 * Vậy từ ghép đẳng lập là gì? Cho VD?
- Là từ có các tiếng bình đẳng nhau về mặt ngữ pháp.
 * Vậy có mấy loại từ ghép ? kể tên ? 
- Có hai loại từ ghép : Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập 
 * Từ ghép chính phụ được cấu tạo như thế nào ? 
- Từ ghép chính phụ có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính . tiếng chính đứng trước tiếng phụ đứng sau.
 * Từ ghép đẳng lập được cấu tạo như thế nào ?
- Từ ghép đẳng lập các tiếng bình đẳng nhau về mặt ngữ pháp ( không phân ra tiếng chính tiếng phụ)
 * Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK/14
 Hoạt động 2: Tìm hiểu nghĩa của từ ghép. ( 7 Phút)
 * GV gọi học sinh đọc phần II mục 1 , 2 SGK/14.
 * GV treo bảng phụ ghi câu hỏi 1 , 2 SGK\14 gọi học sinh trả lời .
 * So sánh nghĩa của từ bà ngoại với nghĩa của từ bà , nghĩa của từ thơm phức với nghĩa của từ thơm , em thấy có gì khác nhau?
- Nghĩa của từ bà ngoại hẹp hơn nghĩa của từ bà , nghĩa của từ thơm phức hẹp hơn nghĩa của từ thơm 
 * Vậy nghĩa từ ghép chính phụ so với nghĩa của tiếng chính như thế nào ? mang tính chất gì ? 
- Nghĩa từ ghép chính phụ hẹp hơn so với nghĩa của tiếng chính mang tính chất phân nghĩa.
 * So sánh nghĩa của từ quần áo với nghĩa của mỗi tiếng quần , áo ; nghĩa của từ trầm bổng với nghĩa của mỗi tiếng trầm ,bổng em thấy có gì khác nhau?
- Nghĩa của từ quần áo khái quát hơn so với nghĩa của mỗi tiếng quần , áo ; nghĩa của từ trầm bổng khái quát hơn so với nghĩa của mỗi tiếng trầm ,bổng
 * Vậy nghĩa của từ ghép đẳng lập so với nghĩa của từng tiếng như thế nào ? mang tính chất gì ?
- Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn các tiếng tạo nên nó , có tính chất hợp nghĩa.
 * GV gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK/14.
 Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh luyện tập. ( 14 Phút)
 * Gọi 3 học sinh đọc và xác định yêu cầu bài tập 1 , 2 , 3 SGK/15
- Bài tập 1: Xếp các từ ghép : Suy nghĩ , lâu đời , xanh ngắt , nhà máy , nhà anê , chày lưới , cây cỏ , ẩm ước , đầu đuôi , cười nụ theo bảng phân loại sau.
- Bài tập 2: Điền thêm các tiếng dưới đây để tạo từ ghép chính phụ :
- Bài tập 3: Điền thêm các tiếng dưới đây để tạo từ ghép đẳng lập.
 * Gọi 3 HS lêân bảng làm – HS khác nhận xét – GV nhận xét sửa chữa và ghi điểm.
 * Gọi HS đọc và xác định yêu cầu 4,5,6,7
 * Thảo luận nhóm: GV phân lớp ra thành 4 nhóm và giao cho các nhóm trao đổi làm từng bài tập vói thời gian 5 phút.
- Nhóm 1: Bài tập 4.
- Nhóm 2: Bài tập 5.
- Nhóm 3: Bài tập 6.
- Nhóm 4: Bài tập 7.
-> Đại diện từng nhóm lên bảng trình bày – HS khác nhận xét – GV nhận xét, sửa chữa và ghi điểm.
I/ Các loại từ ghép:
 VD1: Bà ngoại, thơm phức
- Tiếng chính: Bà, thơm.
- Tiếng phụ: Ngoại, phức.
-> Từ Bà ngoại, thơm phức là từ ghép chính phụ.
VD: Từ “ Nhà trọ “
- Đến mùa thi, các bạn học sinh rất vất vả trong việc tìm nhà trọ ở thành phố HCM.
VD2: Tư:ø Quần áo, trầm bổng.
-> Không phân ra tiếng chính và tiếng phụ.
-> Từ Quần áo, trầm bổng là từ ghép đẳng lập.
VD: Từ : Nhà cửa, đất cát .
 Ghi nhớ SGK / 14 
II. Nghĩa của từ ghép 
 Ghi nhớ SGK\14
III/ Luyện tập:
 * Bài tập 1: 
Từ ghép CP
Lâu đời , xanh ngắt , nhà máy , nhà ăn , cưòi nụ
Từ ghép ĐL
Suy nghĩ , chày lưới , cây cỏ , ẩm ướt , đầu đuôi.
 * Bài tập 2:
+ Bút chì ăn bám
+ Thướt kẻ trắng xoá
+ Mưa rào vui tai
+ Làm quen nhát gan
 * Bài tập 3:
Núi đồi , núi non ; ham muốn , ham thích ; xinh đẹp , xinh tươi ; mặt mày , mặt mũi ; học hành , học hỏi ; tươi tốt , tươi mát .
 * Bài tập 4: Có thể nói một cuốn sách , một cuốn vỡ vì sách và vỡ là danh từ chỉ sự vật tồn tại dưới dạng cá thể , có thể điếm được nhưng không thể nói một cuốn sách vỡ , vì sách vỡ là từ ghép đẳng lập chỉ chung cả loại.
 * Bài tập 5 : 
a) Không phải mọi thứ hoa màu hồng đều gọi là hoa hồng 
b) Em Nam nói “ Cái áo dài của chị em ngắn quá!” nói như thế không có gì sai , Vì áo dài là từ ghép chính phụ chỉ một loại áo , trong đó từ dài không nhằm mục đích chỉ tính chất sự vật.
c) Không phải mọi loại cà chua đều chua cho nên có thể nói “ Quả cà chua này ngọt quá” Vì cà chua là từ ghép chính phụ chỉ một loại cà , trong đó từ chua không nhằm mục đích chỉ tính chất sự vật.
d) Không phải mọi loại cá màu vàng đều gọi là cá vàng – Cá vàng là một loài cá kiểng được người ta nuôi trong chậu nhằm mục đích giải trí.
 * Bài tập 6: So sánh nghĩa của từ ghép với các tiếng tạo nên chúng:
- Mát tay: dễ đạt được kết quả tốt 
+ Mát: Có nhiệt độ vừa phải gây cảm giác dễ chịu
+ Tay: Một bộ phận của cơ thể nối liền với vai
- Nóng lòng : Có tâm trạng mong muốn cao độ muốn làm việc gì .
+ Nóng : Có